Tuinvogelen van voor den oorlog

Op 28 en 29 januari is het weer zover: dan organiseert Natuurpunt het Grote Vogelweekend, de jaarlijkse tuinvogeltelling in heel Vlaanderen. Daardoor weten we welke vogels tegenwoordig onze tuinen bezoeken. Zijn dat dezelfde soorten als vroeger? In de dossiers van een Antwerpse vogelringer uit het Interbellum zochten we een antwoord.

Het Natuurpunt Museum in Turnhout bezit in haar collectie de ‘ringersboeken’ van Paul Cogaert. Tussen 1932 en 1938 was deze amateur-vogelringer vooral actief in enkele stadstuinen in de Antwerpse agglomeratie. Hij woonde achtereenvolgens in de Cogels Osylei in Berchem en in de Stierstraat in Antwerpen. Daar ving hij enkele honderden vogels die behoorden tot 14 soorten.

Afbeelding

De vogelringboekjes van Paul Cogaert.

De top 3 van de tuinvogels is de afgelopen 80 jaar weinig veranderd, zo blijkt. In wisselende volgorde van jaar tot jaar waren en zijn dat Koolmees, Huismus, Vink. Ook veel voorkomend vroeger en nu: Pimpelmees en Roodborst.

Tuinsoorten van voor de oorlog die nu blijkbaar niet meer zo vaak waargenomen worden zijn Heggenmus, Groenling en Ringmus. Dat hoeft niet te verbazen: de Ringmus is het afgelopen decennium met 70 tot mogelijk 90% afgenomen en staat op de meest recente Rode Lijst van ernstig bedreigde soorten.

De Merel daarentegen, vandaag steevast in de top 5 van de tuinvogels, was voor de oorlog een regelrechte zeldzaamheid in tuinen. Dat geldt nog meer voor de Kauw en de Turkse Tortel. De Turkse Tortel werd trouwens pas in 1952 voor het eerst waargenomen in België.

Hoe staat het anno 2017 in jouw tuin? Dat willen we dit weekend graag onderzoeken tijdens het 18de Grote Vogelweekend.

Tekst: Jos Gysels & Koen Leysen, Natuurpunt CVN