Symposium 10 jaar Waarnemingen.be

• Citizen science: hoe burgers de wetenschap veranderen (Liesbeth Gijsel - hoofdredacteur Eos Psyche & Brein en coördinator van Iedereen Wetenschapper)

• Van pen en papier naar bits en bytes: de waarnemings(r)evolutie (Kristijn Swinnen)

De lancering van Waarnemingen.be in 2008 in België heeft het verzamelen van natuurinformatie door het grote publiek fundamenteel veranderd. We bespreken welke verandering de lancering van één dataportaal voor alle natuurwaarnemingen teweeg heeft gebracht en welke mogelijkheden er binnen Waarnemingen.be beschikbaar zijn.

• Beleving in het veld: waarnemers aan het woord (korte film)

• Waarnemingen.be: mesthoop of schatkist ? (Wouter Vanreusel)

In 2017 werden er  3,2 miljoen nieuwe waarnemingen uit Vlaanderen en Brussel toegevoegd aan Waarnemingen.be Dagelijks komen er tienduizenden gegevens bij. Dit vormt een schat aan informatie, maar er zitten bij de invoer onvermijdelijk ook onjuiste determinaties en andere fouten. Is Waarnemingen.be daarom een mesthoop? In deze lezing lichten we toe welke stappen er genomen worden om de gegevens na te kijken en tot welke resultaten dit leidt. We gaan ook in op de rol van de validatoren en de hulp die ze hierbij krijgen van geäutomatiseerde procedures.
 

12:00 Sessie 2: Wat halen we daar nu uit?

• Waarnemingen.be, wat kunnen we daar nu allemaal mee ? (Marc Herremans)

De vraag naar gegevens over de toestand van de biodiversiteit is sterk toegenomen. Er zijn echter typisch twee grote problemen met gegevens over biodiversiteit: (1) dat er geen (of te weinig) zijn, en (2) dat ze niet de kwaliteit halen die we verhopen. We overlopen de belangrijkste kwaliteitsproblemen van losse waarnemingen, vooral het selectief melden en dus het risico van representativiteit. En we focussen vooral op wat we wel kunnen met de gegevens: bv. verspreidingskaarten maken en het volgen van snelle veranderingen in verspreidingen, bv. van de vele klimaatnieuwkomers, exoten of invasies. We becijferen (veranderingen in) fenologie en ruwe trends in aantallen. Voor gebieden kan een rapport (quickscan) gemaakt worden over de onderzoeksgraad per soortgroep, de soortenrijkdom en het voorkomen van beheerrelevante soorten en invasieve exoten.  Dé grootste meerwaarde wordt verkregen door voor een groot geografisch gebied alle data (uit verschillende dataportalen) samen te leggen. 

• Een ideaal instrument voor verkeerslachtoffermonitoring (Diemer Vercayie)

Bij de start van Waarnemingen.be in 2008 zagen enkele mensen snel in dat die website een ideaal
instrument vormt om een idee te krijgen van de impact van ons wegennet en het verkeer op
vogels, zoogdieren, amfibieën en reptielen. Tien jaar later blijkt die inschatting volledig terecht te
zijn en is het project ‘Dieren-onder-de-wielen’ de grootste en meest dense dataset van
verkeersslachtoffers wereldwijd verzameld met vrijwilligers.  

• Beter vroeg dan laat : een snelle respons op invasieve soorten (Bram D'Hondt)

Planten en dieren die (opzettelijk of onopzettelijk) door de mens worden geïntroduceerd, blijken soms problematisch. Deze ‘invasieve’ uitheemse soorten kunnen het best worden beheerd door snel na hun ontdekking in te grijpen. Dit vereist een snelle doorstroming van informatie, en moderne communicatiewegen maken dit meer dan ooit mogelijk. In dit praatje belichten we het belang van snelle-responsmaatregelen in het natuurbeheer, en hoe Waarnemingen.be hiervoor kan worden ingezet.

13:00 Lunch en postersessie

14:15 Sessie 3

• Wedstrijd 10 jaar waarnemingen.be: overzicht resultaten en prijsuitreiking

• Nachtvlinders: een meetnet terwijl je slaapt (Wim Veraghtert)

In 2008 startte Natuurpunt Studie met een meetnet om de abundantie van macro-nachtvlinders op te volgen. De voorlopige resultaten van gestandaardiseerde tellingen, voornamelijk in tuinen, worden hier voorgesteld. Van een selectie van 192 algemene soorten werd voor 70 soorten een significante trend berekend. Breedschalige patronen komen echter nog niet naar voren. 

• Het gebruik van losse waarnemingen in het Vlaamse natuurbeleid (Maurice Hoffmann)

15:20 Sessie 4: De weg vooruit!

• Waarnemingen.be als educatieve tool in het onderwijs (Stephan Boulez)

Moet kinderen organismen kunnen herkennen? Hoe wordt Waarnemingen.be ingezet in het opleiden van hun leerkrachten? Wat zijn de problemen en oplossingen? Wat zijn de resultaten? Wat hebben ongeruste boswachters te maken met project?

• Naar volledig open data? (Marc Herremans)

De maatschappelijke relevantie van Waarnemingen.be wordt steeds groter. Meer en meer wordt verwacht dat die informatie gratis als open data voor iedereen beschikbaar wordt gesteld. Maar wat denken de waarnemers daarvan? En is dit haalbaar? 

• Slimmer dan de waarnemer: toekomstmuziek of feit? (Hannes Ledegen)

Waarnemingen.be en de gekoppelde mobiele apps hebben steeds op het voorfront van technologische ontwikkelingen gestaan. Toch is er nog ruimte voor verbetering. Zijn er al apps die slimmer zijn dan de waarnemer? In deze interactieve lezing ontdekken we hoe nieuwe technologieën als automatische beeldherkenning eruit zullen zien in het Waarnemingen.be van de toekomst. We werpen een blik op de gloednieuwe website en onderzoeken wat het potentieel is van nieuwe technologieën voor de waarnemingen en waarnemers van de toekomst.

16:00 Receptie

PRAKTISCH

Het symposium gaat door in Vergadercentrum De Stroming, Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen

Het symposium is gratis, inschrijven is noodzakelijk.

Je kan inschrijven voor de broodjeslunch door 5 euro over te schrijven op rekeningnummer BE12 2300 5247 4592 t.a.v. Natuurpunt Studie met vermelding van je naam en ‘Broodjes 10 jaar waarnemingen’.

Met de steun van: