Resultaten LIFE Dommeldal
Laatste update: 31/03/2014
Verbluffende resultaten heide herstel Resterheide
Eerder berichtten we al over de eerste resultaten. Na twee zomers kunnen we ronduit spreken van verbluffende resultaten op vlak van ontwikkeling van de vegetatie.
Op zowel het voormalige weidedeel als het bosdeel zijn de resultaten goed. Zowat alle soorten typisch voor droge en natte heide zijn tot kieming gekomen uit de nog aanwezige zaadbank. Naast de ‘gewone’ soorten die makkelijk kiemen na plaggen zoals struik- en dophei kwamen ook beide soorten zonnedauw als moeraswolfsklauw tot ontwikkeling. Opvallend is dat ook soorten van de venige natte heide zijn gekiemd, we denken daarbij aan bruine en witte snavelbies, blauwe zegge. Heel bijzonder is dat ook een plant klokjesgentiaan tevoorschijn is gekomen.
Op plekken met meer mineralen kiemden soorten van heischrale graslanden zoals tormentil, veelbloemige veldbies, tandjesgras en trekrus.
Kleine parelmoervlinder verovert het Dommeldal
De kleine parelmoervlinder was een tijdje bijna uitgestorven in Vlaanderen. Mede dankzij de werken van Life Dommeldal is er terug een stevige populatie ontstaan in Noord Limburg.
Dankzij de financiële steun vanuit Life voor de aankopen konnen redelijk wat eerder droge gronden aangekocht worden die tot recent vrij intensief werden gebruikt door de landbouw. Het tijdelijk braak leggen gevolgd door een verschralend maaibeheer of begrazing heeft nieuwe kansen geboden voor deze prachtige vlinder. Voor de voortplanting heeft de vlinder viooltjes nodig, zowel akkerviooltje als driekleurig viooltje doen het goed op de Life-percelen. Vooral rond Hoksent en op de heideherstelzone van Heihuiskens doen de soorten het prima. Op deze laatste plek werden tot meer dan 30 vlinders op een dag waargenomen. Jamais vu in Vlaanderen!
Boomleeuwerik heeft het direct naar zijn zin op de nieuw ontwikkelde heide
Opvallend is hoe de boomleeuwerik onmiddellijk zijn nieuwe biotopen ontdekte. Zowel op Resterheide als op Heihuiskens was de kraan na het plaggen nog maar net weg of de boomleeuwerik begon meteen te broeden op de nieuw herstelde heide.
Ook de schrale droge graslanden weet hij, vooral buiten het broedseizoen, erg te waarderen. In september 2011 werd een groep van niet minder dan 40 boomleeuweriken waargenomen.
Zeldzame Kempische heidelibel voelt zich ook in zijn nopjes
De ‘heidevennen’ die in het begin van het project aan beide zijden van de grens in De Plateaux-Hageven werden hersteld, zijn na enkele jaren ‘rijping’ geschikt bevonden door de Kempische heidelibel.
Deze soort is in heel Europa en dus ook in Vlaanderen en Nederland zeer zeldzaam. Tientallen van deze sierlijke libellen kunnen langs de vennen langs het nieuw aangelegde wandelpad waargenomen worden. Een opkikker voor de libellen in de grensstreek.
Eerste resultaten Dommelmoeras veelbelovend
Het zal nog een lange tijd duren vooraleer de resultaten van de herstelwerken aan het Dommelmoeras volop duidelijk zullen zijn. In dit soort milieu gaat de evolutie eerder traag.
Toch zien we nu al de eerste resultaten. Door de aanpassingswerken zien we dat de kwel in de overgang van heide naar moeras sterk is toegenomen. Galigaan en andere typische planten van dergelijke milieus zijn volop aan het kiemen. Aan de kant van de Dommel zien we dat het riet volop aan het uitbreiden is. Volgende zomer mogen we in deze nieuwe rietkragen vast de eerste kleine karekieten en blauwborsten verwachten.
Zeldzame venplanten en libellen koloniseren de herstelde vennen in het Hageven
De zomer 2008 zijn de eerste resultaten van het venherstel tevoorschijn gekomen. Het ziet er in elk geval veelbelovend uit. Zeldzame venplanten zoals naaldwaterbies, klein blaasjeskruid, veelstengelige waterbies, duizendknoopfonteinkruid en stijve waterweegbree zijn in één of meerdere vennen vanuit de zaadbank tot ontwikkeling gekomen. Ook de libellen hebben hun weg gevonden naar de nieuwe vennen. Vele honderden juffers en heidelibellen vlogen er rond. Duizenden eitjes werden afgezet. De toekomst is alvast verzekerd.
Op de geplagde delen rond de vennen kiemde de eerste heide. Honderden kleine rozetjes van het zeldzame duizendguldenkruid werden ontdekt.
Nachtzwaluw terug broedvogel - Hageven
Het herstel van de heide, zowel aan Nederlandse kant als aan Vlaamse kant, zorgde voor een sterke groei van het aantal broedende koppels nachtzwaluw. Nachtzwaluwen zijn zeldzaam en broeden vooral op warme heideterreinen.
Kievit broedt terug op de hei - Hageven
Vele weidevogels, zoals kievit, grutto of wulp, zijn van oorsprong heidevogels. Ze hebben zich kunnen aanpassen aan de landbouwontginning toen de heide omgezet werd in weilanden. Momenteel hebben ze het zeer zwaar te verduren door de steeds intensievere landbouw. Op vele plekken zijn deze weidevogels aan het uitsterven.
In de lente 2007 waren we heel blij met het broeden van de eerste kievitten op de Plateaux net op de grens met het Hageven. Op een stuk heide dat gemaaid was ter voorbereiding van plagwerken werden twee nesten grootgebracht.
In 2008 bracht de kievit ook in het Hageven haar kroost groot. Een zestal paar kwam er nestelen op de grens van het Hageven en de Plateaux in de zone waar vennen hersteld werden.
Meer orchideeën in de Blauwgraslanden van de Dommelvallei
Het herstel van de blauwgraslanden in de Dommelvallei (Eksel) levert resultaten op. Het aantal orchideeën (gevlekte orchis) is samen met andere bijzondere soorten sterk aan groeien. We hopen dat deze trend zich in 2009 verder doorzet.