
Tips, vorming en kennisdeling
Dé succesformule voor een gezinswerking bestaat niet. Wel zijn er twee adviezen die je op het juiste spoor zetten: blijf uitproberen en kijk gerust af bij anderen. Of werk samen. Ga actief op zoek naar voorbeelden en inspiratie en neem deel aan ontmoetingsmomenten. De tips hieronder worden voortdurend aangevuld. Maak zeker ook gebruik van het huismerk Snuit om jouw natuurbelevingsactiviteiten in de kijker te zetten!
Wil je op de hoogte blijven?
Geef een 'aanspreekpunt gezinswerking' op voor jouw afdeling, werkgroep, regionale of open netwerkorganisatie op via de Natuurpuntersapplicatie.

Ga voor natuurbeleving, de rest komt vanzelf!
Onderzoek wijst uit dat natuurbeleving op jonge leeftijd de kans op passie voor natuur van later aanzienlijk vergroot. Wat je hebt gevoeld, geproefd en beleefd, blijft vaak meer bij dan wat je hebt geleerd in de schoolbanken. Denk maar eens terug aan je eigen vroegste natuurherinnering. Wat komt eerst bij je op?
Dit project van Vives Hogeschool laat kinderen zelf aan het woord over avontuurlijk (buiten) spelen.
Vorming en kennisdeling
Webinar: Waarom natuurbeleving noodzakelijk is voor kinderen en hoe je er zelf mee aan de slag kan.
1. Hoe natuurlijk is buitenspelen? Overzicht van onderzoek, uitdagingen en kansen >>
2. Het antwoord van Natuurpunt: Snuit >>
VERWACHT! Nieuw cursusaanbod: Verkenner XL voor jong en oud. Een verkennerscursus voor kinderen mét hun (groot)ouders, verre tantes, peters, stiefbroers, pluszus … Samen natuur beleven en leren van en met elkaar. En voor de afdeling een nieuw, breed netwerk aan enthousiaste natuurbelevers. Klinkt als een succesrecept niet? Interesse om in te stappen als labo-afdeling? Geef een seintje aan je verenigingscoach.
Beheerwerken met gezinnen
Beheerwerken met gezinnen zijn een echte win-win: je krijgt veel werk gedaan op korte tijd. De volwassenen die meedoen, genieten van buiten zijn, fysiek werken én het gevoel een verschil te maken. En de kinderen? Die hebben de dag van hun leven, ravottend tussen de werken door.
Wil je je beheerdag inrichten als gezinsdag? Download hier de inzichten van de sessie op de beheerteamdag (12-06-2022)
>> Beheerwerken met gezinnen: Kansen en uitdagingen
Meer tips?
- Communiceer op maat. Zorg dat gezinnen zich aangesproken voelen. Noem het geen beheerwerkdag maar 'gezinsdag'. Voeg expliciet toe dat kinderen welkom zijn.
- Kies de juiste klusjes. Zorg dat er diverse klusjes te doen zijn. Zet ze op een krijtbord of poster en overloop ze bij de briefing. Laat iedereen kiezen en hou centraal de voortgang bij. Zijn er niet zoveel verschillende beheerwerken te doen? Ook soep maken, het lokaal poetsen, een kamp bouwen … kan op de kluslijst staan. Vraag je vooraf eens af wat een moeder met baby zou kunnen doen, of een papa met een peuter. Ook hele kleine bijdragen worden zo waardevol.
- Hou het speels. Kinderen werken graag, maar zijn ook snel afgeleid of beginnen te spelen. Zorg voor vrije ruimte in de buurt waar ze hun ding mogen doen. Maak bij de briefing duidelijk wat kan en wat niet. Hou ook rekening met veiligheid bij de keuze van je ‘centrale plek’: in de buurt van mogelijke speelplekken en weg van water
- Mik op de maag. Zorg voor lekker eten. Buiten koken of picknicken smaakt altijd. Door samen te werken, koken en eten, ontstaat een groepsgevoel dat de goesting om terug te komen, bevordert.
- Waak over veiligheid. Maak duidelijke afspraken over het gebruik van werkmateriaal. Geef bij de briefing de regels van veilig werken mee, ook voor de kinderen. De Natuurpuntverzekering dekt occasionele medewerkers. Publiceer je werkdag lokaal of via de activiteitendatabank om in orde te zijn en zo ook helpende niet-leden te verzekeren.
Op School?
Ook op school werkt natuurbeleving. En neem dat gerust letterlijk. Kinderen leren over natuur door er middenin te gaan staan en de handen uit de mouwen te steken.
- Educatief Natuurbeheer (ENB) gaat door in verschillende provincies, in samenwerking met de provincie en lokale afdelingen. Doe hier inspiratie op voor je eigen scholenwerking.
- Scholen gaan meer en meer op zoek naar partners om de vergroening van speelplaatsen aan te pakken. Als Natuurpunter kan je ongetwijfeld meedenken en wegwijzen, aanleveren van beheerresten of samen de handen uit de mouwen steken.
- Op www.pimpjespeelplaats.be werd heel wat informatie verzameld.
- Het maatwerkbedrijf Natuur- en Landschapszorg (onder de koepel Natuurpunt) helpt scholen op weg.
- Het speelnatuurnetwerk achter www.springzaad.be is zeker het volgen waard!
- Wie zelf aan de slag wil met speelnatuur kan hier terecht.
Samenwerken
Wanneer je niet meteen mensen vindt die graag meewerken aan activiteiten voor kinderen en gezinnen, sla dan eens de handen in elkaar. Met jeugdwerk bijvoorbeeld, of met een kunstatelier uit de buurt, of met een enthousiaste leerkracht. Ga vroeg genoeg op zoek naar een partner, zodat je de activiteit echt samen kan uitdenken en uitwerken.
JNM - Je beestigste jeugdbeweging
Samenwerken met JNM betekent gegarandeerd een uitwisseling van ervaring in werken met kinderen én van natuurkennis. Naar aanleiding van de vele raakpunten tussen onze verenigingen, werken Natuurpunt en JNM actief samen. Lees hier de samenwerkingsovereenkomst, die we jaarlijks met een actieplan uitwerken. Eén van onze gezamenlijke acties zijn de Wilde Snuitdagen.
- Lees 'JNM en Natuurpunt, twee broers in één huis' een artikel van Raf Vanisterbecq in Euglena (2023)
JNM (Jeugdbond voor Natuur en Milieu) trekt met kinderen en jongeren de natuur in als erkende jeugdbeweging. Voor jongeren door jongeren dus. Samen een activiteit uitwerken?
Gezinsbond
Met zo'n 830 lokale afdelingen zet de Gezinsbond zich in voor een gezins- en kindvriendelijke samenleving met een uitgebreid activiteitenaanbod, verschillende vormen van dienstverlening en opvoedingsondersteuning. Daarnaast verdedigen ze de belangen van alle gezinnen op de verschillende overheidsniveaus.
Wil je een gezinsgerichte activiteit rond natuur of natuurbeleving opzetten? De lokale vrijwilligersgroep van de Gezinsbond is mogelijks dé ideale partner om mee samen te werken.
- Hier vind je de contactgegevens van de lokale afdeling bij jou in de buurt >>
- Meer weten over de gezinsbond? Neem een kijkje op gezinsbond.be!
Goe Gespeeld
Natuurpunt is lid van het netwerk Goe Gespeeld. Samen met de diverse partners ijveren we voor het recht op buitenspelen. Binnenkort gaat de nieuwe website van Goe Gespeeld online. We wisselen inhoud, tips en contacten uit die we verder zullen delen!
Betrek je doelpubliek
Ook met je publiek kan je actief samenwerken. Gezinnen of kinderen en jongeren van bij de start betrekken bij beheerwerken, plantacties, uitdenken van beleefdpaden of speelnatuur … kan heel wat voordelen opleveren. Ze leren jou en je afdeling kennen, ze vinden de weg naar je aanbod, ze voelen zich betrokken en dragen zo automatisch zorg voor de plek waar ze aan meegewerkt hebben, … Uiteraard is de manier waarop je zoiets aanpakt van belang. Dat hoeft echter niet altijd heel intensief te zijn.
Kleine werkvormen maken vaak al het verschil. Droombos-tekeningen van kinderen inzamelen bijvoorbeeld. Of een favoriete plekverkiezing met stickertjes op foto’s. Een wandeling met gezinnen organiseren om hun noden te verkennen. Een buitenbrainstorm voor de naam van een nieuw stuk bos. …
Heb je zoiets al eens uitgeprobeerd of wil je er graag aan beginnen en weet je nog niet hoe? Mail naar jeugd@natuurpunt.be.