Natuurpark Levende Leie - Zeverenbeekvallei

• Toegankelijkheid
• Beschrijving van het gebied
• Hoogtepunten
• Dieren en planten
• Natuurbeheer

Afbeelding

Toegankelijkheid

Opgelet! momenteel wordt gewerkt aan het plankenpad van de rode wandeling en is dit afgesloten.

Samen met Stad Deinze realiseerde Natuurpunt een knuppelpad in dit gebied. Toch zijn laarzen nog steeds een must! 

Meer info kan je ook vinden op www.levendeleie.be

Wil je het project Natuurpark Levende Leie steunen? Klik hier

Afbeelding

Beschrijving van het gebied

Het huidige gebied van de Zeverenbeekvallei strekt zich uit van aan het Schave tot in Wontergem en is zowat 200 hectare groot. Aan de rand van dit gebied komt het water op sommige plaatsen voortdurend naar omhoog. Dit noemt men ‘kwellen’. Ondanks de natte ondergrond is begroeiing in de vallei zeer divers. Er groeien planten die goed aarden in een voedselarme grond.

De vallei van de Zeverenbeek behoort tot de mooiste verborgen stukjes natuur van Vlaanderen. Na de ijstijd werd de vallei van de Zeverenbeek een moeras dat langzaamaan opgevuld werd met veen. Dit veen is op sommige plaatsen enkele meters dik en werkt als een spons die veel water vasthoudt. Voor Vlaanderen is dit een uniek gegeven.

Op kaarten van eind 18e eeuw zien we vooral hooilanden in de vallei, later kwamen er broekbossen in de plaats. De overgebleven historische hooilanden zijn een thuis voor een grote diversiteit aan planten en dieren. Vandaag zijn de oude hooilanden nog steeds in gebruik en worden de broekbossen bewust ongemoeid gelaten. De natuur mag er haar werk doen.

Afbeelding

Hoogtepunten

Bij de inwoners van Zeveren is ‘Zeveren planke’ alom bekend. Dit eerder primitief brugje over de Zeverenbeek verbond Zeveren met de Oude Brugse Poort. Het bestond slechts uit enkele planken, vandaar de benaming. Sinds oktober 2013 is ‘Zeveren Planke’ een volwaardige voetgangersbrug door de vallei van de Zeverenbeek.

In Schave mondt de Zeverenbeek uit in het Schipdonkkanaal, dat aangelegd werd in de 19e eeuw. Er is een plotse overgang van kouter naar vallei merkbaar. Het neerslagwater dat op de zandlemige kouters in de grond dringt, komt in de vallei als kwel weer naar boven. De grondwaterstand is hier zomer en winter vrij hoog, ideaal voor een aantal zeldzame planten zoals poelruit, brede orchis en brongras.

Via de Kerkstraat bereik je de Moerputten, drie verboste vijvers, ook wel gekend als de drie 'gebroedersvijvers'. Volgens een legende is hier een kasteel verzonken. Tot de 20e eeuw werd hier veen (turf) gestoken door gezinnen, om te laten drogen als brandstof. De turf werd uitgespit in kleine putjes. Zo werd de veenlaag plaatselijk uitgemoerd en zo komen de moerputten aan hun naam. Na het staken van de ontginning nam de natuur weer de overhand. De turfputten verbosten tot waterrijke wilgenbosjes.

'De Blekerij' is een hooiland met een stelsel van vele grachten. De naam verwijst naar een oud gebruik uit de Middeleeuwen. De weversgilden van Deinze lieten namelijk hun lijnwaad wassen en bleken op het gras. Met behulp van potas, karnemelk, water en de zon, werd het laken bleker gemaakt.

De broekbossen zijn één van de redenen waarom het gebied als Europees habitatrichtlijngebied werd aangeduid. In de deelgebieden Vondel en Dender vinden we een kleinschalig cultuurlandschap met elzenbroekbosjes, bloemrijk grasland, natte ruigtes, poelen en knotwilgen.

Afbeelding

Dieren en planten

De broekbossen, met voornamelijk els, zijn regionaal gezien van uitzonderlijk belang. De boomlaag is ijl met een weelderige ondergroei van diverse moerasplanten. De kenmerkende soort voor het elzenbroek is elzenzegge. Verder vinden we diverse moerasplanten zoals de dotterbloem, de moeraszegge, de grote wederik, de gele lis, de moerasspirea, de moeraswalstro, de kleine watereppe en bitterzoet.

In het dotterbloemgrasland van 'De Blekerij' overheerst het geel van de grote ratelaar. Andere soorten zijn tweerijige zegge, moerasmuur, dotterbloem, brede orchis, rietorchis, ruw walstro, echte koekoeksbloem, moeraswalstro en moerasvergeet-me-nietje.

De natte weilanden vormen een uitstekende overwinteringplaats voor watersnippen, smienten en andere watervogels. In de zomer is de bosrietzanger hier een broedvogel. Ook twee tot drie paar boomvalken nestelen hier elk jaar.

Er zijn waarnemingen bekend van de gewone pad, de bruine kikker, de groene kikker, de alpenwatersalamander en de kleine watersalamander.

Afbeelding

Natuurbeheer

Omwille van deze grote biodiversiteit is de vallei van de Zeverenbeek beschermd als habitatrichtlijngebied. Sinds 1989 koopt Natuurpunt in het gebied aan. Dit is de beste manier om het behoud van dit stuk natuur te verzekeren. Anno 2013 heeft Natuurpunt vzw een kwart (50 hectare) van de totale Zeverenbeekvallei in bezit.

Waar mogelijk wordt voor het beheer samengewerkt met de plaatselijke landbouwers. De werkploeg van Natuurpunt zorgt jaarlijks voor het hooilandbeheer. Het beheer van de broekbossen wordt aan de natuur overgelaten.

Afbeelding