Ekster
De ekster is met zijn zwart-wit verenkleed en zeer lange, groenglanzende staart een onmiskenbare vogel. De ekster bouwt vaak overdekte nesten
Gemiddeld rond 3 jaar, soms tot wel 15 jaar
Kevers en insecten, kleine zoogdieren, bessen en aas
Monogaam
Standvogel, uit ringonderzoek blijkt dat vogels zelden verder dan 30 kilometer van de plek waar zij geringd zijn, worden aangetroffen.
Zeer nieuwsgierig en uiterst intelligent
Eksters roven regelmatig eieren en jongen van andere vogels, vooral om er hun eigen jongen mee te voeden.
Hoe herken je de ekster?
- zwart verenkleed met witte buik en schoudervlek
- zeer lange, groenglanzende staart (20 tot 30 cm lang) met een getrapte vorm (buitenste staartveren zijn korter dan de binnenste)
- blauwe metaalglans op vleugel, afhankelijk van lichtinval
- alarmeert luidkeels voor roofvogels, katten en ander gevaar
- grootte: 40 - 51 cm
Wanneer de ekster neerstrijkt wordt zijn lange staart meteen omhoog getild en zorgvuldig van de grond gehouden. Kop, nek en borst zijn glanzend zwart met vaak een metaalgroene of -blauwe glans; de buik en schouders zijn zuiver wit; de vleugels hebben een groene weerschijn. De hand (buitenste deel van de vleugels) is wit, iets wat enkel zichtbaar is in vlucht. Poten en snavel zijn zwart.
Het mannetje is iets groter dan het vrouwtje, maar dit verschil is amper waarneembaar. Dominante dieren hebben een langere staart dan de anderen. Net zoals bij andere kraaiachtigen wandelen ze over de grond, maar als ze worden aangetrokken door voedsel of door een bijzonder voorwerp verplaatsen ze zich met kleine sprongetjes zijwaarts, met de vleugels iets open gespreid.
Het geluid van de ekster
De ekster maakt een groot en gevarieerd aantal krassende en schorre geluiden, maar kan ook zacht zingen en andere vogels imiteren. Bij gevaar (huiskat, roofvogel, kraai, vos) is de ekster vaak de eerste die luid alarm slaat.
Hoe leeft de ekster
Wat eet de ekster?
De ekster is een alleseter. In de lente en de zomer eet hij bij voorkeur ongewervelden (kevers, emelten, rupsen). Ook huishoudelijk afval (vleesresten, kaas, brood, deegwaren) staat jaarrond op het menu. In de herfst wordt het dieet aangevuld met vruchten, in de winter en het voorjaar met zaden (graan, peulgewassen, eikels, noten).
Het hele jaar door voeden ze zich met karkassen van verkeersslachtoffers. Eksters roven regelmatig eieren en jongen van andere vogels, vooral om er hun eigen jongen mee te voeden. Toch vormen eieren en nestjongen slechts een kleine fractie van het voedsel dat jonge eksters te eten krijgen.
Hoe plant de ekster zich voort?
Een eksterpaar blijft levenslang bij elkaar. Ze hebben slechts één legsel per broedseizoen, gemiddeld met zes eieren. Het nest wordt meestal in de top van een boomkruin gebouwd. Het nest wordt vaak overkoepeld en daarom makkelijk herkenbaar.
Volgens Nederlandse onderzoekers zouden vooral ervaren, oudere vogels een nest met een dak maken, maar de stelling kon in Engelse studies niet worden bewezen. De bouw van een nest duurt 40 dagen. Hetzelfde nest kan meerdere jaren na elkaar worden gebruikt. Bij de bouw van een nieuw nest, wordt vaak het materiaal van het oude nest gerecupereerd. Beide partners staan in voor de nestbouw. Het mannetje brengt de grote takken en modder naar het nest, het vrouwtje zorgt voor de kleine takjes en de binnenafwerking.
Eksters zijn monogaam en trouw voor het leven. Maar niet altijd. Een vreemd vrouwtje kan het hof worden gemaakt, met agressieve confrontaties tot gevolg als de huidige partner dit merkt.
Nadat de jongen zijn uitgevlogen vormen de eksters nog een tijdje een gezin, maar ze leven na het broedseizoen niet in groep. Tot hun derde levensjaar leven de juveniele eksters wel in 'jeugdbendes'. Daarin doen ze de ervaring op die een ekster nodig heeft om jongen groot te kunnen brengen.
Waar vind je de ekster?
De ekster komt voor in heel Europa en een groot gedeelte van Azië.
Eksters leven in open gebieden, liefst met verspreid staande bomen. Ze mijden gebieden zonder bomen en dichte bossen. Sinds enkele decennia houden eksters zich graag op in de nabijheid van mensen: tuinen, stadsparken en landbouwgebied zijn omgevingen waar eksters bijna altijd te vinden zijn. Ze profiteren in steden van het extra voedselaanbod dat mensen (afval) opleveren. In (voor)stedelijk gebied is de ekster momenteel algemener dan op het platteland.
> Bekijk deze soort op waarnemingen.be
Kom deze soort veel voor?
De ekster is een cultuurvolger, die vooral in het (voor)stedelijk gebied zeer algemeen is. Eksternesten zijn in de winter en het vroege voorjaar heel erg opvallend. Hoog in de bomen (bij voorkeur populier) zijn de warrige takkennesten onmiskenbaar. Ook een rit op een drukke verkeersader zal doorgaans enkele eksters opleveren die zich tegoed doen aan aangereden verkeersslachtoffers.
Natuurgebieden
Alle natuurgebiedenLeer soorten herkennen en geef je waarnemingen door
Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief