De digitale paddenstoelenpluk

Bij berken maak je veel kans om berkenboleten tegen te komen. Deze behoren tot de ruigsteelboleten, die gekenmerkt zijn door donkere schubjes op de steel. De buisjes en de steel zijn wit. De verschillende berkenboleten worden van elkaar onderscheiden op basis van de kleur van de hoed, de schubjes en de verkleuring van de steel bij doorsnijden. Gewone berkenboleet heeft geen blauwe verkleuring aan de steelvoet. 

Tussen het mos, in grasland of in bos, maak je veel kans om dit kleine (0,5-1cm) oranje zwammetje tegen te komen. De plaatjes lopen sterk af op het steeltje en de hoed is verdiept zoals een trechter.

De reuzenzwam is een grote waaiervormige paddenstoel die in stevige bundels groeit aan de voet van beuken. Zo een hele bundel kan een diameter van 1m bereiken en wel 50 kg wegen. Het jonge vlees is geel en wordt kaneelbruin naarmate de zwam ouder wordt, bij kneuzing van het vlees kleurt dit zwart. Bij levende beuken (soms ook eiken) parasiteert deze soort via de wortels en bij dode stronken verandert deze zwam zijn rol in saprofyt. In Vlaanderen is de reuzenzwam zeer algemeen.

De platte tonderzwam is net zoals de echte tonderzwam een kurkachtige, taaie, meerjarige zwakteparasiet. Dit laatste wil zeggen dat ze enkel reeds verzwakte bomen aantasten. Na hun dood verteren ze de bomen verder (witrotters) en leven dus voort als saprofyt of opruimer.

De Zwavelzwam is een opvallende verschijning die je momenteel op zowel levende loofbomen als rottende stronken kan zien. Hij is zeer gemakkelijk te herkennen aan zijn oranje tot felgele kleur die bij ouder worden volledig uitbleekt. Deze parasiet die na het doden van de boom verder leeft als saprofyt is een echte bruinrotter. Deze groep van houtafbrekers wordt gekenmerkt door het feit dat ze enkel cellulose kunnen afbreken, waardoor bruine uiteenvallende blokjes houtstof overblijven. Cellulose kan je in feite vergelijken met ijzerdraad in gewapend beton.

De gewone krulzoom is een weinig kieskeurige boombegeleider (allerlei boomsoorten) die houdt van een dikke strooisellaag. Uit recent onderzoek blijkt dat deze soort ook een deel van de strooisellaag opruimt en dus ook een rol als saprofyt vervult. 

Op stronken en takken van allerlei loofbomen komen in de herfst zwarte knotsjes tevoorschijn die zich na een tijdje beginnen vertakken en een massa wit poeder (ongeslachtelijke sporen) vormen tegen het einde van de herfst.

Nevelzwammen zijn grote grijze paddenstoelen die je bijna nooit alleen ziet staan. Wanneer het einde van het paddenstoelenhoogseizoen in zicht is, vormen ze grote heksenkringen op het dichte bladerdek in het bos. Normaalgezien is de Nevelzwam een echte novembersoort, maar dit jaar verscheen hij reeds eind september.

Dit zwammetje is maximum 1cm groot, maar meestal in grote aantallen te zien op reeds ontschorst loofhout. Zo vervult dit zwammetje zijn rol als opruimer, het hele jaar door en wereldwijd.

Ook al is hij niet giftig, toch verwijst de naam van deze zwam naar magie daar het vlees sterk blauw verkleurt bij kneuzing. In Vlaanderen is deze symbiont maar matig algemeen te vinden bij loofbomen.

De amaniet met de meest kwalijke reputatie is de Groene knolamaniet, er is nog steeds geen antigif gevonden. Het is een van de giftigste paddenstoelen die er bestaan, en ervan eten kan fatale gevolgen hebben. De witte variëteit van deze soort wordt door onvoorzichtige leken wel eens verward met een champignon… hoewel champignons duidelijk zwarte sporen hebben en deze van amanieten spierwit zijn.

Gewoon elfenbankje groeit het hele jaar door op stronken en takken van loofbomen. 

De meest voorkomende en gemakkelijkst herkenbare boleet is de kastanjeboleet. Deze soort is niet zo kieskeurig en is zowel bij loof- als bij naaldbomen te vinden en stoort zich niet aan de dikke strooisellaag die tegenwoordig door een teveel aan stikstof in de meeste bossen te vinden is.

De grote parasolzwam is de opruimer van dode grasresten, in niet of weinig bemeste graslanden.

Porseleinzwam is een parasiet, die later verder leeft als saprofyt en enkel voorkomt op beuk. De ivoorwitte zwam heeft een slijmerige laag op de hoed, waardoor hij blinkt als porselein.  

De berkenzwam is een parasiet van berken, die verder leeft als opruimer nadat hij de boom heeft gedood. Hij is het hele jaar door te zien.

De rechte koraalzwam bestaat uit meerdere takken die recht omhoog groeien en verder vertakken. De zwam doet letterlijk denken aan koraal. De soort komt voor op plantenresten, takken, houtsnippers en stronken van loof- en naaldbomen. Opgelet, deze soort kan in het veld  verward worden met okergele koraalzwam. Microscopie is nodig om deze uit elkaar te houden, de okergele koraalzwam heeft stekelige sporen. De sterk gelijkende naaldboskoraalzwam kan je onderscheiden door een KOH-test (kleurt roze bij daglicht, de verkleuring verschijnt en verdwijnt onmiddellijk)

De echte kopergroenzwam heeft een duidelijke ring, de valse heeft heeft slechts een ringzone. Beide kopergroenzwammen zijn opruimers van dood plantenmateriaal op houtsnippers, grasresten, naalden ...

Het papegaaizwammetje is een indicatorsoort voor voedselarme, oude graslanden, en een opruimer van dode grasresten.

De Lila satijnvezelkop is één van de weinige vezelkoppen die zonder twijfel in het veld op naam te brengen is. Vezelkoppen hebben zoals de naam het zegt een vezelige hoed met een vrij spitste top en de meeste soorten, zoals ook deze, geuren spermatisch. Bovendien zijn alle vezelkoppen giftig.