Afbeelding
Paul Wouters/Marianne Horemans

Spinnentijd: 5 misverstanden over achtpotigen

5 sep 2018
Categorieën
Natuurbericht


In de herfst komen ze massaal naar binnen, ze kruipen in je mond terwijl je slaapt en ze verplaatsen zich via afvoerbuizen: spinnen vallen ten prooi aan de meest fantasierijke verhalen. Maar wat is er eigenlijk van aan?

1/Komen ze in de herfst binnen?

Spinnen zitten het hele jaar door in huis, maar tegen de intrede van de herfst zie je ze vaker en vaker opduiken. Dan worden de mannetjes van enkele grotere huisspinsoorten volwassen en verlaten ze hun web, op zoek naar een partner. In een huis dat gemiddeld onderhouden wordt, zouden op bepaalde piekmomenten vele honderden exemplaren leven. Spinnen zijn vaak piepklein, en verschuilen zich in valse plafonds, meubels of hoekjes. Vaak zijn ze ook vooral ‘s nachts actief.

2/Verplaatsen spinnen zich via afvoerbuizen?

Toch niet. De spinnen die je in bad aantreft, zijn er per ongeluk langs boven in gesukkeld. Omdat ze niet tegen de gladde wanden kunnen opklauteren, zitten ze er vast. Het gaat dan vooral om huisspinnen. Een aantal andere spinnensoorten, zoals renspinnen, zijn wel in staat om tegen gladde, verticale oppervlakken omhoog te lopen.

3/Is het waar dat we 's nachts spinnen inslikken?

Het is een hardnekkige legende, maar geen enkel wetenschappelijk onderzoek heeft het ooit bevestigd en het is hoogst onwaarschijnlijk. Ook vanuit het standpunt van de spin zou het geen goed idee zijn. Doordat een spin koudbloedig is, voelt over een mens lopen voor haar aan alsof ze op een heet oppervlak zit. Er is een groot temperatuursverschil tussen kamertemperatuur (ca 20°C) en de mensenhuid (ca 36 °C).  Via aanraking proeft ze ons en via de zintuighaartjes op haar poten neemt ze de trillingen en luchtverplaatsingen waar die mensen veroorzaken. De kans is erg klein dat een spin het risico neemt om zo’n totaal verschillende omgeving van degene waarin hij gewend is om te leven, te gaan betreden.

4/Zijn ze dit jaar groter dan anders?

“Zijn de huisspinnen groter geworden?” Die vraag heb je je wellicht ook al gesteld wanneer je een joekel van een huisspin achter je kast of onder je bed tegen kwam. Ook in de media gonst het al een poosje dat de huisspinnen dit jaar opvallend groter zijn dan de voorbije jaren. Vooral in stedelijke omgevingen zouden ze spontaan een fikse groeiboost hebben gekregen. Maar niets is wat het lijkt. De verklaring ligt namelijk in het succes van de grote zus onder de huisspinsoorten: de Grote huisspin. De perceptie dat de huisspinnen groter zijn berust op het feit dat onze grootste huisspinsoort, de Grote huisspin, vaker wordt waargenomen dan de andere, kleinere huisspinsoorten. Aangezien de Grote huisspin de voorkeur geeft aan warmere omgevingen, hoeft dan ook niet te verbazen dat de uit de kluiten gewassen huisspinsoort het extra goed doet in steden, die doorgaans warmer zijn dan landelijke omgevingen. De mannetjes van de Grote huisspin zijn echte kleppers. Ze beschikken over enorme poten die tot zeven centimeter lang kunnen worden, wat een behoorlijk indrukwekkend zicht kan opleveren.

5/Zijn spinnen gevaarlijk?

Wereldwijd zijn er meer dan 47.000 soorten bekend. In ons land kan je zo'n 700 soorten in het wild aantreffen. Op twee soorten na zijn ze allemaal giftig. Maar, geen paniek: het gif van onze Belgische spinnen is enkel geschikt om kleine prooien te verlammen en zal dus hoogstens een klein rood stipje kunnen veroorzaken. De meeste spinnensoorten in België zijn niet in staat om door de huid te bijten als ze dat al zouden willen, en de rest zal enkel bijten als ze zich bedreigd voelen. De vrees voor spinnen is dus nogal ongegrond. Bovendien staan ze aan onze kant, al is het maar door in huis insecten te verorberen die mensen schade kunnen berokkenen. Het beste is er gewoon mee samen te leven en ze zeker niet te doden. Wil je ze toch liever het huis uit? Zet er dan voorzichtig een glas overheen en transporteer ze naar buiten.

Tekst: Koen Van Keer, Arabel