Grote lijster

Wat eet de grote lijster?

De grote lijster voedt zich met een brede waaier aan ongewervelden (sprinkhanen, spinnen, slakken, regenwormen …). In de winter wordt het dieet aangevuld met bessen. Vooral op bessen van de maretak zijn ze verlekkerd.

Waar leeft de grote lijster?

• De grote lijster komt vooral voor in cultuurlandschap met verspreide (hoge) bomen, populierenbossen, parken, boomgaarden en grote tuinen. De soort wordt vaak in de nabijheid van gebouwen waargenomen.
• Verspreidingskaart van de grote lijster

Hoe plant de grote lijster zich voort?

Beide partners staan in voor de nestbouw. Het vrouwtje legt doorgaans drie tot vijf eieren, meestal in de vroege ochtend. Het uitbroeden duurt 12 tot 15 dagen. Die taak wordt vooral door het vrouwtje volbracht. Dagelijks verlaat ze het nest een keer of tien, voor een pauze van ongeveer 20 minuten. Terwijl het vrouwtje zit te broeden, wordt ze door het mannetje van voedsel voorzien. Van zodra de jongen zijn uitgekomen, neemt ook het mannetje een deel van de broedzorg voor zich. Na twee weken verlaten de jongen het nest en begint het vrouwtje aan een tweede broedsel. Het mannetje voedert de jongen van het eerste nest dan verder op zijn eentje.

Hoe krijg je de grote lijster te zien?

De grote lijster is waakzaam en laat zich niet gemakkelijk benaderen. De zangactiviteit piekt in februari en maart. Haar luide, weemoedige en wat eentonige zang brengt ze meestal vanaf een opvallende zangpost (in de top van een hoge boom). Opvallend: grote lijsters zingen ook in vlucht. De grote lijster verraadt haar aanwezigheid vaak door haar harde, droge, ratelende vluchtroep. Een druilerige maartse tocht, ’s ochtends of ’s avonds, biedt de beste kans op een grote lijster. Let wel: het is een notoire langslaper, die veel overdag zingt en zelden in de heel vroege ochtend.

Weetjes over de grote lijster

• De grote lijster eet in de winter graag bessen en vruchten. In het oosten en het zuiden van ons land horen ook de ivoorwitte vruchten van maretak tot zijn dieet. Grote lijsters zorgen voor de verspreiding van maretakken, doordat ze de restanten van de witte, kleverige bessen (waarin de zaadjes zitten) vaak afvegen aan de takken van andere bomen. De verspreiding van maretakzaden vindt echter voornamelijk plaats door middel van de lijsteruitwerpselen. In het darmkanaal wordt de harde wand van de maretakzaden week, waardoor de kiemkracht van het zaad toeneemt.
• De wetenschappelijk naam van de grote lijster, Turdus viscivorus, betekent maretaketende lijster. Ook de Engelse naam Mistle Thrush verwijst naar de maretak (mistletoe).
• Tijdens een opgraving in Trou des Nutons in Namen werden fossiele resten van grote lijster die dateren uit het Pleistoceen. Naast grote lijster leverde de opgraving ook fossiele resten op van wilde eend, zeearend, patrijs, moerassneeuwhoen, korhoen, auerhoen, kramsvogel en ekster.

Wat kan jij doen voor de grote lijster?

Het gaat niet best met de grote lijster. Het is niet duidelijk wanneer de achteruitgang in Vlaanderen precies werd ingezet, maar de dalende trend zet zich nog steeds door. Natuurpunt roept op om elke waarneming van een grote lijster in te voeren op www.waarnemingen.be zodat we een vinger aan de pols kunnen houden.