Paul Pugh

Toename aantal vleermuizen in Fort van Haasdonk

11 mrt 2022

Categorieën

Lokaal nieuws

Organisatie

Op 13 februari telden een aantal vrijwilligers van de Vleermuizenwerkgroep van Natuurpunt de vleermuizen in het Fort van Haasdonk. Uit de telling blijkt dat het totaal aantal vleermuizen in het fort is toegenomen tegenover de laatste telling in 2012.

De vleermuizentelling in het Fort van Haasdonk kadert in het telproject meetnetten.be. Dat is een project uitgevoerd door Natuurpunt in opdracht van de Vlaamse overheid en heeft tot doel om trendgegevens te verzamelen van een aantal prioritaire soorten. Dit project levert gegevens aan die Vlaanderen moet rapporteren aan Europa in het kader van de Habitat- en Vogelrichtlijn, maar ook data die van belang zijn voor het Vlaamse natuurbeleid. Het Fort van Haasdonk is aangeduid als habitatrichtlijngebied voor vleermuizen.

Door het herhalen van deze tellingen de komende jaren kunnen trends afgeleid worden die belangrijk zijn voor de kennis en bescherming van de vleermuizen. Omdat er in het Fort van Haasdonk tot 2012 ook tellingen werden uitgevoerd kunnen er ook vergelijken worden gemaakt met het verleden.

Tijdens de wintertelling van februari werden alle kamers systematisch afgegaan door meerdere ervaren vrijwilligers van de Vleermuizenwerkgroep van Natuurpunt. In het Fort van Haasdonk zijn alle plaatsen goed en veilig bereikbaar waardoor alle lokalen en watergangen geïnventariseerd kunnen worden. Alle gevonden vleermuizen werden indien mogelijk gedetermineerd. Van elke vleermuis werd de soort en de locatie (kamer) genoteerd.

Dat leverde in totaal 263 getelde vleermuizen op waarvan:

Watervleermuis: 117
Baard/Brandts vleermuis: 127
Franjestaart: 5
Gewone/Grijze grootoorvleermuis: 0
Gewone/Ruige dwergvleermuis: 3
Niet gedetermineerd: 11

Het totaal aantal getelde vleermuizen ligt hoger dan 10 jaar geleden (+22%). De Watervleermuis steeg met 26% en Baardvleermuis met 13%. Bij de andere soorten zijn de aantallen te laag om er een trend uit te halen. In dezelfde periode was er in het Fort van Steendorp een daling van de Watervleermuis met 33% en een toename van de Baardvleermuis met 149%. In het Fort van Bornem was er een daling van 14% voor Watervleermuis en toename van 29% voor Baardvleermuis. Dus in vergelijking met twee andere forten in onze regio doet de Watervleermuis het in het Fort van Haasdonk goed maar de trend van de Baardvleermuis is minder sterk dan in de andere forten.

In 2012 zat 61% van de vleermuizen in het hoofdfrontgebouw (watergangen niet meegerekend) en 39% in het keelfrontgebouw. In 2022 is dat gedaald naar respectievelijk 48% en 52%. Het hoofdfrontgebouw van het Fort van Haasdonk werd in 2005 en 2006 ingericht voor overwinterende vleermuizen door het plaatsen van houten platen voor een groot aantal ramen en deuren. Bij de telling in 2022 viel op dat de meeste platen voor de deuren verdwenen zijn of open staan door vandalisme de afgelopen jaren. De platen voor de ramen en andere inrichtingswerken zijn wel nog intact. Dat zorgt ervoor dat de tocht toeneemt, vooral in de lange gangen. Door de toename van de tocht in het hoofdfrontgebouw verschuift een groot deel van de vleermuizen naar de kelders van het keelfrontgebouw. Om dezelfde reden zitten de dieren nu ook meer verspreid in het gebouw dan in 2012.

Met dank aan Arno Thomaes voor het verslag en Paul Pugh voor de foto’s.