Image
Vlinder Gehakkelde aurelia - Elwin van der Kolk

Gehakkelde aurelia

Comma butterfly
Polygonia c-album
Nymphalidae

De gehakkelde aurelia, met zijn opvallende 'gehaakte' vleugelranden en levendige oranje kleur, is een veelvoorkomende verschijning in de natuur van België. 

Grootte
2 - 3,5 cm - spanwijdte: 4 - 5,5 cm
Levensverwachting

8 - 12 maanden

Favoriete maaltijd

Nectar van sleedoorn en bloeiende wilgen

Burgerlijke staat

Solitair

Status
Algemeen
Woonplaats

Onderkant van boomwortels, holle boom en stapels hout of afgevallen bladeren (overwinteren)

Verleiding

Mannelijke gehakkelde aurelia's nemen een vaste positie in waar ze de omgeving observeren. Zodra een vrouwtje in de buurt komt, vliegen ze er naartoe om haar te verleiden en te paren.

Afkomst
Inheems

Hoe herken je de gehakkelde aurelia?

  • De vleugelranden zijn zeer grillig en er is een grote inkeping tussen de voor- en achtervleugels. 
  • De kleur van de bovenkant van de vleugels is voornamelijk oranjebruin maar kan variëren tot oranjerood met een aantal donkerbruine tot zwarte vlekken. 
  • De vleugelrand is bruin met bleke vlekjes. 
  • De onderzijde van de vleugels is bruinkleurig met een duidelijke witte C-vorm op de achtervleugel 

De gehakkelde aurelia is een vlindersoort met opvallende oranje kleurige vleugels, met donkerbruine tot zwarte vlekken. De vleugelranden zijn grillig, en tussen de voor- en achtervleugels is vaak een grote inkeping zichtbaar. De onderzijde van de vleugels is bruinkleurig met een duidelijk zichtbare witte C-vorm op de achtervleugel. Met dichtgeklapte vleugels lijkt de vlinder op een dor blad, waardoor hij goed gecamoufleerd is. Er is een verschil tussen de wintervorm en de zomervorm, de zomervorm is lichter van kleur en heeft minder grillige vleugelranden.

Vlinder Gehakkelde aurelia - Elwin van der Kolk
Rups Gehakkelde aurelia - Elwin van der Kolk

Deze soort lijkt op

  • Gehakkelde vos
  • Zuidelijke aurelia
  • Grote vos

Hoe leeft de gehakkelde aurelia?

Wat eet de gehakkelde aurelia?

De gehakkelde aurelia voedt zich voornamelijk in het voorjaar met nectar van bloemen zoals sleedoorn en wilgenkatjes. Later in het seizoen bezoekt hij ook bloemen van planten zoals akkerdistel, braam, koninginnenkruid en vlinderstruik. Bij warm weer worden ze soms gezien bij modderplassen of uitwerpselen, waar ze vocht en mineralen opnemen. De rupsen van de gehakkelde aurelia eten voornamelijk brandnetels, maar kunnen ook andere planten gebruiken zoals hop, iep, wilg, berk en hazelaar. 

Afbeelding
Vlinder - Gehakkelde aurelia - waarnemingen - Paul Helsen
waarnemingen.be - Paul Helsen

Hoe plant de gehakkelde aurelia zich voort? 

De gehakkelde aurelia zet haar eitjes afzonderlijk of in kleine groepjes op de rand van bladeren van waardplanten zoals grote brandnetel, hop en aalbes. Na vier tot zeven dagen komen de groene eitjes uit. De rupsen leven eerst aan de onderzijde en later aan de bovenzijde van het blad, waar ze zich voeden. Ze hebben een zwarte basiskleur, met een tekening van wit en oranje, waardoor ze goed gecamoufleerd zijn. Na 15 tot 27 dagen verpopt de rups, meestal laag hangend in of dicht bij de vegetatie, waarbij de pop bruin van kleur is met zilverkleurige stippen op de rug. Het popstadium duurt 9 tot 17 dagen.

Icon
Icoon - Vlinder

Wist je dat?

  • Er is een verschil te merken tussen de zomer en wintervorm van deze vlinder. De zomervorm is lichter en minder gehakkeld. 
  • In totaal kan een vrouwtje tot 250 eitjes afzetten. 

Tel mee met de Insectenzomer

Waar vind je de gehakkelde aurelia?

Je kunt de gehakkelde aurelia vinden in verschillende habitats, waaronder bossen, struwelen, tuinen, parken en langs bosranden. Ze geven de voorkeur aan gebieden met een mix van zonlicht en schaduw, vooral in de buurt van waardplanten zoals grote brandnetel, hop en aalbes. Deze vlinders zijn vaak te zien bij bloeiende planten waar ze nectar verzamelen, zoals sleedoorn, braam, akkerdistel, koninginnenkruid en vlinderstruik.

Bekijk deze soort op waarnemingen.be

Komt deze soort veel voor? 

De gehakkelde aurelia komt veel voor in België. Deze vlindersoort wordt regelmatig aangetroffen in verschillende habitats doorheen het land. Hun aanwezigheid wordt vaak opgemerkt tijdens de lente- en zomermaanden wanneer ze actief zijn en zich voeden met nectar van bloeiende planten.

Icon
Icoon - Vrijwilligers - Helpende handen

Help de gehakkelde aurelia

Om de gehakkelde aurelia thuis te helpen, zijn er een paar eenvoudige stappen die je kunt nemen. Ten eerste, zorg voor waardplanten zoals een grote brandnetel, hop en aalbes in je tuin. Deze planten zijn essentieel als voedselbron voor de rupsen van de gehakkelde aurelia. Daarnaast is het belangrijk om een diversiteit aan bloeiende planten te hebben, zoals sleedoorn, braam, akkerdistel, koninginnenkruid en vlinderstruik. Deze planten bieden nectar aan de volwassen vlinders.

Vermijd het gebruik van pesticiden in je tuin, omdat deze schadelijk kunnen zijn voor zowel de rupsen als de volwassen vlinders. Het aanbieden van schuilplaatsen is ook nuttig; dit kunnen verschillende structuren en vegetatie zijn waar de vlinders kunnen schuilen en rusten, zoals struiken, heggen en stapels stenen of hout.

Activiteiten