Vooral padden, bruine kikkers en alpenwatersalamanders in Brussel (maar ook veel exotische schildpadden)

Afgelopen weekend lanceerden Natuurpunt en Natagora - in opdracht van Leefmilieu Brussel - de publieksactie ‘Kijk, een kikker!’. Hiermee willen de natuurverenigingen te weten komen welke soorten kikkers, padden en salamanders er nog voorkomen in de Brusselse tuinvijvers. De actie kadert in de opmaak van de nieuwe amfibieën- en reptielenatlas van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De vorige atlas dateert al van 2005. Leefmilieu Brussel was vragende partij voor een update. Natuurpunt en Natagora mobiliseerden de voorbije maanden hun achterban en kregen sinds begin 2017 al veel waarnemingen binnen via www.herpetobru.be. Een voorlopige tussenstand voor dit jaar toont dat er al 586 meldingen binnenkwamen van Gewone pad, 381 van Bruine kikker en 291 van Alpenwatersalamander. Deze top drie wordt aangevuld met o.a. Kleine watersalamander (270 waarnemingen), Vinpootsalamander (95 waarnemingen) en Vuursalamander (68 waarnemingen). In amper drie maanden tijd werden meer waarnemingen doorgegeven dan de voorbije 5 jaar. Een overweldigend succes.

Het project leverde ook al enkele verrassingen op. In de vorige atlas werd gemeld dat de Bastaardkikker was uitgestorven in Brussel maar dit jaar werd de soort herontdekt in het moeras van Ganshoren, de vijvers van Neerpede en de vijvers van de Bloemist van Stuyvenberg (in Laken). Intussen heeft ook de Muurhagedis zich als nieuwe soort in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gevestigd, met onder andere waarnemingen uit Haren en Vorst.

Jammer genoeg blijkt uit het atlasproject dat ook het aantal exotische schildpadden in de regio sterk is toegenomen. In de meeste openbare parkvijvers is de kans groot dat je Geelwangschildpadden, Geelbuikschildpadden, Roodwangschildpadden of Zaagrugschildpadden ziet, zonnend op de oeverrand. Deze soorten komen normaal voor in Noord-Amerika maar werden van daaruit massaal uitgevoerd naar dierenspeciaalzaken in Europa. In België werden jaarlijks 50.000 à 90.000 Noord-Amerikaanse waterschildpadden ingevoerd. Vaak kopen mensen deze diertjes impulsief aan. Wanneer de kleine schildpadjes groter worden en meer ruimte nodig hebben, worden ze door de eigenaars vaak gedumpt in openbare vijvers. Natuurpunt pleit al langer voor een importverbod van exotische waterschildpadden en hoopt dat er geen schildpadden meer zullen worden gedumpt. Dieren zijn geen wegwerpartikelen en deze exotische schildpadden horen niet thuis in de vrije natuur.

Het atlasproject loopt nog tot eind 2019. Zag je zelf een kikker, pad, salamander, hagedis, slang of schildpad in Brussel, dan voer je die waarneming best in op www.herpetobru.be. Op deze website vind je ook veel achtergrondinfo over de amfibie- en reptielsoorten die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voorkomen. 

Tekst: Dominique Verbelen, Natuurpunt Studie
Foto: Wim Dirckx