Image
Knoflookpad
De knoflookpad is een eigenaardige amfibie die haar naam dankt aan de geur die wordt afgescheiden bij verstoring. Niet dat je ze vaak te ruiken krijgt: de knoflookpad leeft een verborgen bestaan en is zeer zeldzaam in Vlaanderen. Anno 2022 resten slechts twee wilde populaties.
Grootte
5 - 7 cm
Levensverwachting
tot 10 jaar
Favoriete maaltijd
Grote prooien als kevers, miljoenpoten en wormen domineerden het menu.
Status
Zeldzaam
Woonplaats
Open, zandige bodems in de buurt van visvrije waterpartijen
Afkomst
Inheems
Hoe herken je knoflookpad?
- Vrij plomp gebouwde pad die 5 tot 7 centimeter lang kan worden
- Gladde huid met bruine, bruingroene of roodbruine vlekken
- Verticale pupil
- Een harde en scherp gerande graafknobbel aan de hiel van de achterpoten, waarmee deze pad zich snel in het zand kan ingraven
De lengte van een volwassen knoflookpad is 4-6 cm. De mannetjes zijn gemiddeld iets kleiner dan de vrouwtjes. De basiskleur van de knoflookpad bestaat uit twee bruintinten: zandkleurig en leverkleurig. Vrijwel alle dieren hebben drie zandkleurige lijnen op de rug, die een pijl vormen in de richting van de kop. Verspreid over het lichaam bevinden zich zwarte en soms ook rode puntjes. Geslachtsrijpe mannetjes zijn het gemakkelijkst van vrouwtjes te onderscheiden door het bezit van paarborstels en twee ovale klieren op de bovenarmen.
Het geluid van de knoflookpad
De paarroep wordt doorgaans onder water geproduceerd zodat het geluid weinig ver dragend is. De roep wordt meestal 's nachts en onder water, op de bodem van de poel geproduceerd en klinkt als een kort en zacht "klok-klok-klok" geluid.
Audio file
Hoe leeft de knoflookpad?
Wat eet de knoflookpad?
Grote prooien als kevers, miljoenpoten en wormen domineerden het menu.
Afbeelding
Hoe plant de knoflookpad zich voort?
Veelal trekken de mannetjes als eerste, enkele weken voor de vrouwtjes, naar de voortplantingswateren. In vergelijking met soorten als bruine kikker, heikikker en gewone pad begint de voortplantingsperiode van de knoflookpad vrij laat in het seizoen. In de tweede helft van maart worden de eerste exemplaren in het water waargenomen, maar de piek ligt duidelijk in de tweede helft van april.
Warme broeierige nachten met een hoge luchtvochtigheid en regen versterken zowel de trek als de duur en intensiteit van de roep. De paring volgt vrijwel direct nadat de vrouwtjes in het voortplantingswater zijn gearriveerd. De dieren roepen doorgaans in het begin van de avond, maar tijdens het hoogtepunt van de voortplanting kunnen knoflookpadden vrijwel het hele etmaal door roepen.
Het afzetten van de eieren gebeurt hoofdzakelijk ’s nachts. Eisnoeren worden meestal verborgen tussen de waterplanten afgezet. Ze bestaan gemiddeld uit 700 tot 3.400 eieren.
Icon
Wist je dat
Doe mee met de paddenoverzet in jouw buurt
Afbeelding
Waar vind je de knoflookpad?
De knoflookpad is kieskeurig naar zijn leefgebied toe. De soort moet het hebben van goed vergraafbare bodems in de nabijheid van grote, visvrije en voedselrijke voortplantingswateren. Ze graaft zich achterwaarts in en brengt het grootste deel van haar leven ondergronds door. De larven kunnen groot worden (tot meer dan 15cm) en hebben daarvoor veel plaats en voedsel nodig. Van nature wordt de soort dan ook teruggevonden in riviervalleien. Door de dynamiek van het water vormen hoger gelegen zandduinen en lagergelegen overstromingsvlakten er een typische habitat.
In Vlaanderen, waar deze natuurlijke rivier- en beekdynamieken reeds lange tijd verdwenen zijn, heeft de knoflookpad een onzekere thuis gevonden in nabijgelegen functioneel gelijkaardige habitats: landbouwgebied met poelen en voormalige viskweekvijvers. Beide kunnen geschikt leefgebied vormen, mits specifieke aandacht voor zowel de land- als waterhabitat.
Bekijk de soort op waarnemingen.be
Komt deze soort veel voor?
De knoflookpad is een beschermde soort in Vlaanderen en staat op de lijst van met uitsterven bedreigde soorten.
Icon
Wat kan jij doen?
Wat doet Natuurpunt?
Natuurpunt doet er al jaren alles aan, in samenwerking met de overheid en verschillende lokale organisaties, om de achteruitgang van de populatie knoflookpadden in Vlaanderen zoveel mogelijk tegen te houden. Hiervoor worden specifieke maatregelen genomen om hun leefgebied te herstellen en te onderhouden zoals: In De Maten in Genk waar medewerkers van Natuurpunt, het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) en het Agentschap voor Natuur en Bos op de oever van de Grote Dilikensweier 500 jonge knoflookpadden hebben uitgezet.
In het brongebied van de Dommel, Bolisserbeek en Zwarte beek werkt Natuurpunt aan een reddingsoperatie voor knoflookpad. Door het leefgebied te verbeteren in de omgeving van de laatste populatie in Noord-Limburg, is er nog kans om dit mythische dier te redden. Hierin speelt natuurgebied Heihuiskens een sleutelrol waar maar liefst 22 hectare aan landhabitat werd hersteld voor de knoflookpad.
Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door
Afbeelding
Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief