Hamster
De Europese hamster is een stevig knaagdier en een kort staartje. De vachtkleur is heel specifiek: een rosbruine bovenzijde en zwarte onderzijde met witte vlekken. Onze hamster is een met uitsterven bedreigde soort die zich alleen dankzij fokprogramma's kan handhaven in het zuiden van de Belgische provincie Limburg.
2 - 3 jaar
solitair - polygaam
Landbouwgebied
Hoe herken je de Europese hamster?
- een stevig knaagdier
- een kort staartje
- specifieke vachtkleur: een rosbruine bovenzijde en zwarte onderzijde met witte vlekken.
- kleine, afgeronde oren met een witte rand
Naast de bontgekleurde vorm komen er sporadisch ook melanistische dieren voor. Onze hamster is een met uitsterven bedreigde soort die zich alleen dankzij fokprogramma's kan handhaven in het zuiden van de Belgische provincie Limburg.
Hoe leeft de Europese hamster?
Wat eet de Europese hamster?
De hamster is een alleseter. Ze voedt zich voornamelijk met plantaardig voedsel, zoals de groene delen en zaden van onkruiden en landbouwgewassen. Daarnaast staan er ook ongewervelden (slakken, regenwormen, kevers ...) en gewervelden (kikkers, jonge knaagdieren en vogels ...) op het menu. De wintervoorraad bestaat voornamelijk uit granen (tarwe, maïs, zonnebloem ...) en andere gewassen (aardappel en biet).
Hoe plant de Europese hamster zich voort?
Mannetjes hebben een groter leefgebied (0,5 - 2 ha) dan vrouwtjes (max. 600 m²). Het leefgebied van een mannetje overlapt niet met dat van andere mannetjes, wel met dat van een of meerdere vrouwtjes. Leefgebieden van vrouwtjes onderling kunnen tot 50 % overlappen. Hamsters zijn polygaam.
De voortplanting vindt plaats van zodra de vrouwtjes uit winterslaap komen, omstreeks april-mei. Na een uitgebreid begroetingsritueel vindt de paring plaats. De draagtijd bedraagt gemiddeld 20 dagen. Na 3 - 4 weken zijn de jongen zelfstandig.
In optimale omstandigheden is een drietal worpen per jaar voor hamsters niet ongewoon. Hamsters in Vlaanderen komen echter meestal maar tot 1 succesvolle worp per jaar, bovendien vaak met een lager dan gemiddeld aantal jongen. Hierdoor wordt de populatie-ontwikkeling sterk beperkt, wat het duurzaam voortbestaan van de hamsterpopulatie bedreigt. Mogelijk leidt ook een tekort aan dierlijke eiwitten in het dieet van de hamsters tijdens de dracht en lactatie, tot een beperkt reproductiesucces in het wild.
Wist je dat?
Waar vind je de Europese hamster?
De hamster is van oorsprong een steppebewoner, die zich als cultuurvolger ook aanpaste aan het leven in landbouwgebieden. Ze is voor de bouw van haar burcht gebonden aan stevige leem- en lossbodems. Ze komt voor in bijna alle landbouwteelten. Velden met meerjarige luzerne en rode klaver fungeren als een brongebied van waaruit andere teelten tijdelijk worden ingenomen. De hamster komt ook voor in kleine landschapselementen (graften, akkerranden, holle wegen, ...), die, voornamelijk in gebieden zonder waardevolle brongebieden, als wijkplaats dienen. Sporadisch is ze ook te vinden in tuinen, boomgaarden en weilanden.
Bekijk deze soort op waarnemingen.be
Komt deze soort veel voor?
De Europese hamster verscheen in België tijdens het Pleistoceen en verdween later.
Zij verscheen terug rond 1840 en was zeer algemeen rond de eeuwwisseling, waardoor ze voor problemen in de landbouw zorgde. De hamster werd toen bestreden als pestsoort. Al snel bleven aan het eind van vorige eeuw nog maar enkele zeer kleine, geïsoleerde, populaties wilde hamster over. In 2015 werd een soortbeschermingsplan (SBP) opgemaakt om de hamster en haar biotoop te beschermen. Het ‘SBP Hamster’ liep van 2015 tot 2021. Bij de start van het plan was de hamster haast uitgestorven in Vlaanderen. Er bleven maar een dertigtal individuen over in één leefgebied: de akkers in Widooie, in de provincie Limburg (België).
Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door
Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
Help de hamster
Leer Wild Spotten in onze natuur
Er valt in België heel wat prachtige natuur te spotten, zoals te zien was in de reeks en de film Onze Natuur. Je hoeft maar goed te kijken en te luisteren. En hoe meer je over de soorten en hun verstopplaatsen weet, hoe boeiender je zoektocht wordt. Start met de gratis online cursus en kom meer te weten over wilde natuur in Vlaanderen. Je ontvangt 1 les per week waarbij onze Natuurpunt-experts je de beste zoektips geven om wilde soorten te spotten.
