Afbeelding
Rood schorsvlekje
Leo Vaes

Nieuw korstmos voor Vlaanderen ontdekt in natuurgebied De Steenbeemden

28 nov 2018
Categorieën
Natuurbericht


Tijdens een korstmossenexcursie van Natuurpunt De Wielewaal in De Steenbeemden in Nijlen ontdekte specialist Dirk Jordaens het “Rood schorsvlekje”. Een nieuwe soort voor Vlaanderen.

Naar aanleiding van het 10-jarig bestaan van www.waarnemingen.be werd een wedstrijd uitgeschreven waar onder andere het natuurgebied met de meeste nieuw geregistreerde soorten in 2018 een prijs kon winnen. Dirk Jordaens, vrijwilliger bij Natuurpunt De Wielewaal, organiseerde in dat verband een korstmossenexcursie in het deelnemende natuurgebied De Steenbeemden in Nijlen.  

Nadat er in een wilgenstruweel vruchteloos werd gezocht naar een zeldzaamheid die er enkele jaren geleden werd waargenomen, Hamsteroortje, werd ook gekeken naar een aantal jonge essen. Plots vonden de experts een opvallend korstmos met oranjeroze, schijfvormige vruchtlichamen. Het bleek om het Rood schorsvlekje te gaan, een nieuwe soort voor Vlaanderen.

Rood schorsvlekje (Coniocarpon cinnabarinum) is een cosmopolitische korstmossensoort, er zijn waarnemingen van alle continenten. Je vindt ze vooral in oude bossen, maar daarin vooral op de jongere bomen met gladde schors. De soort geldt als uitgestorven in Nederland (met drie waarnemingen na 1990) en komt in Wallonië nauwelijks voor. Dit korstmos komt wel algemeen voor in Groot-Brittannië en is ook in Duitsland en Frankrijk niet ongewoon.

Korstmossen of lichenen zijn samenlevingsvormen van twee of meer verschillende "symbionten". Eén partner is altijd een schimmel, de andere is een blauwwier of groenwier of een combinatie van beide. Momenteel zijn er in Vlaanderen ca. 400 korstmossen bekend.

Rood schorsvlekje is een soort met een groenwier uit het geslacht Trentepholia. Deze warmteminnende alg neemt recent enorm toe in Vlaanderen, waarschijnlijk te wijten aan de klimaatopwarming. Of ook het voorkomen van Rood schorsvlekje gelinkt is aan die opwarming is eerder twijfelachtig. De soort is namelijk ook bekend van Scandinavië (Noorwegen en Zweden).

We zijn benieuwd of de soort ook nog op andere plaatsen gevonden kan worden. In vochtige bossen met wilgen, hazelaar en jonge essen is de kans het grootst. Dat geldt trouwens ook voor het vinden van andere bijzondere soorten.

Tekst: Dirk Jordaens

Foto’s: Leo Vaes