Slechtvalk

Bron: Xeno-canto.org

Wat eet de slechtvalk?

Met snelheden van 100 km per uur tijdens de actieve, horizontale vlucht en de nog veel snellere duikvlucht, gaat hij achter andere vogels aan. Aangezien zijn prooien vaak uitstekende vliegers zijn, mislukken zijn pogingen regelmatig. Op het menu staat elk vliegend dier, gaande van vogels, als leeuweriken, steltlopers en duiven, tot vleermuizen. Slechtvalken jagen vaak in paarverband. De ene slechtvalk is de achtervolger, terwijl de andere zich hoog in de lucht klaar houdt om zich op de prooi te storten. Duiven, en met name verwilderde stadsduiven, vormen bij ons het leeuwendeel van de prooien, to groot jolijt van vele gemeentebesturen, die vroeger heel wat geld moesten investeren in de verdelging ervan.

Waar leeft de slechtvalk?

• De slechtvalk komt, met uitzondering van Antarctica, op alle continenten voor. De vogel kan zich uitstekend aanpassen aan zijn leefmilieu. Slechtvalken in Canada of Siberië trekken regelmatig zuidwaarts om te overwinteren. Maar in België is de slechtvalk een standvogel, hij blijft steeds in de ruime omgeving van zijn nestplaats. De slechtvalk kan zowel in de stad voorkomen, waar hij jaagt op duiven, en nestelt in kerktorens, als in bergachtige gebieden met rotsen en kloven om te broeden.
• Verspreidingskaart van de slechtvalk

Hoe plant de slechtvalk zich voort?

Vanaf het tweede levensjaar zijn slechtvalken geslachtsrijp en gaan ze een langdurende paarband aan. Broeden doen ze van nature hoog op een rotswand, waar ze geen nest maken, maar hoogstens een ondiepe holte voorzien. Als alternatief voor de rotswand, broeden slechtvalken op hoge gebouwen in speciale nestkasten, zoals dat in Vlaanderen het geval is. Uitzonderlijk wordt er een oud kraaiennest gebruikt, bijvoorbeeld hoog in een elektriciteitsmast. Eind maart worden er 3 of 4 eieren gelegd, of uitzonderlijk 5. Meestal broedt het wijfje de eieren uit, wanneer ze op zoek gaat naar eten, lost het mannetje haar af. Na een broedtijd van 32 dagen komen de eieren uit. Al na 3 weken hebben de jongen een volledig verenkleed en beginnen ze met hun vleugels te slaan, om de vliegspieren te oefenen. Zes weken na het uitkomen vliegen ze uit, in het begin nog ietwat stuntelig, maar al snel worden het uitstekende vliegers. De jongen worden nog een tijd bijgestaan door hun ouders. Na 2 tot 3 maanden zijn de jongen volledig zelfstandig en trekken ze uit het leefgebied van hun ouders.

Hoe krijg je de slechtvalk te zien?

Tijdens de broedtijd heb je het meest kans om een slechtvalk waar te nemen. Best vat je post rond één van de vele hoge kerken, waar Slechtvalken broeden, en je krijgt een waar schouwspel te zien. In de buurt van steile rotsen of hoge gebouwen kan je wel eens slechtvalken zien zitten of in de lucht zien cirkelen. Buiten de broedtijd kan je ze ook terugvinden aan riviermonden en in de buurt van wateroppervlakten. Hier jagen ze op eenden en andere watervogels. Als deze massaal opvliegen, kan er misschien een slechtvalk in de buurt zijn.

Weetjes over de slechtvalk

• In het wild wordt de slechtvalk ongeveer 20 jaar oud.
• Slechtvalken kunnen tot op een afstand van 300 m, hun prooien herkennen.
• Slechtvalken die in de stad leven, jagen ook ’s nachts. De straatverlichting voorziet de slechtvalk van voldoende licht om hun prooien in de lucht te grijpen. Trekvogels die ’s nachts overvliegen, kunnen zo ook op het menu belanden.
• Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden slechtvalken geregeld afgeschoten, om de postduiven te beschermen.
• De slechtvalk is een beschermde soort in België. In de jaren ’60 stierf de slechtvalk uit als broedvogel in België. Na nestkastacties van de F.I.R. werd in 1996 terug het eerste jong hier geboren. In 2013 waren er al 69 broedgevallen, en vlogen 115 jonge slechtvalken uit.