Groenling

Wat eet de groenling?

De groenling eet hoofdzakelijk zaden van kruiden, struiken en bomen. Rozenbottels (van rimpelroos en hondsroos) zijn erg in trek. Op de voedertafel worden vooral zonnebloempitten en ongezouten pindas gegeten. De stevige snavel wordt gebruikt om de zaden te kraken. Dat doen ze op een bijzondere manier: de vogel trilt de zaden in de snavel terwijl hij die ronddraait. Hierdoor komt de vrucht los uit de schil. De vrucht wordt opgegeten, het omhulsel niet.

Waar leeft de groenling?

• De groenling is geëvolueerd van een typische bosrandsoort tot een vogel van parken en tuinen. De aanwezigheid van enkele hoge bomen (zangpost) en coniferen (broedplek) zijn van belang. Ook in de omgeving van bomenrijen, houtkanten, boomgaarden kan je groenlingen aantreffen.
• Verspreidingskaart van de groenling

Hoe plant de groenling zich voort?

Groenlingen maken vaak een nest in het oud nest van een andere soort. Vooral het vrouwtje staat in voor de nestbouw. Het bouwen van een nest duurt doorgaans acht à twaalf dagen. Een legsel bestaat gemiddeld uit vier tot zes eieren. In grote delen van Europa houden groenlingen er twee legsels per jaar op na. Het uitbroeden van de eieren duurt twaalf dagen. Die taak wordt alleen door het vrouwtje uitgevoerd. Het mannetje helpt wel bij het voederen van de jongen. Mannetjes groenling paren vaak met meerdere vrouwtjes in eenzelfde broedseizoen. Eén mannetje kan er uitzonderlijk zelfs vijf vrouwtjes tegelijk op na houden.

Hoe krijg je de groenling te zien?

Let vooral op het kanarieachtig gekwetter dat wordt afgewisseld met een rauw, dalend wèèèèèèh. In het broedseizoen zingt de groenling doorgaans na zonsopgang, op zonnige dagen, vanuit een boomtop of soms tijdens een opmerkelijke, vleermuisachtige vlucht (met trage, diepe vleugelslagen). Ook op de voedertafel is de groenling een vaak voorkomende en opvallende verschijning.

Weetjes over de groenling

• Vinkachtigen behoorden tot de basisingrediënten van de 17de eeuwse keuken. De groenling vormt hier geen uitzondering op. In het werk van de schilder Frans Snyders (1579 - 1657) - een tijdgenoot en persoonlijke vriend van Rubens, Van Dyck en Jan Brueghel de Oude- komt de soort vaak voor. In de barokschilderkunst was hij de onovertroffen meester in stillevens met dieren en jachtscènes. Een aanzienlijk deel van zijn oeuvre bestaat uit voorstellingen van voorraadkamers met een weelderig aanbod aan wild en groenten. Op 85% van zijn doeken staan dode vinkachtigen, vaak op hoopjes of aan een snoer geregen. Groenling (15%) komt er evenwel minder frequent op voor dan vink (75%), goudvink (63%), putter (40%) en keep (33%).
• Een vondst in een afvalput uit de 17de of 18de eeuw in de Sint-Pietersabdij bevestigt dat de groenling destijds ook in Gent op tafel kwam. Ten minste tot in de Tweede Wereldoorlog werden vinken regelmatig gegeten. Dit blijkt uit recepten uit Het Spaarzame Kookboek waarin tijdens de oorlogsjaren werd uitgelegd hoe men met weinig geld smakelijk eten kon bereiden. Hierin wordt een braadtijd van 18 minuten voor vinken en leeuweriken opgegeven.
• Aan de voorkeur voor vlasvelden dankt de groenling de dialectnaam vlasvink, die in heel West-Vlaanderen en het westen van Oost-Vlaanderen gebruikt wordt. Er wordt evenwel minder en minder vlas verbouwd - in 2001 amper nog 1,8% van de landbouwteelten in België - waardoor groenlingen genoodzaakt werden op ander zaad over te schakelen.

Wat kan jij doen voor de groenling?

De groenling bezoekt in de winter vaak voedertafels. Met ongezouten pinda’s en zonnebloempitten is de kans groot dat deze forse zaadeter ook op jouw voedertafel zal verschijnen.