Image
Blauwereiger - Elwin van der Kolk

Blauwe reiger

Grey Heron
Ardea cinerea
Reigers [Ardeidae]

De blauwe reiger is een bekende vogel, met zijn grijze veren en lage witte nek is hij makkelijk herkenbaar. Je kan hem overal vinden in de buurt van water, zelfs in en rond de stad.

Grootte
94 - 100 cm - spanwijdte: 160 - 175 cm
Gewicht
1 tot 2,1 kg
Levensverwachting

5 jaar

Favoriete maaltijd

Vis

Burgerlijke staat

Elk jaar een andere partner

Status
Algemeen
Woonplaats

Sloten, vochtige weilanden, grachten, beken, meren en kusten vormen zijn natuurlijke habitat.

Karakter

Eigenlijk is het een schuwe vogel die een verborgen leven leidt, maar hij voelt zich ook steeds beter in een stedelijke omgeving

Hoe herken je de blauwe reiger?

  • Grote vogel met grijze bovenzijden, vleugels en staart. Zijn slagpennen zijn zwart.
  • Witte kop met zwarte band boven oog, die eindigt in verlengde zwarte pluim.
  • Lange witte hals met lengtestrepen.
  • Gele, dolkvormige snavel (in broedtijd soms roodachtig).
  • Lange, bruingrijze poten.
  • Nauwelijks verschil tussen mannetje en vrouwtje
     
Blauwe reiger - Elwin van der Kolk
Blauwe reiger - Elwin van der Kolk
Blauwe reiger - Elwin van der Kolk

Het geluid van de blauwe reiger

Harde, verdragende roep, zowel in vlucht, op trek, als in de kolonie. In het vroege voorjaar kan je de luide baltsroep van het mannetje op het nest horen, ook 's nachts. In kolonie weerklinkt divers gekekker en gekrijs van zowel jonge als volwassen vogels.

Audio file
Beluister hier

Hoe leeft de blauwe reiger

Wat eet de blauwe reiger?

De blauwe reiger heeft een voorkeur voor vis maar is absoluut niet kieskeurig. Ook amfibieën (kikkers), reptielen (ringslangen), insecten, wormen, jonge vogels en kleine zoogdieren (mollen, muizen, ratten) staan op het menu. Vooral wanneer vis minder voorhanden of onbereikbaar is.

 

Afbeelding
Blauwe reiger
Wim Dirckx
Afbeelding
Blauwe reiger - Jente Kaprowski
Jente Kaprowski

Hoe plant de blauwe reiger zich voort?

Het paarseizoen van de blauwe reiger duurt van februari tot juli. Blauwe reigers broeden meestal in grote of kleinere kolonies. De vrij grote, platte nesten worden tot zeer hoog in de bomen gebouwd, in tegenstelling tot de meeste andere watervogels. Hierdoor zijn ze beter beschermd tegen predatie. Het nadeel is wel dat er soms eens een jong naar beneden valt, maar dat verhoogt de overlevingskans van de andere jongen doordat ze dan meer voedsel van de ouders krijgen. 

Het mannetje brengt bouwmaterialen aan: takken, droge twijgen, rietstengels of waterplanten. Daarmee bouwt het vrouwtje een platform dat meerdere jaren na elkaar kan worden gebruikt à rato van één legsel per jaar. Gedurende drie weken bebroedt het koppel beurtelings 3 tot 6 lichtgekleurde eieren met een blauwe schijn. Een maand lang worden de kleintjes gevoerd door hun ouders. Na 50 dagen strekken ze de vleugels en op een leeftijd van 9 weken verlaten ze het territorium van hun ouders. 

Tijdens het broedseizoen is de blauwe reiger strikt monogaam, maar daarna gaat ieder zijn eigen weg. Buiten het broedseizoen verzamelen de vogels zich aan de waterkant om samen te slapen. 
 

Icon
Icoon - Wist je dat

Wist je dat?

  • Deze ultraslanke en majestueuze waadvogel kan urenlang op één been uitrusten! Als visser is hij even daadkrachtig als ongenadig. In tegenstelling tot wat soms verteld wordt, hebben reigers geen olie aan de poten om de vissen naar zich toe te lokken. Blauwe reigers zijn gewoon heel geduldig en hebben bovendien een haarscherpe blik. Maar net als ijsvogels moeten blauwe reigers rekening houden met de breking van het water. Het vraagt heel wat oefening vooraleer jonge vogels met succes kunnen vissen. Maar na verloop van tijd worden ze hier expert in. In het begin oefenen ze ook op takjes en andere voorwerpen.
  • Reigers hebben altijd een kam bij de hand: op de binnenkant van de nagel van de middelste teen bevindt zich een kam, een gekartelde rand. Daarmee zijn ze beter in staat hun verenpak te onderhouden.
  • De blauwe reiger kan uitstekend zien, zowel voor zich uit als langs opzij. Bovendien heeft hij een sterk ontwikkeld gehoor, waardoor hij op het minste geluid reageert. Die scherpe zintuigen maken hem tot een uitstekende jager. 
  • Sinds de jaren ‘70 is de blauwe reiger in België beschermd.

Waar vind je de blauwe reiger?

Hij is wijd verspreid, gaande van weilanden tot zelfs in steden, maar altijd in de buurt van water. Sloten, vochtige weilanden, grachten, beken, meren en kusten vormen zijn natuurlijke habitat. Hij speurt daar alert naar voedsel.

Al vliegend, herken je zijn matig snelle vlucht aan de trage, krachtige vleugelslagen op ietwat bol gehouden vleugels. Hierbij is de nek s-vormig ingetrokken en steken de poten achter het lichaam uit.

Vaak staat de blauwe reiger ineengedoken, bewegingsloos maar zeer alert in of naast het water of in een weiland om dan plotseling bliksemsnel toe te slaan met zijn dolkvormige snavel wanneer hij een prooi ontdekt heeft.

> Bekijk deze soort op waarnemingen.be

Kom deze soort veel voor?

De blauwe reiger is een talrijk aanwezige broedvogel. Vorst is een probleem voor hen; veel reigers trekken daarom in de winter weg. Voor een deel naar Engeland, maar ook zuidelijk naar Frankrijk. Vogels uit Scandinavië en Duitsland nemen hun plek in.
In een brede gordel, dwars door Europa, komt de blauwe reiger algemeen voor. Maar ook langs de fjorden van Noorwegen is de soort te vinden. In Zuid-Europa is de verspreiding veel onregelmatiger en is de blauwe reiger meer wintergast dan broedvogel.

Icon
Icoon - Vogelhut

Start tijdig met het voederen van de vogels in je tuin

Vanaf de herfst zoeken vogels actief naar een voedselplek voor de winter. Door je voedertafel dan al te vullen, weten ze dat ze in de winter in jouw tuin terecht kunnen.
Wanneer het echt koud wordt, kan je vetbollen en pindaslingers aanbieden.

Hoe voeder je tuinvogels, en wie eet wat?

Icon
Icoon - Vrijwilligers - Helpende handen

Help de blauwe reiger

Wat kan jij doen?

Blauwe reigers zijn het meest gebaat bij een goede waterkwaliteit en een natuurlijke oeverbegroeiing. Natuurbeschermers en overheden zijn daar volop mee bezig. Tijdens zeer strenge winters schakelen blauwe reigers zelf over op mollen en muizen en soms ook andere vogels. Zij weten goed welke beken en waterpartijen het langst open blijven (bv. door stroming) of minder snel bevriezen.
 

Wat doet Natuurpunt?

 

Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door

Afbeelding
ObsIdentify - Shutterstock
NP

Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
 

Download voor iOS    Download voor Android