Ter Pede

Provincie Vlaams-Brabant

Wandelen in Ter Pede

Ter Pede is een natuurgebied in Sint-Anna-Pede, aansluitend op het overstromingsgebied aangelegd door de provincie Vlaams-Brabant aan de Zeventien Bruggen. Er loopt een wandelweg door met zicht op de Pedevallei met natte graslanden, ruigten, een riet-en lisdoddemoeras, zeggevelden, elzenbroeken en populierenaanplantingen.

Toegankelijkheid

  • Laarzen of stevige schoenen aanbevolen

  • Honden zijn welkom aan de leiband

Eigenschappen

Klein gebied: < 10 ha

Kaart van het gebied

Zien en doen

Wil je het gebied verkennen met een ervaren natuurgids? Maak dan een afspraak met Eric.

Dieren en planten

Ter Pede is een zeer divers en daarom ook zeer interessant gebied om soorten te inventariseren. Dankzij de unieke combinatie van grasland, moeras, talud en bos krijg je hier een fraaie waaier van soorten te zien. In de zomer van 2021 werd Dicranomyia longipennis gevangen met een lichtval. Dit was de eerste waarneming van deze steltmug voor België!

Ga je er in de lente wandelen dan kan je onderstaande schoonheden bewonderen, ook al komt er soms wat geluk bij kijken. Houd je ogen zeker open voor blauwborst, bosrietzanger, holenduif, koekoek, icarusblauwtje, platbuik, lichte driestreepdansvlieg, kleine nevelvlekboktor en roodkopvuurkever. Je kan ze zeker spotten te midden van planten zoals moerasvergeet-mij-nietje, groot moerasscherm, hoge cyperzegge of glanshaver. Ter Pede is ook bekend om haar gevlekte rietorchissen en bosorchissen. De plant blijft zich uitbreiden en dit is een waar succesverhaal.

In de zomer vind je er kleine vuurvlinder, krasser, zuidelijk spitskopje, gewone slobkousbij, geelpootgoudlokje, platte zweefvlieg, doodskopzweefvlieg, blauwe schildwants en knoopkruidkromneus.

Tijdens de herfst steken de paddenstoelen de kop op zoals: reuzenbovist, grauwe wasplaat, tranende franjehoed en echte kopergroenzwam. 

’s Winters lijkt de natuur in winterslaap maar ook dan biedt de omgeving je fraaie beelden. Nevel en mist spelen vaak mysterieus met de bomen in het bos en de stille graslanden.

Over dit gebied

Ter Pede is gelegen in het zuidwesten van de provincie Vlaams-Brabant, in Sint-Anna-Pede. Het dankt haar naam aan de Pedebeek, een zijriviertje van de Zenne, dat door het dorp stroomt. De belangrijkste geologische formaties zijn de horizontale zandige en kleiige tertiaire lagen die plaatselijk aan het oppervlak komen. De bodems van de plateau- en hellinggronden bestaan hoofdzakelijk uit diepe leemgronden. Stenige leemgronden en kleigronden met een niet bepaalde profielontwikkeling komen er verspreid voor. Door de sterke afwisseling van bodemtextuur en onderliggende geologische lagen enerzijds, en het reliëf anderzijds, is er een grote variatie mogelijk van zuur infiltratiegebied naar kalkrijke kwelgebieden op een relatief beperkte oppervlak. Dit is een zeer interessante uitgangssituatie voor de vorming van een gediversifieerde natuur.

Hoogtepunten

Ter Pede is gelegen in een dichtbevolkte zone rondom Brussel die steeds verder verstedelijkt. Dit unieke groene gebied is dus van grote waarde nu en in de toekomst.

Ter Pede wordt in het noorden begrensd door een brede spoorwegberm met een gevarieerde houtige opslag.  Onderaan is er veel schietwilg en zwarte els. Hogerop neemt ruwe berk een belangrijk aandeel in. De opslag is al vrij oud waardoor er reeds mooie bomen staan. Nog noordelijker bevindt zich het IJsbos, hoofdzakelijk een oud beukenbos met een rijke ondergroei. Veel zeldzame soorten vinden hier een thuis zoals: eenbes, grote keverorchis, gevlekte orchis, bosorchis en daslook.

De natte graslanden in Ter Pede worden sinds 2011 gemaaid en niet meer bemest om door verschraling  een gevarieerder plantentapijt te creëren. Sinds 2021 worden er in de herfst ook Schotse hooglanders ingezet. Zij zorgen voor structuurvariatie. De - weliswaar langzame - verschuiving naar een stikstofarm en kruidenrijk grasland wordt nauwgezet opgevolgd.

De inrichting van het overstromingsgebied langs de Pedebeek heeft ervoor gezocht dat er een grote moeraszone is bijgekomen, die voortdurend verbost maar door natuurbeheer open wordt gehouden. Hier vinden we o.a. riet, grote lisdodde, schietwilg, zwarte els, gele maskerbloem, hoge cyperzegge, moerasvergeet-mij-nietje, grote kattenstaart, viltige basterdwederik en harig wilgenroosje. In en aan de rand van de moeraszone heeft zich een uitgebreide en gevarieerde orchideeënvegetatie met wel 6 orchideesoorten gevestigd, het resultaat van gericht beheerwerk: maaien inclusief afvoer van maaisel, kappen van opschietende wilgen en elzen en vernatting door aanleg en instandhouding van dammetjes op de moerassloten.

Te midden van dit gebied bevindt zich het klimaatneutrale clubhuis van Natuurpunt Dilbeek, waar maandelijks wordt vergaderd door het kernteam. Ook kan je hier terecht voor tal van activiteiten doorheen het hele jaar.

In 2021 werd in het midden van het gebied een poel aangelegd om amfibieën en waterdiertjes meer kansen te geven. De eerste alpenwatersalamanders werden er vrij snel gespot. Vlak aan de poel kan je even uitrusten op een massieve houten bank ter ere van onze overleden oud-voorzitter  Marc Bruneel . Je kan er genieten van een mooi panoramisch uitzicht op de graslanden, poel, moerassen, bossen en ons clubhuis. Kom je op het juiste moment, van september tot november, dan kan je zelfs de Schotse hooglanders zien grazen.

Wat doet Natuurpunt

Ter Pede is een uniek door Vlaanderen erkend natuurreservaat, maar het is ook de plaats waar Natuurpunt vergadert en waar interessante en leuke activiteiten worden georganiseerd. We gaan er graag op zoek naar insecten, planten, vogels, amfibieën of paddenstoelen.

Het moerassige deel rond het clubhuis is een stiltegebied zodat vogels er ongestoord kunnen broeden in en rond het riet. Het talud is een uitstekende plaats gebleken voor de uitbreiding van o.a. gevlekte rietorchis en bosorchis. Tijdens de maanden mei en juni kan je de bloemen in al hun pracht en glorie bewonderen. Het is dankzij een goed uitgekiend maaibeleid dat deze zeldzame planten kunnen floreren. We houden er ook de elzen en wilgen kort en zorgen we ervoor dat het riet niet al te veel uitbreidt zodat ze niet alle andere planten verdringen. Op deze manier blijft dit gedeelte ook vochtig.

Twee maal per jaar wordt het grasland naast het orchideeëntalud gemaaid en wordt het maaisel afgevoerd. Heel wat vrijwilligers van Natuurpunt steken dan graag de handen uit de mouwen, en zo maken vele handen licht werk. We hopen dat dit werk een meer divers plantentapijt tot stand zou brengen, en de laatste jaren beginnen we duidelijke veranderingen te zien. De typische grassen worden teruggedrongen en maken plaats voor nieuwe soorten die op hun beurt dan weer andere insecten aantrekken.

Het grote grasland ten noorden van de wandelweg wordt sinds 2021 begraasd door Schotse hooglanders, en we waren in dat jaar zelfs getuige van een geboorte van een kalfje, dat we Marc-Marie noemden. Er werd toen ook een veedrinkpoel gecreëerd met zacht doorstromend water. Tal van waterdiertjes hebben er thuis gevonden.

Afdeling

Ter Pede wordt beheerd door

Steun Natuurpunt

  • Giften vanaf €40 zijn fiscaal aftrekbaar
  • Jouw gift gaat rechtstreeks naar je gekozen project

Word lid van Natuurpunt

  • Bescherm de natuur
  • Ontvang de Fiets- en Wandelgids
  • Krijg korting bij onze partners

Ja, ik word lid van Natuurpunt

Afbeelding
Wandelaars aan het water