Balimheide

Een nieuw groot natuurgebied in Limburg. Het gebeurt niet iedere dag. Zeker niet wanneer het over een gebied gaat met groot internationaal belang waar specialisten van allerlei disciplines zich om staan te verdringen. Bovendien heeft ‘Insectengebied Balimheide’ ongetwijfeld nog enkele verrassingen in petto. Natuurpunt verwerft met Balimheide 50 hectare topnatuur op een wel zeer bijzondere locatie.

Jarenlang zorgde het als industriezone ingekleurde Kristalpark III voor heel wat wrevel tussen enerzijds de stad Lommel en LRM en anderzijds natuurliefhebbers die het gebied roemen om de aanwezigheid van zeer zeldzame soorten die typisch zijn voor schrale heide en stuifduinen. In december 2016 kwam het zelfs even tot een echte aanvaring die voornamelijk in de pers werd uitgevochten. Verwijten en krachttermen vlogen heen en weer. Alle partijen beseften dat er iets diende te gebeuren, wat leidde tot intensief overleg tussen de ontwikkelaars van Kristalpark III aan de ene kant en de natuurverenigingen Natuurpunt, Levend Zand en Arabel aan de andere kant.

Al vrij snel bleek men respect en begrip te hebben voor elkaars standpunten en dat vormde een goede basis om gezamenlijk naar een goede balans tussen economie en ecologie te zoeken. Het plan dat daar na nog geen negen maanden uit voort kwam werd vanmorgen op donderdag 26 oktober op het terrein aan de pers gepresenteerd. Je kan het gerust een zware zwangerschap noemen, met een wolk van een baby als uitkomst.

In het kort komt het erop neer dat Natuurpunt bijna 50 hectare van de gronden gaat aankopen. Die worden daardoor gevrijwaard van verdere economische activiteiten. De noord-zuidligging vormt een brede corridor die het mogelijk maakt verbindingen te leggen met andere heide- en stuifzandgebieden, zoals de Lommelse Sahara en Kattenbosserheide. De zuidrand volgt de Molse Nete en neemt meteen enkele interessante (mini)biotopen mee: stuifduin, ven, droogvallende beekvallei en een schraal perceel waar de veldparelmoervlinder prima op gedijt.
De kern van het gebied herbergt de grootste populatie van de lentevuurspin ter wereld. Nergens anders in Vlaanderen is de dichtheid heivlinders zo hoog als hier. Het betreft een van de laatste zeven plekken in België waar de kommavlinder nog voorkomt en een van de laatste drie gebieden waar de boszandloopkever zich heeft kunnen handhaven. Afgelopen zomer is de aanwezigheid van gladde slang bevestigd en ook het lijstje met standvogels is indrukwekkend. Tel daarbij nog meer dan tien soorten (zeer) zeldzame nachtvlinders en minstens evenveel even zeldzame bijensoorten en het belang van dit gebied wordt meteen duidelijk.

Kristalpark III gaat nu aan de slag om het door haar beoogde mega-zonnepark te realiseren, waarbij men ongeveer 1/3de van het terrein zal innemen. In het resterende gedeelte wordt bijkomend nog een groot aaneengesloten geheel als ‘tijdelijke natuur’ aangeduid. Deze zone biedt de garantie dat zeldzame soorten hier zo lang mogelijk kunnen blijven leven en zich ontwikkelen. Door ondertussen in de beschermde delen de biotopen te optimaliseren, houden we de populaties zo goed mogelijk in stand. Voor beschermde soorten geldt nog de bijkomende afspraak dat Natuurpunt voldoende tijd zal krijgen om deze te verhuizen waar nodig en wenselijk.
Met dit akkoord realiseren we in Lommel iets unieks. Nooit eerder ging Natuurpunt over tot de aankoop van industriegrond met de intentie om een uiterst belangrijke soort te vrijwaren van verdwijnen. Samen met Levend Zand en Arabel zijn we er als Natuurpunt in geslaagd om meteen ook het allereerste natuurgebied op te richten met focus op de ‘kleine natuur’ zoals spinnen en insecten. We zijn maar al te trots op deze realisatie en willen dan ook iedereen danken die hiertoe zijn steentje heeft bijgedragen!