Bos t' Ename
Toegankelijkheid
Heel het jaar door toegankelijk op de paden. De paden zijn niet toegankelijk voor kinderwagens of rolstoelgebruikers. Het Provinciaal Museum bij het startpunt is wel uitgerust om personen met een handicap te ontvangen (ook blinden en slechtzienden). Honden welkom, aan de leiband. Stevige stapschoenen of in de winter laarzen aanbevolen.
Leuk voor kinderen
Er loopt een A.S. Adventure pad door een deel van het bos waar je ook koeien en paarden kan tegenkomen. Er is modder, maar er zijn ook knuppelpaden en 3 hectare (=veel) speelbos waar je mag klimmen, kampen bouwen, verstoppertje spelen, de weg zoeken door de touwtjes te volgen in de bomen,... Durf jij op blote voeten het pad te nemen of op de boommikado te klimmen? Voor gezinnen en scholen zijn er bosrugzakjes met opdrachten te verkrijgen in het Provinciaal Archeologisch Museum. Er is een kampeerplek voor jeugdbewegingen, reserveren via pieterblonde@hotmail.com.
Beschrijving van het natuurgebied
Ten oosten van Ename, op de heuvels van de Vlaamse Ardennen, ligt het legendarische Bos t'Ename. Al in de Middeleeuwen was dit bos nauw verbonden met de havenstad Ename en later met de abdij. Eeuwenlang liet de lokale bevolking vee grazen in het natuurgebied, zodat het deels veranderde in een grasland met bomen en struiken. Vanaf de dertiende eeuw plantte de abdij opnieuw bomen aan. Het grootste deel van die bomen werd om de negen jaar gekapt. Enkele bomen mochten doorgroeien tot heuse woudreuzen. Zo ontstond een lichtrijk en halfopen bos. Tijdens de hongersnoden in de tweede helft van de negentiende eeuw werd een groot deel van het bos omgezet in akkers. Gelukkig bleven er nog houtkanten over zodat de bosflora konden overleven. Op de steile helling bracht akkerbouw weinig op en werd het bos terug aangeplant. Vanuit de houtkanten koloniseren de overgebleven zeldzame soorten nu het nieuwe bos zodat hun gebied langzaam vergroot.
Door zijn erfgoedwaarde en schoonheid is het Bos t'Ename beschermd als landschap.
Natuurpunt en de werkgroep Bos t'Ename bouwen hier aan een aaneengesloten natuurgebied. Om het natuurgebied te beheren doen ze een beroep op begrazing met paarden en runderen.
Bos t'Ename is gemakkelijk te combineren met het Provinciaal Archeologisch Museum (pam) en de site van de abdij van Ename. In het Provinciaal Archeologisch Museum wordt de rijke historiek van het stadje op een schitterende wijze tot leven gewekt. Het zustermuseum in Velzeke, minder dan vijftien kilometer hiervandaan, dompelt je onder in het Romeinse verleden en is zeker een bezoek waard!
Dieren en planten
Na de laatste IJstijd leefden in Vlaanderen geen wilde konijnen meer. In de middeleeuwen werd het konijn terug ingevoerd vanuit het zuiden. Die konijnen konden zelf geen holen meer graven en daarom besloten de paters in Ename een heuvel aan te leggen met holen erin. Het konijn leverde vlees, toen vooral voor de adel en de abdij, en bont waarvan kleding en hoeden werden gemaakt. Naast de konijnenberg ligt in Ename het Hoedemakersveld, een duidelijke verwijzing naar de bontwerker die dit veld in pacht had.
Natuurbeheer
Bos t’Ename was tot 1851 een aaneengesloten bos van 200 ha. Na die periode is het grootste deel van het bos ontgonnen om er akkers van te maken. Op het einde van de 19de eeuw werd vrij snel een 63-tal ha van de oorspronkelijke oppervlakte terug bebost. Het grootste deel daarvan gebeurde ten noorden van de Kattenberg, het deel dat we nu Grotenbos noemen. Een kleiner deel werd ten zuiden van de Kattenberg bebost, met name tussen Wolvenberg en Kattenberg. Dit deel kreeg de naam Wallebos. Aan de Kattenberg blijft er tot vandaag een gat van enkele honderden meter tussen Grotenbos en Wallebos. Hierdoor is voor veel planten en dieren de afstand tussen de 2 delen te groot om die te overbruggen. Door een boomplantactie wordt het historische Bos t’Ename na 166 jaar op relatief korte termijn terug een aaneengesloten bos.
Ter hoogte van Volkegem, een deelgemeente van Oudenaarde, kon Natuurpunt samen met de stad Oudenaarde ongeveer twintig hectare grond aankopen. Rond 2000 startte de aanleg van een nieuw bos, deels via aanplanting en deels via spontane bosontwikkeling. Paarden en runderen zorgen voor een 'vertraging' van de bosvorming om een afwisseling tussen open en gesloten bos te bereiken. Een wandelpad dat start in Volkegem voert je door dit gebied. Het bosbeheer in Bos t'Ename streeft ernaar om het natuurlijke landschap en de biologische verscheidenheid van een niet verstoord bosbiotoop te herstellen. In 2002 werd het Bos t'Ename bekroond met de Vlaamse Monumentenprijs. Het was een primeur dat deze prijs naar een landschap ging en niet naar een monument.
Horeca
Op 500 m van het vertrekpunt Provinciaal Archeologisch Museum (PAM):
Café Den Reynaert
Abdijstraat 113, 9700 Ename
0477-35 19 70
frederik.messiaen@gmail.com
Sluitingsdag: wo-do tot 16u00
Op 80m van het vertrekpunt Volkegem, tegenover de kerk:
Café Den Obus
De La Kethulleplein 5, 9700 Oudenaarde
ma, do & vr: open vanaf 11u00
za & zo: open vanaf 10u30
di & wo: gesloten
(Vanaf 1 november tot en met Pasen: zondag gesloten tussen 13u00 en 17u00)
Agenda
- Gebieden aankopen en beheren is de beste manier om de natuur te beschermen
- Voor elke gift van 40 euro of meer krijg je een fiscaal attest
Help Bos t' Ename groeien
Gift via overschrijving
Op stap met een ervaren wandelgids
Wil je het Bos t' Ename verkennen onder begeleiding van een ervaren wandelgids? Boek dan een afspraak met Guido Tack, 055-30 25 89, 0474-90 02 30, guido.tack1@telenet.be
Pieter Blondé, 055-33 54 49, pieterblonde@hotmail.com
Iets te melden?
Zijn er wandelbordjes verdwenen? Heb je iets te melden over een natuurgebied? Bezorg ons je feedback.
