Image
Tuimelaar - Elwin van der Kolk

Tuimelaar

Common bottlenose dolphin
Tursiops truncatus
Dolfijnen (Delphinidae)

De tuimelaar is een forse, grijs gekleurde dolfijn met een korte, stompe snuit met een 100-tal tanden. Midden op zijn rug heeft de tuimelaar een gebogen vin. Tuimelaars zijn de meest bekende dolfijnensoort door hun aanwezigheid in dolfinaria en televisieseries.

Grootte
200 cm - 380 cm
Gewicht
220 - 500 kg
Levensverwachting

48 jaar (mannetjes) - 57 jaar (vrouwtjes)

Favoriete maaltijd

vis, kreeftachtigen en inktvissen

Burgerlijke staat

Groepsdier

Status
Zeldzaam
Woonplaats

ondiepe kustwateren, maar ook de volle zee

Karakter

Speels en zeer intelligent

Verleiding

Vis

Afkomst
Inheems

Hoe herken je de tuimelaar?

  • robuust, gestroomlijnd lichaam 
  • volledig grijs
  • vrij korte stompe snuit, onderkaak ietsje langer dan bovenkaak, 100-tal tanden
  • gebogen vin halverwege de rug, sikkelvormig
  • maakt hoge acrobatische sprongen boven het wateroppervlak

De tuimelaar is een forse, grijs gekleurde dolfijn met een korte, stompe snuit met een 100-tal tanden. Midden op zijn rug heeft de tuimelaar een gebogen vin. De tuimelaars uit de Noordzee zijn in het algemeen nogal zwaargebouwde dieren en veel robuuster dan soortgenoten uit de tropen.

Tuimelaar - Elwin van der Kolk

Het geluid van de tuimelaar

Tuimelaars maken verschillende geluiden om onderling te communiceren, zoals fluiten en klikken. Het klikken wordt gebruikt voor echolocatie. Ze maken een klikkend geluid en luisteren naar de echo. Met deze sonar kunnen ze prooien of voorwerpen lokaliseren. Ook kunnen ze zich hierdoor in troebel water zeer goed oriënteren.

Hoe leeft de tuimelaar?

Wat eet de tuimelaar?

Tuimelaars voeden zich met allerlei soorten vis, kreeftachtigen en inktvissen. De tuimelaar eet zeer gevarieerd. Wat hij eet, is afhankelijk van zijn leefgebied. In de Noordzee eet hij vooral kabeljauwachtigen, haringachtigen en zandspieringen.

Tuimelaars leven en jagen in kleine groepen, die soms echter meer dan 100 dieren tellen. Ze worden vaak in het gezelschap van andere walvissoorten waargenomen.

Afbeelding
Tuimelaar - Shutterstock
NP
Afbeelding
Tuimelaar - Shutterstock
NP

Hoe plant de tuimelaar zich voort?

De paartijd loopt van het voorjaar tot de zomer. Na een draagtijd van 12 maand wordt het jong van de tuimelaar geboren. Het jong is bij de geboorte reeds ontwikkeld en wordt onder water geboren. De moeder duwt het naar het wateroppervlak voor de eerste ademteug. Zij zoogt het jong 18 maand. Het jong van de tuimelaar wordt ook kalf genoemd. Vrouwtjes krijgen meestal 1 kalf (zelden een tweeling) en dit om de 2 - 3 jaar.

Tuimelaars leven in groepen met een sterk sociale structuur. Jonge en zwakke dieren leven altijd in het beschermde, centrale deel van een groep. Als vrouwtjes met jongen op zoek gaan naar voedsel, passen andere dieren op de jongen.

Icon
Icoon - Wist je dat

Wist je dat?

  • De tuimelaar ademt via longen. Hij moet steeds naar de oppervlakte komen om te ademen. Hij kan ongeveer 20 minuten onder water blijven.
  • De tuimelaar slaapt met 1 hersenhelft tegelijk. Zo kan de ene helft rusten, terwijl de andere helft bewust blijft. Dit doet hij om niet te verdrinken in zijn slaap. Een tuimelaar moet aan de oppervlakte gaan ademhalen. Door deels wakker te blijven beschermt hij zich ook tegen vijanden.
  • De tuimelaar is erg intelligent, zo ken je ongetwijfeld zijn prestaties in het dolfinarium, de verhalen over de inzet bij de marines en de resultaten van wetenschappelijk onderzoek. Tuimelaars hebben een eigen fluittoon hebben die vergelijkbaar is met een menselijke naam en die gebruikt wordt in hun communicatie. Tuimelaars kunnen deze tonen jarenlang onthouden, wat wijst op een sterk ontwikkeld geheugen.
  • De tuimelaar heeft een speels en leergierig karakter en maakt van nature hoge acrobatische sprongen. Daarom wordt in dolfinaria met tuimelaars gewerkt. Hierdoor zijn ze de meest gekende dolfijnensoort. Ook Flipper, bekend van televisie, is een tuimelaar.

Waar vind je de tuimelaar?

De tuimelaar komt wereldwijd verspreid voor, in alle koude, gematigde en tropische zeeën. In de Noordzee leeft een populatie langs de Schotse kust tussen Inverness en St. Andrews en in het Kanaal. Ook in de Middellandse Zee, de Zwarte Zee en de Baltische Zee leven tuimelaars. De tuimelaar leeft zowel in ondiepe kustwateren (0.5- 20 m) als in volle zee. Soms zwemt hij via een riviermonding een rivier op. De verspreiding wordt door de temperatuur bepaald (10- 32°C) en door de hoeveelheid aanwezig voedsel.

Bekijk deze soort op waarnemingen.be

Komt deze soort veel voor?

Tuimelaars kan je zien langs kusten en op volle zee, soms ook in rivieren. Voor de kust van België en Nederland zijn tuimelaars zeldzaam. Voor de Schotse kust in Inverness en St.Andrews leeft een standvastige populatie tuimelaars. Daar kan je dagelijks tuimelaars zien. Ze kunnen individueel leven maar komen ook voor in kleine groepen. Op volle zee leven ze soms ook in grote groepen van meer dan 100 dieren. Dan zijn ze dikwijls samen met andere dolfijnensoorten, zoals grienden. Tuimelaars staan bekend voor hun acrobatische sprongen boven water. Ze zwemmen graag mee voor de boeg van schepen.
 

Leer soorten herkennen en geef je waarnemingen door

Afbeelding
ObsIdentify - Shutterstock
NP

Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
 

Download voor iOS    Download voor Android

Icon
Icoon - Egel

Leer Wild Spotten in onze natuur

Afbeelding
Gratis online cursus wild spotten
NP

Er valt in België heel wat prachtige natuur te spotten, zoals te zien was in de reeks en de film Onze Natuur. Je hoeft maar goed te kijken en te luisteren. En hoe meer je over de soorten en hun verstopplaatsen weet, hoe boeiender je zoektocht wordt. Start met de gratis online cursus en kom meer te weten over wilde natuur in Vlaanderen. Je ontvangt 1 les per week waarbij onze Natuurpunt-experts je de beste zoektips geven om wilde soorten te spotten.

Schrijf in voor de gratis online cursus

 

Activiteiten