Nature Alert campagne voorkomt uitholling Europese natuurwetten

Het heeft twee jaar lang veel tijd en energie gevraagd van meer dan 100 natuurorganisaties in Europa om te voorkomen dat de Vogel- en Habitatrichtlijn, de twee belangrijkste natuurwetten, werden uitgehold. 

Lees hier het persbericht dat we buiten stuurden toen de laatste horde (een beslissing van de Europese Commissie) was genomen op 7 dec 2016.

Wat was er aan de hand?

Sinds begin 2015 bekijkt de Europese Commissie samen met de lidstaten of de Vogel- en Habitatrichtlijn nog doen wat ze moeten doen. Dit heet een “fitness check”, en is een normale procedure die elke Europese richtlijn ooit eens ondergaat en bureaucratie of een betuttelend en kosteninefficiënt Europa moet tegen gaan.

Maar, al snel bleek dat er plannen waren om de richtlijnen uit te hollen. Al wordt dat nooit met veel woorden gezegd. Men heeft het over ‘moderniseren’ of ‘cutting green tape’, omdat de richtijnen economische ontwikkeling in de weg zouden staan.

Dit kunnen de Europese natuurorganisaties niet laten gebeuren.

Het aanpassen van de richtlijnen zou voor grote problemen zorgen:

• Juridisch: het kost minstens 5 jaar om de discussies rond aanpassingen te voeren en daarna deze om te zetten in de nationale rechtspraak
• Economisch: tal van grote projecten zijn gebaseerd op de huidige richtlijnen. Door die aan te passen komen die investeringen (en de rechtszekerheid daar van) in gevaar. De haven van Antwerpen is net kunnen uitbreiden met het Deurganckdok, dankzij de richtlijnen. Het Sigmaplan is zo ver gevorderd, gezien de richtlijnen het juiste kader boden om veiligheids-, economische en ecologische belangen op elkaar af te stemmen.
• Ecologisch: als de richtlijnen worden herzien, zal dat de uitvoering op het terrein enorm vertragen gezien alle lidstaten eerst zullen wachten op meer duidelijkheid vooraleer ze actie ondernemen. Daardoor zal de ‘distance to target’ om de biodiversiteitdoelen te halen, nog groter worden.

Wat doet Natuurpunt?

Meer dan 100 natuurorganisaties in Europa, zoals Birdlife, EEB, WWF en Natuurpunt, voeren sinds begin 2015 samen de Nature Alert-campagne. In België bundelen Natuurpunt, Natagora en WWF hun krachten voor deze campagne. Hoofddoel: voorkomen dat de twee belangrijkste natuurwetten, nl de Vogel- en Habitatrichtlijn, worden uitgehold, en in de plaats daarvan beter en sneller worden uitgevoerd.

Overzicht acties: steeds meer steun voor behoud natuurrichtlijnen

• 07/12/2016: Nature Alert behaalt overwinning! De Europese Commissie beslist na een vergadering met alle eurocommissarissen om de natuurrichtlijnen niet te openen en te focussen op betere implementatie. De natuurngo's halen opgelucht adem (zie Twitter, #NatureAlert).
• Lees hier de mededeling van de Europese Commissie 
• Lees hier de verklaring van eurocommissaris voor natuur Vella. 
• Lees hier het persbericht van de Europese milieukoepels
• Lees hier ons eigen persbericht samen met WWF en Natagora.
• 01/09/2016: De Europese natuurngo Birdlife voert de druk op door in het begin van het schooljaar de belofte te herhalen (via persartikels, tweets, facebook, ...) dat de Europese Commissie "in de herfst" met een antwoord zou komen. ("Free the nature directives")
• 20/06/2016: Op de vergadering van Europese natuurministers herhalen Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Estland en Griekenland expliciet hun steun voor de Vogel- en Habitarichtlijn.
• 05/07/2016: Europese Commissie publiceert het definitieve fitness check-rapport dat concludeert dat de richtlijnen fit for purpose zijn. De finale beslissing of de richtlijnen nu aangepast moeten worden of niet, werd ondertussen uitgesteld naar de herfst.
• 28-30/06/2016: AFGESCHAFT (wegens uitblijven fitnesscheck-rapport) Onder het Nederlands voorzitterschap zouden eurocommissaris Vella en de natuurministers zich op een conferentie in Amsterdam buigen over de fitnesscheckresultaten en de toekomst van het Europese natuurbeleid. 
• 01/06/2016: Natuurpunt, Natagora en Birdlife verrassen de Green Week-bezoekers met een gratis Gageleer, een fris Natura 2000 bier. Ook eurocommissaris Vella en europarlementslid Mark Demesmaeker weten het bier en onze Nature Alert-boodschap goed te smaken. 
• 21/05/2016: WWF en Natagora ontvangen minister Collin op de Natura 2000-dag in LIFE Pays Mosan. Collin bevestigt het Belgisch standpunt voor het behoud van de Europese natuurwetten. 
• 16/05/2016: natuurorganisaties in Europa (zoals Natuurpunt en Natagora) overstelpen eurocommisaarissen Vella en Timmermans met een 'Thunderclap' of donderwolk aan duizenden twitterberichten. Daarin vragen we hen de richtlijnen eerder uit te voeren dan uit te hollen.
• 13/04/2016: natuurngo's lanceren eigen schaduwrapport 'From Alert to Action' met voornaamste fitnesscheck-conclusies die de verschillende lidstaten en stakeholders zelf gaven
• 02/02/2016: Het Europees parlement stemt massaal voor de resolutie van rapporteur Mark Demesmaeker over de tussentijdse evaluatie van de EU Biodiversiteitssstrategie 2020.
• 29/01/2016: Eurocommissaris Vella bezoekt het haven- en natuurproject in Antwerpen en noemt het een best practise inzake het samengaan van economsiche ontwikkeling en natuurbescherming.
• 21-22/12/2015: Overgrote meerderheid ENVI-commissie van het Europees parlement stemt voor de resolutie over de vorderingen inzake de Europese Biodiversiteitsstrategie 2020 met duidelijke passages rond het niet aanpassen van de richtlijnen.
• 16/12/2015: de Europese natuurministers buigen zich over de vorderingen inzake de Europese biodiversiteitsstrategie en doen ook positieve uitspraken t.o.v de richtlijnen. Lees hier ons persbericht.
• 15/12/2015: Litouwen maakt als 13de land haar steun voor de richtlijnen publiek
• 10/12/2015: Waals minister Collin stuurt in naam van België een open steunbrief aan eurocommissaris Vella. Daarmee zijn we het 11de land dat zo'n brief stuurt.
• 08/12/2015: Nederland maakt via een parlementaire stemming haar steun voor de richtlijnen publiek. Of Nederland ook nog een brief aal sturen, blijft onzeker.
• 20/11/2015: fitness check-conferentie: de Europese Commissie doet een eerste terugkoppeling van alle fitness check-resultaten aan alle betrokken stakeholders. Natuurpunt zal aanwezig zijn. Lees alvast het eerste conclusie-rapport van de betrokken studiebureaus. Volgens ons zegt dit rapport dat de richtlijnen fit for purpose zijn.
• 17/11/2015: Griekenland is het 10de land dat een open brief stuurt aan de Europese Commissie om de richtlijnen te behouden en sneller uit te voeren.
• 02/11/2015: Natuurpunt, WWF en Natagora stuurden deze brief naar alle Belgische natuurministers met de vraag om ook hun steun uit te spreken.
• 28/10/2015: 2100 wetenschappers uit meer dan 100 landen sturen eveneens een brief met de boodschap dat deze richtlijnen goed werken
• 27/10/2015: rapporteur Mark Demesmaeker (N-VA) overtuigt alle schaduw-rapporteurs van de grootste Europese fracties (zoals EPP, S&D, ALDE en Green) om ook een brief aan eurocommissaris Vella te sturen
• 26/10/2015: de natuurministers van 9 Europese landen zoals Duitsland, Frankrijk en Italië sturen een open brief aan eurocommissaris voor natuur Vella
• 19/10/2015: rapporteur Mark Demesmaeker (europarlementslid van N-VA), lanceert in de pers een voorproefje van de ontwerp-resolutie van het Europees Parlement over de tussentijdse evaluatie van de Europese biodiversiteitsstrategie 2020 met als duidelijke titel: ‘Commissie mag niet raken aan natuurrichtlijnen’
• 02/10/2015: de Europese Commissie publiceert een tussentijds rapport over de vorderingen inzake de Europese Biodiversiteitsstrategie 2020 en stelt o.a. vast dat er nood is aan een snellere implementatie.
• 29/07/2015: eurocommissaris voor natuur Vella bedankt via Twitter de meer dan een half miljoen deelnemers van de online fitnesscheck-bevraging
• 03/06/2015: vice-Eurocommissaris Frans Timmermans reageert in de openingsspeech tijdens de Green Week op de massale reacties op de online bevraging, maar geeft tegelijk aan dat een modernisering van de richtlijnen zich opdringt.
• 20/05/2015: Het Europese milieuagentschap publiceert haar evaluatie van de vorderingen inzake de Vogel- en Habitatrichtlijn, ofwel het State of Nature-rapport van de EU. Herlees ons persbericht daarover en de reactie van eurocommissaris voor natuur Vella daarop.
• April - juli 2015: dankzij de Nature Alert-campagne doen 520.000 Europeanen (waarvan 40.000 Belgen) mee aan de Europese publieke online-bevraging. Dit is een historisch record (vorige was 150.000).
• 02/03/2015: Het Europese Milieuagentschap publiceert een spraakmakend rapport over de stand van het milieu in Europa (European environment — state and outlook 2015 (SOER 2015)
• Voorjaar 2015: per lidstaat antwoorden stakeholders uit de privé, overheid en ngo-sector op een lange vragenlijst. Voor Vlaanderen antwoorden ANB, VOKA en Natuurpunt.

Bekijk de officiële timing van de Europese Commissie of de infografiek.