Paddenstoelenseizoen vroeg gestart met nieuwe topvondsten voor Vlaanderen

De meeste paddenstoelen bestaan voor 95% uit water en de vlezige vruchtlichamen schieten bij regenbuien uit de grond. In deze uitzonderlijk natte zomer kregen we dan ook bijzonder veel paddenstoelen te zien, waaronder ook zeldzame soorten. In het Warandepark in Tervuren werd zelfs een opvallende nieuwe soort voor Vlaanderen aangetroffen: Leucopaxillus tricolor heeft voorlopig nog geen Nederlandse naam.

Begin augustus vond Filip Fleurbaey meerdere exemplaren van een forse bleekbruine paddenstoel met een typische geur die niet meteen thuis te brengen was. Hij nam een exemplaar mee naar huis en na macro- en microscopisch onderzoek kwam hij bij een soort uit die nog nooit eerder in Vlaanderen en Nederland werd gezien: Leucopaxillus tricolor. Er zijn wel twee verwante soorten uit het genus Leucopaxillus, dat de passende Nederlandse naam dikhoed kreeg, bekend uit Vlaanderen. De reuzendikhoed en roodwitte dikhoed zijn zeldzaamheden in Vlaanderen, met maar enkele groeiplaatsen. Een passende naam voor Leucopaxillus tricolor zou driekleurige dikhoed zijn. Met zijn bruine hoed, bleekgele plaatjes en stevige witte steel heeft deze paddenstoel inderdaad drie kleuren.

De specifieke geur wordt in de literatuur beschreven als koolteer. De soort is bekend als opruimer van organisch materiaal van eiken en beuken op kalrijke bodem. De soort is wereldwijd gekend, zowel uit verschillende landen in Europa (Scandiniavië, Estland, Slovenië, Zwitserland, Duitsland, Hongarije, Oostenrijk en Spanje) als in Noord-Amerika en Canada.

Warandepark Tervuren, een hotspot voor speciale paddenstoelen

De eerste Vlaamse vondst van Leucopaxillus tricolor gebeurde niet toevallig in het Warandepark in Tervuren. Dit oude beukenbos op kalkrijke bodem met veel reliëf is werkelijk een schatkamer voor paddenstoelen. Een hele resem zeldzame soorten zijn hier te vinden: paradijsgordijnzwam, kersrode boleet, satansboleet, bloemkoolzwam, ….

Meer mooie vondsten in dit vroege seizoen

Obsidentify is niet altijd geschikt om zeldzame paddenstoelen op naam te brengen. Er is namelijk te weinig referentiebeeldmateriaal van zeldzame soorten en vaak is microscopie nodig om paddenstoelen op naam te brengen. Toch kon het validatorteam (paddenstoelkenners die ingevoerde paddenstoelfoto’s in waarnemingen.be checken) al enkel bijzondere soorten uit de databank opvissen. Zo heeft de Europees bedreigde rozerode wasplaat nu een vierde vindplaats in Vlaanderen, in Poperinge. In Heverleebos bij Leuven, een bos dat zeer goed doorzocht is op paddenstoelen, werd voor het eerst de spatelzwam waargenomen. Deze opvallende gele paddenstoel had tot hiertoe slechts 5 vindplaatsen in Vlaanderen.

Het ziet er intussen naar uit dat september een eerder droge maand wordt. De kans is dan reëel dat  er in augustus meer paddenstoelen geweest zullen zijn dan in “de echte paddenstoelenperiode bij uitstek”, september-oktober. Het blijft altijd spannend. Je kan de paddenstoelenvondsten opvolgen via www.waarnemingen.be

Tekst: Filip Fleurbaey en Roosmarijn Steeman