Levendbarende hagedis
De levendbarende hagedis is een vrij kleine, bruinige hagedis met een relatief lange staart. De eitjes ontwikkelen zich volledig in het moederlichaam.
3 tot 4 jaar
spinnen, cicaden en bladluizen, vliegen, kevers en rupsen
Vrij en blij
In de buurt van water
Een beet vlak voor de achterpoten
Hoe herken je de levendbarende hagedis
- vrij kleine hagedis (4 - 7 cm) met relatief lange staart (8 - 11 cm)
- rug en flanken kastanjebruin tot grijzig grauwbruin
- veel donkere en lichte vlekjes op de rug
- mannetjes zijn gemiddeld iets groter dan vrouwtjes
- net als bij alle andere reptielen is het lichaam bedekt met schubben
De levendbarende hagedis is een relatief kleine soort met een maximale totale lengte van 18 cm. Deze lengte wordt maar zelden bereikt. De lengte van de intacte, primaire staart is bij mannetjes tot twee keer de kop-romplengte. De tekening is zeer variabel. De grondkleur is bruin, met soms een groenige of rossig bronsachtige glans. De rug is lichter van kleur dan de flanken en is vaak bezaaid met onregelmatige donkere of lichte vlekjes. Meestal loopt midden op de rug vanaf de achterkant van de kop een dunne, zwarte streep of band. Aan weerszijden loopt tussen de lichtere rug en de donkerdere flanken vrijwel altijd een smalle witachtige of gelige lengtestreep.
Lager op de flanken is vaak nog zo’n lichte lengtestreep aanwezig. Volwassen mannetjes hebben een oranje of diep okergele buik, waarop een dicht netwerk van zwarte vlekjes aanwezig is. Bij de vrouwtjes is de buikkleur veel lichter en varieert van oranjeachtig geel tot flets groenig wit en is niet of nauwelijks gevlekt. Mannetjes hebben een relatief grote en hoge kop, een gedrongen lichaam en een relatief lange staart, waarvan het begin enigszins gezwollen aandoet; de poten zijn relatief fors en lang: de naar voren gestrekte achterpoot reikt tot in de oksel van de voorpoot. Vrouwtjes hebben een relatief kleine en platte kop, een lang en slank lijf, een relatief kortere staart en dunnere, kortere poten: de naar voren gestrekte achterpoot reikt slechts tot halverwege de buik.
Hoe leeft de levendbarende hagedis?
Wat eet de levendbarende hagedis?
De levendbarende hagedis eet ongewervelden, voornamelijk insecten, wormen en spinnen. De soort gebruikt ongeveer 0,5 gram voedsel per dag, en op jaarbasis zo'n zestig tot honderd prooien.
Hoe plant de levendbarende hagedis zich voort?
De mannetjes bakenen een klein territorium en probeert daar met meerdere wijfjes te paren en elk vrouwtje paart twee tot vier maal, met eenzelfde of verschillende partners. In mei, een maand na de paring, vinden de eisprong en de inwendige bevruchting van de eitjes plaats. De volledige ontwikkeling van de eitjes gebeurt in het moederlichaam.
De jongen worden doorgaans eind juli - begin augustus geboren. De eierschaal bestaat bij de geboorte uit een doorzichtig vliesje waaruit de jongen zich makkelijk kunnen bevrijden. Ze bevinden zich soms al buiten het 'ei' als ze ter wereld komen of verlaten het vlies spoedig na de geboorte. Het aantal jongen varieert meestal van drie tot acht. Er is geen ouderzorg: jonge levendbarende hagedissen moeten vanaf de eerste dag een zelfstandig bestaan leiden.
Waar vind je de levendbarend hagedis?
De levendbarend hagedis verkiest vochtige heide- en veengebieden met dopheide, pijpestrootje en beenbreek en met opslag van berk en grove den. De soort komt ook voor in drogere biotopen zoals struikheidevelden, duinen, open plekken in bossen en heischrale graslanden. Ook in structuurrijke weg- en spoorbermen of in ruigtes kan je soms levendbarende hagedissen aantreffen.
De hagedis schuilt bij slecht weer onder stenen, omgevallen boomstammen of in holletjes. Bij zonnig weer worden ze vaak zonnend verticaal tegen boomstammen gezien
Bekijk deze soort op waarnemingen.be
Komt deze soort veel voor?
De levendbarende hagedis is niet bedreigd in België, maar de populatie gaat wel achteruit in Vlaanderen. De oorzaak is te vinden bij de drooglegging van waterrijke gebieden, intensieve land- en bosbouw en algemene verstedelijking. Bovendien liggen heel wat vijanden op de loer. Fazanten, adders, roofvogels, kraaien en zelfs katten zetten de levendbarende hagedis af en toe op hun menu.
Natuurgebieden
Alle natuurgebiedenLeer soorten herkennen en geef je waarnemingen door
Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief