Belgische Haring en oesters op het bord van Europese Commissie

Haring en oesters: tot in de 19de eeuw waren ze zomaar voor onze kust op te vissen. Overbevissing in het verleden maakte daar een eind aan. Intussen mogen we weer dromen van een voorzichtig herstel van de populaties, al zouden zandwinning en bodemberoerende visserij door andere EU-landen stokken in de wielen kunnen steken.

Het Belgische gedeelte van de Noordzee is een grote ondergelopen zandvlakte, onderbroken door de hellingen van de zandbanken, occasionele wrakken en sokkels van windmolens. En in het westelijk gedeelte vind je ook grindbedden: keien en zelfs heuse rotsblokken verspreid over de zeebodem. Die afwisselende stenenmassa zorgt voor een rijke diversiteit aan onderwaterleven. Mosselen en oesters hechten zich er graag vast en de grindbedden vormden de perfecte ondergrond voor grote populaties van de Europese platte oester. Die oesterbanken vormden op hun beurt dan weer een leefgebied voor andere soorten, zoals het koraal Dodemansduim. De gevarieerde ondergrond is ook de ideale plaats voor de Haring om eieren af te zetten: de grindbanken zijn de kraamkamers van de Haring.

Tot in de 19^de eeuw waren onze grindbedden rijke oesterbanken die gretig geplukt werden voor consumptie. Iets te gretig zelfs, waardoor de oesterbanken en de rijke biodiversiteit verdwenen. Consumenten schakelden over op de geïmporteerde Japanse oester. Ook het haringbestand kapseisde als gevolg van overbevissing. De enorme achteruitgang van de Haring werd gelukkig gestopt door de invoering van Europese visquota. Als nu ook de kraamkamers hersteld zouden worden, kan Haring opnieuw in grote aantallen in de Noordzee voorkomen.

Afbeelding

Koraal Dodemansduim (foto: Alain Norro)

Het natuurlijk herstel van de inheemse oesterbanken wordt echter bemoeilijkt door verzanding. Oorzaak zijn de stofwolken die veroorzaakt worden door zandwinning op zee en bodemberoerende visserij in de nabijgelegen gebieden. Staatssecretaris van de Noordzee Philippe De Backer heeft initiatieven genomen om de grindbedden actief te herstellen en striktere maatregelen op te leggen aan de zandwinning. Deze komen bovenop het verbod op bodemberoerende visserij ter hoogte van de grindbedden, een verbod dat vermeld staat in het marien ruimtelijk plan. Maar om de beschermingsmaatregelen te doen renderen, moeten de beperkingen ook gelden voor de buitenlandse vissers die ook actief zijn in ons gedeelte van de Noordzee.

België moet daar eerst over onderhandelen. Zoals gevreesd, willen sommige lidstaten de maatregelen serieus afzwakken. Zo blijft Denemarken voorstander van bodemberoerende visserijtechnieken ter hoogte van grindbedden. Op dit moment ligt de bal in het kamp van de Europese commissie. Het is nog af te wachten of die haar eigen natuurwetten respecteert en de Belgische maatregelen bekrachtigt tegenover de andere lidstaten. Natuurpunt en WWF België hebben een plan uitgewerkt over natuurbescherming in de Noordzee. Lees het hier.

Tekst: Krien Hansen, Natuurpunt Beleid
Foto's: Alain Norro, Wim Dirckx