Inrichting bunkers voor vleermuizen

In Vlaanderen staan duizenden bunkers, een herinnering aan de beide wereldoorlogen in de 20e eeuw en de voorbereidingen die op oorlogssituaties werden genomen. Deze bunkers hebben intussen geen militaire functie meer en staan dikwijls wat verloren in een wei, bos, akker of woonwijk. Sommige dieren maken hier dankbaar gebruik van om er permanent of tijdelijk te verblijven, zo ook vleermuizen.

Alle Europese vleermuissoorten zijn wettelijk beschermd en dus moeten we er ook voor zorgen dat ze kunnen overleven. Wanneer het aantal insecten in het najaar afneemt, zoeken vleermuizen geschikte winterverblijven op om aan hun winterslaap te beginnen. Een aantal soorten maakt daarvoor gebruik van grotachtige structuren.

Mits inrichting kan een groot deel van de duizenden bunkers in Vlaanderen hiervoor dienst doen. Slapen doen de meeste Belgische soorten niet noodzakelijk ondersteboven, maar weggekropen tussen spleten en kieren.

Bunkers als veilig toevluchtsoord voor vleermuizen

Tijdens de winter laten vleermuizen hun hartslagritme, ademhalingsritme en lichaamstemperatuur sterk dalen om energie te besparen zodat ze de winter kunnen doorkomen met hun vetreserves. Daardoor vermindert hun reactievermogen. Bij elke verstoring drijven ze de lichaamstemperatuuur weer op en gebruiken zo een deel van hun vetreserve. Het is dus belangrijk dat ze een veilig en rustig winterverblijf hebben, buiten het bereik van predatoren. Een lage temperatuur boven het vriespunt en een hoge luchtvochtigheid zijn essentieel om te zorgen dat de vleermuis in rust blijft en uitdroging te voorkomen.

De optimale omstandigheden voor de winterslaap verschillen van soort tot soort. In de ingerichte bunkers verwachten we de baardvleermuis, gewone grootoorvleermuis, de franjestaart en de watervleermuis. Zij krijgen ongetwijfeld het gezelschap van roesjes en waaiermotten (nachtvlinders), dagpauwogen (dagvlinder) en verschillende soorten pissebedden.

Voor de financiering van de inrichting kon Natuurpunt rekenen op de steun van het Agentschap Natuur en Bos, de provincie Antwerpen, het Regionaal Landschap de Voorkempen, het Regionaal Landschap Rivierenland en de gemeente Keerbergen.