Kauw

Wat eet de kauw?

Kauwen hebben een zeer uitgebreid menu dat voornamelijk bestaat uit kleine ongewervelden (insecten, slakken, spinnen), zaden, granen (vooral in de herfst en de winter), eieren, fruit en soms zelfs muizen. In de omgeving van de mens doen kauwen zich ook tegoed aan etensresten, kattenbrokken en karkassen van overreden dieren.

Waar leeft de kauw?

• De kauw broedt zowel in de onmiddellijke nabijheid van mensen (in schoorstenen, op kerkzolders, hoge gebouwen) als in parken, loofbossen met holle bomen en konijnenholen.
• Verspreidingskaart van de kauw

Hoe plant de kauw zich voort?

Kauwen zoeken een partner lang voor ze geslachtsrijp zijn. De paarband tussen een mannetje en vrouwtje duurt een leven lang en de vogels zijn bijna altijd onafscheidelijk. Zelfs wanneer kauwen in groepen voedsel zoeken, zijn de afzonderlijke paartjes door hun gedrag te herkennen.

Hoe krijg je de kauw te zien?

Kauwen zijn opvallende, luidruchtige vogels. Een tocht door je gemeente zou zeker enkele kauwen moeten opleveren. Let in het vroeger voorjaar vooral op nestbouwende paartjes in de onmiddellijke omgeving van schouwen. Ook een blik op de kerktoren biedt een goede kans op enkele kauwen.

Weetjes over de kauw

• Kauwen delen voedsel met soortgenoten, ongeacht de onderlinge verwantschap. De reden voor dit voedseldelen is nog niet volledig gekend. Door dit voedseldelen kopen kauwen vermoedelijk rust af en worden ze niet lastiggevallen door soortgenoten.
• Enkele dialectnamen voor de kauw zijn kalle, torenkraai en duif van de deken.
• Vlaanderen heeft haar eigen kauwenman. Achilles Cools beschreef in Kauwen in de spiegel en De kauwentuin zijn voornaamste bevindingen over zijn kauwen. Cools voerde een aantal experimenten uit om de intelligentie van de kauw te testen. Zo gebruikte hij een spiegel om te achterhalen hoe ze op hun zelfbeeld reageerden. De meeste vogels vallen hun spiegelbeeld immers aan, kauwen niet. Ze vermaken zich en trekken gekke bekken. Bij een paar kauwen werd de kruin beschilderd met pastelkrijt. Geconfronteerd met hun spiegelbeeld begonnen de gekleurde kauwen met hun kop te schudden en met hun poten op hun kruin te krabben. Dit impliceert dat kauwen zichzelf zouden kunnen herkennen en over een bewustzijn beschikken.

Overlast met de kauw vermijden?

Kauwen maken vaak nesten in een schoorsteen. Het zijn fanatieke nestbouwers: op enkele dagen tijd laden ze een voor hen te groot of te diep bevonden ruimte vol met stevige takken. Zo’n nest kan gigantische proporties aannemen, afhankelijk van de breedte van de schouw en de diepte waarop het hoogste steunpunt voor het nest zich bevindt. Bij de eerste kou in het najaar, wanneer de haard wordt aangemaakt, kunnen de sterk verdroogde takken in de schouw vuur vatten, met een schouwbrand tot gevolg. Het nest kan ook een goede ventilatie verhinderen, wat kan leiden tot een CO vergiftiging.

Om te verhinderen dat kauwen in schouwen van woningen broeden, worden de rookgaten best buiten de broedperiode afgesloten met gaasdraad of met een metalen rooster (inox) met mazen van maximum 3 cm doormeter. Gaasdraad is echter geen oplossing op lange termijn: kauwen zijn erg inventief en kunnen de draad met hun sterke snavel loswrikken. Als kauwen toch de kans hebben gekregen een schouwnest te maken, wacht je best tot het einde van het broedseizoen (september - oktober) om het nestmateriaal te verwijderen. Dit werk laat je best over aan een professionele schoorsteenveger. Die kan dan meteen de schouw reinigen en onmiddellijk na de werken een rooster plaatsen.

Het lijkt niet uitgesloten dat verzekeringsmaatschappijen in de toekomst (in de brandpolis) een clausule zullen laten opnemen dat er verplicht een rooster op de schouw moet liggen tegen broedende vogels.

Wat kan jij doen voor de kauw?

Kauwen zijn holtebroeders. Nestkasten voor holenduif, torenvalk en bosuil worden gemakkelijk gekraakt door een kauw. Het mag dan al niet de juiste bewoner zijn, een kauwenpaar in de tuin is een vermakelijke aangelegenheid.