Kuifmees

Wat eet de kuifmees?

De kuifmees eet vooral insecten en spinnen. Buiten het broedseizoen wordt het dieet aangevuld met zaadjes van els, berk en een aantal naaldbomen.

Waar leeft de kuifmees?

• De kuifmees broedt in naaldbos, vaak in oudere met korst- en baardmossen begroeide sparren en dennen.
• Verspreidingskaart van de kuifmees

Hoe plant de kuifmees zich voort?

De kuifmees zoekt vooral naar dode berkenbomen, waarin het vrouwtje een nestholte uithakt. Daarvoor moet het hout wel zacht genoeg zijn: in tegenstelling tot spechten heeft de kuifmees geen ingebouwde schokdempers in de kop die de hakschokken kunnen opvangen. Het nest bestaat uit mos en korstmos en de binnenbekleding wordt afgewerkt met haren, wol en soms ook veren en spinrag. Het wordt enkel door het vrouwtje gemaakt.

Hoe krijg je de kuifmees te zien?

Het zwaartepunt van het verspreidingsgebied van de kuifmees ligt in de Kempen. De soort is bijzonder honkvast en onderneemt nauwelijks zwerftochten. De beste kans op een kuifmees maak je dus door een bezoek aan een Kempisch naaldbos, bij voorkeur in het vroege voorjaar. Kuifmezen verraden zich meestal door hun aangename, rollende roepje tjuRRRRR, wanneer je naar de richting van het geluid kijkt, duurt het meestal niet lang voor je ze door de takken ziet bewegen.

Weetjes over de kuifmees

• De kuifmees is een uitgesproken standvogel. Tot en met 2000 waren in België 51 terugvangsten van kuifmezen bekend. In veruit de meeste gevallen ging het om vogels die in de directe omgeving werden geringd (verplaatsingen van minder dan 10 km). De grootste, gedocumenteerde verplaatsing van een kuifmees in België is die van een vogel die op 3 juli 1993 werd gevangen in Brasschaat en op 26 september 1993 werd teruggevangen in Geel.
• De kuifmees is een Europese endeem, een soort die dus enkel in Europa en nergens anders ter wereld voorkomt.
• In België broeden slechts drie gekuifde zangvogels: de kuifmees, de kuifleeuwerik en de veldleeuwerik.
• Het gaat goed met de kuifmees in Vlaanderen: zowel wat aantallen als wat het verspreidingsgebied betreft, gaat de soort er flink op vooruit. De soort breidt vooral naar het westen uit maar ook in het kerngebied nemen de aantallen toe. Het ouder (en geschikter) worden van naaldbossen zou deze positieve trend kunnen verklaren.

Wat kan jij doen voor de kuifmees?

Als je in een kuifmezenrijke regio woont, kan je ze naar de tuin lokken met pindaslingers en fijne zaadmengsels. Tuinen met berk en naaldhout, lopen meer kans op een kuifmezenbezoek dan tuinen zonder.