Zemstse Kamsalamander zwemt tegen dalende trend in
Het gaat niet best met de Kamsalamander. De soort wordt almaar zeldzamer in Vlaanderen en staat al sinds 1996 op de Rode Lijst. Maar resultaten van Natuurpuntvrijwilligers uit Zemst wekken hoopvolle verwachtingen. Hier is de Kamsalamander al twee jaar op rij fors gestegen in aantallen.
Elk jaar controleren de vrijwilligers van Natuurpunt Zemst heel wat poelen in de omgeving op de aanwezigheid van amfibieën. Zowel de poelen in de eigen natuurgebieden als poelen die gegraven werden in het kader van het Poelenplan van de gemeente Zemst werden gecontroleerd. De resultaten van de eerste controledag zijn veelbelovend voor de Kamsalamander. In 2013 werden er in dezelfde 13 poelen 21 dieren gevonden, in 2014 waren dat er 52 en dit jaar zijn het er 83.
In Zemst zijn ze bijzonder opgetogen met het toenemende aantal Kamsalamanders. Nu is het hopen deze trend zich de komende jaren doorzet en dat de soort er ook op vooruitgegaan is in poelen die dit jaar nog gecontroleerd zullen worden. De Kamsalamander kan elke positieve evolutie best gebruiken. Hij staat al sinds 1996 op de Rode Lijst als ‘zeldzaam’ aangeduid.
De achteruitgang van de Kamsalamander in de rest van Vlaanderen is voornamelijk te wijten aan het verlies van geschikte leefgebieden en de versnippering van het landschap. Daarnaast dragen internationale handel en globalisering bij tot de verspreiding van invasieve schimmels, zoals Batrachochytrium dendrobatidis (Bd) en salamandrivorans (Bs). Deze laatste heeft al tot massale sterfte geleid bij de Vuursalamander en vormt ook een dodelijke bedreiging voor de Kamsalamander.
Dankzij een uniek oranje-zwart buikpatroon onderscheidt elk individu zich van de anderen. (foto Iwan Lewylle)
Met zijn grote rug- en staartkam lijkt het mannetje van de Kamsalamander tijdens de paartijd een beetje op een draak, vandaar de bijnaam waterdraakje. Het is de grootste salamandersoort in Vlaanderen. De Kamsalamander komt voornamelijk voor van West- tot Oost-Europa. Het leefgebied bestaat hoofdzakelijk uit zonbeschenen poelen in de buurt van bospercelen, heggen en struwelen. Wanneer de poel bewoond is door vissen, dan is de kans klein dat er Kamsalamanders zitten omdat die de eitjes van de salamanders opeten.
De Kamsalamander is een habitatrichtlijnsoort en is een koestersoort van de gemeente Zemst, in de biodiversiteitscampagne Koesterburen van de provincie Vlaams-Brabant.
Tekst: Sandrine Van Tichelen, Natuurpunt & Mark Vermeulen, Natuurpunt Zemst
Foto: Iwan Lewylle, Mark Vermeulen & Hugo Willockx
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief