Grijze zandbij

De grijze zandbij is gemakkelijk herkenbare solitaire bij die algemeen in Vlaanderen voorkomt. Ze maakt haar nest in de grond en komt vaak voor in zanderige gebieden.

Hoe kan je de Grijze zandbij  herkennen?

• De vrouwtjes hebben een zwart, glimmend achterlijf en het borststuk is dicht behaard. De lange grijze haren vormen als het ware een ‘pelsje’.
• De mannetjes zijn vergelijkbaar maar hebben een minder dense beharing op het borststuk. Ze hebben een lange witte ‘baard’ op de onderste helft van het gezicht.

Wat eet de Grijze zandbij?

De Grijze zandbij voedt zich met nectar en stuifmeel. De soort is oligolectisch: wilgen vormen de exclusieve voedselbron.

Waar leeft de Grijze zandbij?

De grijze zandbij maakt haar nest in de grond. Ze graaft deze nesten voornamelijk in zandgronden in heide, open bos of zandputten. Daarnaast zijn nesten ook terug te vinden in steilrandjes in weilanden en in stedelijk gebied.

Verspreidingskaart van de Grijze zandbij

Hoe krijg je de Grijze zandbij te zien?

De soort vliegt van begin maart tot eind mei. Ga in die periode dus op speurtocht in zanderige omgevingen, bossen of heide. De kegelvormige zandhoopjes nabij de ingang van hun nest verraden hun aanwezigheid.  

Weetjes over de Grijze zandbij 

• De Gewone zandbij wordt geparasiteerd door de Roodharige wespbij
• De bij vertoont gelijkenissen met de Asbij, maar kan er makkelijk van worden onderscheiden doordat de laatste een zwarte haarband op haar borststuk heeft.

Wat kan jij voor de Grijze zandbij  doen?

• Gebruik geen pesticiden in je tuin of op je stoep. Hoe selectief ook zo’n ‘wondermiddel’ mag werken, er is altijd wel een ‘ongewenst’ effect voor bijen en andere dieren.
• Zorg voor de juiste planten in je tuin, binnentuin of op het balkon. Voor grotere tuinen behoren een bloemrijk grasland of bomen zoals zwarte els, wilg, … tot de mogelijkheden. Maar ook bloemstroken met bv. veel kruisbloemigen of klimop kunnen al heel wat ondersteunen.
• Bij aanschaf van planten moet je erop letten om geen variëteiten te kopen met dubbele, gevulde bloemen. Bij dubbele bloemen zijn de meeldraden en stampers vervangen door felgekleurde kroonbladeren. Mooi om te zien, maar van weinig nut voor insecten aangezien er geen nectar of stuifmeel te rapen valt. 
• Zorg voor bloeiende planten gedurende het hele seizoen. Bezoek eens de plantenbeurs van Natuurpunt Gent waar je meer info zult vinden over waardplanten
• Spring eens binnen in het gratis adviesloket 'ecologisch tuinieren' of breng een bezoekje aan de website van VELT.
• Geen tuin? Geen nood. Zelfs enkele planten op het balkon of potten op je terras lokken al bijen. Je kunt ook een geveltuintje aanleggen. Enkele planten aan de voordeur zijn aantrekkelijk voor bijen en fleuren meteen de straat op. Bij de stedelijke groendienst kun je terecht voor een handige brochure met geschikte planten.

Je kan ook gewoon zelf de handen uit de mouwen steken:

• Maak een eenvoudig nestje voor de bijen en bouw zo een bijenhotel. In houtbokken kun je gaatjes met een verschillende diameter (van 3 tot 8 mm) en een diepte van minstens 10 centimeter boren. Een andere mogelijkheid is het opeenstapelen van holle plantenstengels zoals riet, vlier, framboos, roos of jasmijn.
• Als knutselaar kun je eenvoudig een bijenhotel bouwen. Je richt deze 'nestkast' zoveel mogelijk naar het zuiden en zorgt voor een windluwe plaats. Hier kun je leren hoe je zelf een nestkast voor de bijen kunt maken.
• Bijen zijn echte warmteminnaars, dus richt je ‘nestkast’ zoveel mogelijk naar het zuiden en geef ze een plek onder de zon.
• Wellicht vind je ergens wel nog een afgelegen hoekje. Met wat stenen en wat zand/ leem kun je een zandwal voor zandbijen bouwen.

Klik hier voor meer informatie

Natuurpunt en de Grijze zandbij 

In 2010 sprongen de stad Gent, Natuurpunt Gent en het Laboratorium voor Zoöfysiologie van de universiteit Gent in het kader van het biodiversiteitscharter samen in de bres voor wilde bijen, waar ook de Grijze zandbij toe behoort. In 2013 vroeg Natuurpunt een volledige ban op neonicotinoïden tot er duidelijkheid was over de schadelijkheid van deze pesticiden voor bijen.

Meer weten?

Aculea is de wilde bijen- en wespenwerkgroep van Natuurpunt. www.aculea.be