De gemeente Lint zet extra in op het ondersteunen van wilde bijen

In opdracht van het lokaal bestuur maakte Natuurpunt Studie een bijenplan voor de gemeente op. Niet alleen onderzochten bijenspecialisten van Natuurpunt de bijendiversiteit in de gemeente, maar ze brachten ook gemeentelijke bijenhotspots in kaart. Daarnaast werden ook concrete adviezen gegeven, zodat de gemeente een nog bijvriendelijker beheer kan voeren voor de 92 soorten wilde bijen die tijdens het project werden aangetroffen. 

Het lokaal bestuur Lint heeft in de afgelopen jaren maatregelen genomen om het openbaar groen bijvriendelijker te maken. Sommige plantsoenen zijn bloemrijker gemaakt en voorzien van bijenhotels. In het gemeentepark worden verschillende zones minder vaak gemaaid, waardoor wilde planten in bloei kunnen komen. Er zijn ook bloemenweides aangelegd, zoals op de begraafplaats of in Hoog Heibos.

Om de effecten van deze maatregelen in te kunnen schatten en om extra advies in te winnen, heeft het gemeentebestuur Natuurpunt Studie aangesteld voor de opmaak van een bijenplan. Vanaf april t/m augustus 2023 zijn er op 16 locaties inventarisaties gedaan, specifiek voor wilde bijen. Tijdens de inventarisaties in 2023 zijn er 92 verschillende soorten bijen gevonden, wat het totale aantal voor de gemeente Lint op 124 brengt. In de buurgemeente Kontich is in 2022 ook een bijenplan opgesteld met een vergelijkbare zoekinspanning. Met in totaal 120 gevonden soorten in Kontich, kunnen we stellen dat de soortenrijkdom in Lint en Kontich vergelijkbaar is. Ook is er gekeken hoe bijvriendelijk de locaties momenteel zijn, op het gebied van inrichting en beheer.

Er was veel belangstelling voor het bijenplan vanuit het lokaal bestuur. Tijdens de inventarisaties hebben we met verschillende schepenen, de milieuambtenaar en de communicatiedienst gesproken om samen een zo groot mogelijk draagvlak te creëren voor bijvriendelijk openbaar groen. 

Er is ook gebleken dat de bewoners van Lint erg geïnteresseerd zijn in bijen. Er zijn lokale vrijwilligers van Natuurpunt meegegaan tijdens de inventarisaties, maar we zijn ook verschillende keren aangesproken door bewoners. Ze vroegen ons om in hun tuin te komen kijken. En kinderen die aan het spelen waren op het speelplein Roetaard, kwamen mee op zoek naar wilde bijen.

Tijdens de inventarisaties is ook de relatie tussen bijen en bloemen vastgelegd. Zo kunnen we ook zien welke bloemen door welke bijen bezocht worden. Het is niet verwonderlijk dat de meeste bijensoorten in Lint voorkomen op paardenbloemen, aangezien dit ook in België de plant is die de meeste soorten aantrekt. Wilgen en bramen zijn ook van groot belang, maar helaas ontbreken ze op de meeste onderzochte locaties. Deze planten in het openbaar groen gebruiken, is een snelle manier om wilde bijen te helpen.

Er is een duidelijk verschil tussen de voorkeur van sociale wilde bijen (hommels) en solitaire bijen. Hoewel ze vaak kiezen voor verschillende plantensoorten, zijn inheemse planten voor beide groepen heel belangrijk. Er zijn bijen geteld op aangeplante sierplanten, exoten en inheemse planten, maar de inheemse planten trekken de meeste bijensoorten aan.

Afbeelding

De begraafplaats van Lint is een van de meest waardevolle plekken in de gemeente voor wilde bijen. De schrale zanderige bodem is ideaal voor bijen om in te nestelen.  In het voorjaar nestelen hier honderden grijze zandbijen en grote zijdebijen in de bodem. Er groeien ook veel bijzondere planten, zoals het zandblauwtje, dat in de open plekken tussen de graven bloeit. Een plek om te koesteren.

Tijdens de inventarisaties zijn er ook heel wat zeldzame bijen gevonden, zoals de lookmaskerbij. Deze bij is gespecialiseerd in het verzamelen van stuifmeel van o.a. ajuin, prei maar ook van kogellook. Kogellook is een sierui die regelmatig in tuinen aangeplant wordt en door de groendienst ook gebruikt wordt in de perken rond WZC Zonnestraal. Als inwoners van Lint kogellook in hun tuinen planten, kunnen ze ook bijdragen aan de ondersteuning van deze bij.

Afbeelding

Lookmaskerbij (foto: Kurt Geeraerts).

Het voornaamste werkpunt is dat op verschillende bezochte plaatsen de maaifrequentie te hoog ligt, waardoor bloemen, zoals paardenbloemen, bijna niet de kans krijgen om in bloei te komen. Sommige terreinen worden vaak integraal (in plaats van gefaseerd) gemaaid, waardoor wilde bijen ineens zonder voedsel zitten.

De gemeente Lint is een gemeente die bijvriendelijk is. Er zijn in het verleden al concrete stappen ondernomen om openbare terreinen bijvriendelijker te maken en de inventarisaties tonen aan dat ze effect hebben. De maatregelen die in het bijenplan zijn voorgesteld, kunnen Lint de komende jaren nog meer helpen en als voorbeeld dienen voor hun regio. Het goede nieuws is dat dit niet veel geld kost. Het gaat vaak om minder doen in plaats van meer...

Wie het volledige bijenplan van Lint wil nalezen, kan dat via deze link. 

 Tekst: Maarten Wielandts (Natuurpunt Studie)