Landschap LIFE Green Valleys
In het projectgebied vinden we een bonte afwisseling van bloemrijke graslanden en schitterende bossen waarvan sommigen al eeuwenlang bestaan. Delen van het landschap veranderden echter sterkt de laatste tientallen jaren. Toch vinden we er nog pareltjes met honderden orchideeën, weerschijnvlinders, ijsvogels en de twee ambassadeurs van het project: de kamsalamander en de zeggekorfslak. De bever past hier en daar het landschap aan naar eigen goeddunken.
Of je nu wandelt door de moerassen van het Silsombos met de in mist gehulde Zwarte Madam of de zeldzame kalkmoerassen van Torfbroek, zeldzame planten en dieren zijn nooit veraf. De graslanden in deze gebieden behoren tot de top in Europa. Vele van de planten zijn zeldzaam in Vlaanderen of komen alleen hier nog voor. De aanwezigheid van kwel (opstuwend grondwater) zorgt voor natte gronden. Op deze kalkrijke graslanden groeien zeldzame orchideeën. In het Silsombos bloeien er zelfs 9 soorten.
Na de Tweede Wereldoorlog werden deze graslanden massaal beplant met populieren. Dit was erg goedkoop en de bomen zorgden voor een grote houtopbrengst op korte termijn. Hier en daar vind je er nog wel in de natuurgebieden. Tijdens het LIFE project zullen we een deel van deze aanplanten verwijderen om de oude graslanden te herstellen.
De bossen in het projectgebied zijn al even indrukwekkend. Broekbossen in de Rotte Gaten en de eeuwenoude bossen Kastanjebos - vroeg in het voorjaar kan je hier echte parels bewonderen. Eenbes, dotterbloemen, speenkruid, bosanemoon en slanke sleutelbloem luiden elk jaar de nieuwe lente in. In de vochtige delen knipogen de reuzenpaardenstaarten, die tot twee meter hoog worden, naar een prehistorisch verleden. In het najaar wordt de prachtige herfsttijloos de blikvanger, naast zeldzame paddenstoelen zoals de saffraanamaniet, de kopergroenbekerzwam en het gewoon varkensoor. Met wat geluk zie je de bontgekleurde ijsvogel aan de rand van een beek of waterplas op een tak zitten wachten tot een lekker visje passeert. Deze exotische verschijning broedt tussen de wortels van omgevallen bomen.
Niet alleen je ogen worden verwend, spits ook je oren tijdens de wandeling. Een orkest van nachtegalen, sprinkhaanzangers, zanglijsters en blauwborsten maken je kleurrijke natuurervaring compleet. Tijdens de avondschemering klinkt op de achtergrond geregeld de kreet van een waterral of steenuil of het geblaf van een ree of vos. De zwarte specht roffelt op de dikke bomen.
De regio herbergt ook enkele interessante historische monumenten. De Zwarte Madam, De Stenen Goot, de Heersemmolen en de watermolen van Ter Balkt zijn enkele van de erfgoedrelicten die je onderweg tegenkomt. De leibeken in de komgronden (= laaggelegen gronden die uit zware rivierklei bestaan) werden lang geleden door de mens gegraven om het kwelwater af te voeren. Je kan hier nog het oude rabattensysteem herkennen: parallelle grachtjes op geringe afstand van elkaar die voor de afwatering zorgden. Hier en daar werd vroeger turf gewonnen.