Nieuwe stuwen in de Scheldemeersen: goed voor mens en natuur

Zondag gaan er 4 nieuwe waterstuwen open in de Scheldemeersen in Wortegem-Petegem. Die moeten zorgen voor het herstel van het natuurlijke waterpeil en de natuur en landbouwgebieden bufferen tegen grote droogtes in de zomer. Bovendien zijn de stuwen zo ontworpen dat vissen er kunnen passeren.

De Scheldemeersen is een uitgestrekt hooilandschap dat tot nu toe sterk ontwaterd werd. Het water wordt er versneld weggepompt in de Schelde om overstromingen in de Scheldemeersen en naburige gebieden te voorkomen. Als het water langer zou worden tegengehouden, zou het ook meer tijd krijgen om in de bodem te dringen en grondwatervoorraden aan te vullen, wat tot nu toe niet het geval was.

Watering van Melden en Natuurpunt Oudenaarde plus installeerden daarom trapsgewijs 4 opeenvolgende kantelstuwen die voor een meer natuurlijk waterpeil moeten zorgen. Dankzij de kantelstuw kan men het waterniveau op de centrale gracht opstuwen naar het gewenste peil. Zo wordt niet alleen de waterstand in de gracht hoger, maar zullen ook alle aanpalende graslanden een verhoogde grondwaterstand ondervinden. Er is bij de bouw ook rekening gehouden met de migratie van vissen, zo kunnen ze zonder problemen de verschillende kantelstuwen passeren.

Zowel landbouw als natuur zullen kunnen profiteren van de voordelen van een verhoogd waterpeil. De Scheldemeersen zijn van nature namelijk hooilanden die in de winter langdurig overstromen. Door het wegpompen van het water was dit niet langer het geval. Het zijn net deze winterse overstromingen die het gebied kenmerken en waardoor ook de typische vegetatie (grote vossenstaartgrasland) tot ontwikkeling kwam. Dit Europees beschermde leefgebied, genoemd naar de grassoort grote vossenstaart, is in een goed ontwikkelde vorm vrij uniek in Vlaanderen.

In de Scheldemeersen staan ook belangrijke populaties van twee typerende plantensoorten: weidekervel en weidekerveltorkruid. Ook broedvogels als blauwborst en bruine kiekendief zullen hun habitat zien verbeteren. Aan landbouwzijde zal het verhogen van het waterpeil er voor zorgen dat ook in een droge zomer de productie van het gras voor hooi voldoende hoog blijft.

Dit project is er gekomen dankzij de financiële steun van de Vlaamse Milieumaatschappij, het Agentschap voor Natuur en Bos en met de coördinatie van de provincie Oost-Vlaanderen.

Officiële opening is op zondag 17 februari. Iedereen is welkom vanaf 14u00. Meer info vind je hier.

Tekst: Alexander Van Braeckel en Matthias Strubbe