Gehoornde metselbij - man - Elwin van der Kolk

Gehoornde metselbij

European orchard bee
Osmia cornuta
Megachilidae

De gehoornde metselbij is een solitaire bijensoort die bekend staat om hun efficiënte bestuiving. De vrouwtjes hebben hoornachtige structuren op het voorhoofd. Ze zijn vreedzaam en maken nesten in natuurlijke holtes of kunstmatige nestkasten. Hun belangrijke rol in bestuiving maakt hen tot een fascinerende soort voor onderzoek en natuurbehoud.

Grootte
0,10 - 0,15 cm
Levensverwachting

3 - 6 weken

Favoriete maaltijd

Longkruid, aalbes, kruisbes

Burgerlijke staat

Solitair

Status
Algemeen
Woonplaats

Holle stengels, gaten in boomstammen en bijenhotels

Karakter

Steken niet, tenzij in uiterst bedreigde en dodelijke situatie

Afkomst
Inheems

Hoe herken je de gehoornde metselbij?

  • Vrouwtjes hebben zwarte beharing op de kop en het borststuk en een oranje-rode beharing op het achterlijf. 
  • De mannetjes zien er ongeveer hetzelfde uit maar zijn herkenbaar aan de witte haren op de kop. 
  • De mannetjes hun antennes zijn iets langer dan die van de vrouwtjes
  • Vrouwtjes hebben een buikschuier, de lange, dichte beharing aan de onderkant van hun achterlijf waarmee ze stuifmeel verzamelen

De gehoornde metselbij is een relatief grote bij met sterke beharing, wat haar nog groter doet lijken. Vrouwtjes hebben zwarte beharing op de kop en het borststuk, en fel oranje-rode beharing op het achterlijf. Mannetjes zien er hetzelfde uit, maar hebben witte haren op de kop die bij vrouwtjes ontbreken. Ze zijn meestal kleiner en hebben langere antennes dan vrouwtjes. Vrouwtjes hebben rijen lange haren op de buikzijde van het achterlijf, bekend als de buikschuier. Deze buikschuier dient om verzameld stuifmeel van bloemen naar het nest te transporteren. In tegenstelling tot honingbijen en hommels, hebben gehoornde metselbijen geen stuifmeelkorfjes aan hun achterpoten. De naam van de soort komt van de twee gebogen hoorntjes op de kop van de vrouwtjes.

Gehoornde metselbij - man - Elwin van der Kolk
Gehoornde metselbij - vrouw - Elwin van der Kolk

Lijkt op

  • Steenhommel
  • Rosse metselbij 

Hoe leeft de gehoornde metselbij?

Wat eet de gehoornde metselbij 

De gehoornde metselbij voedt zich hoofdzakelijk met nectar en stuifmeel van fruitbloesems, zoals die van appel, peer en kers. Deze bijen zijn waardevol voor de bestuiving van fruitbloesems vanwege hun voorkeur voor deze planten.

Hoe plant de gehoornde metselbij zich voort?

De gehoornde metselbij plant zich voort door eitjes te leggen in nesten die ze maakt in buisvormige holtes, zoals die in natuurlijke materialen zoals rietstengels of gaten in boomstammen, en in kunstmatige nestholtes zoals bijenhotels. Nadat ze eitjes heeft gelegd, voorziet ze de nesten van een voorraadje stuifmeel en nectar voor de larven. De eitjes komen uit en de larven voeden zich met het opgeslagen voedsel terwijl ze groeien en zich ontwikkelen tot volwassen bijen.

Beelden

Bij - Gehoornde metselbij - Waarnemingen - Véronique Vanlede
Waarnemingen.be - Véronique Vanlede
+12
Bij - Gehoornde metselbij - Waarnemingen - Koenraad Bracke
Waarnemingen.be - Koenraad Bracke
+11
Bij - Gehoornde metselbij - Waarnemingen - Katelijne Kaerts
Waarnemingen.be - Katelijne Kaerts
+10
Bij - Gehoornde metselbij - Waarnemingen - Henk Wallays
Waarnemingen.be - Henk Wallays
+9
Bij - Gehoornde metselbij - Waarnemingen.be - Eric Walravens
Waarnemingen.be - Eric Walravens
+8

Wist je dat?

  • Anders dan bij honingbijen en hommels hebben gehoornde metselbijen dus geen stuifmeelkorfjes aan de achterpoten maar wel een buikschuier. 

  • Ze staat bekend om haar efficiënte bestuiving, zelfs bij lage temperaturen en vroeg in het voorjaar. Deze eigenschap maakt haar zeer waardevol voor de landbouw, waar ze wordt ingezet bij de bestuiving van verschillende gewassen, waaronder fruitbomen. Bovendien vertoont deze bij een slim gedrag bij het bouwen van haar nesten, zoals het strategisch plaatsen van mannelijke eitjes als eerste in de rij om mogelijke parasieten te misleiden.

Doe mee met de Insectenzomer

Waar vind je de gehoornde metselbij?

Ze komen veel voor in verschillende delen van België en andere Europese regio's. Ze zijn te vinden in diverse habitats, waaronder tuinen, parken, boomgaarden, natuurgebieden en zelfs stedelijke omgevingen. Deze bijen zijn niet kieskeurig wat betreft hun voedselbronnen, wat betekent dat ze op veel verschillende plaatsen te vinden zijn waar bloeiende planten beschikbaar zijn. Je kunt ze ook tegenkomen in bijenhotels, waar ze vaak hun nesten bouwen in de kunstmatige nestholtes die worden aangeboden.

Bekijk deze soort op waarnemingen.be

 

Icoon_Groot - Verleiding

Help de gehoornde metselbij

Wat kan jij doen?

Je kunt thuis de gehoornde metselbijen helpen door een geschikte omgeving te creëren waarin ze kunnen nestelen en voedsel kunnen vinden. Hier zijn een paar manieren om dit te doen:

  • Plaats nestkasten of bijenhotels: Hang speciale nestkasten of bijenhotels op in je tuin of op je balkon. Zorg ervoor dat de nestkasten geschikte holtes hebben waar de bijen hun nesten kunnen bouwen. Zorg ook voor variatie in de grootte van de nestholtes, aangezien verschillende bijensoorten de voorkeur geven aan verschillende groottes.
  • Zorg voor geschikte voedselbronnen: Plant bloeiende planten in je tuin die aantrekkelijk zijn voor bijen, zoals fruitbomen, lavendel, klimop, krokussen en andere inheemse planten. Probeer een diversiteit aan plantensoorten aan te bieden om gedurende het hele seizoen voedsel beschikbaar te hebben.
  • Vermijd pesticiden: Gebruik geen pesticiden in je tuin, omdat deze schadelijk kunnen zijn voor bijen en andere bestuivende insecten. Kies in plaats daarvan voor biologische en milieuvriendelijke methoden om ongedierte te bestrijden.
  • Bied nestmateriaal aan: Plaats materialen zoals klei, modder en zand in je tuin, zodat de bijen deze kunnen gebruiken bij het bouwen van hun nesten.

Wat doet Natuurpunt?

Activiteiten