Zobbroekbeekvallei

Geschiedenis

De plaatsnaam "Cortenbroeck" verwijst naar de beperkte omvang van het gebied: “Cort” = klein, de lokale vochtige ondergrond en de aanwezigheid van moeraszones: “broeck”. De huidige vorm stemt op een paar centimeters na nog volledig overeen met zijn intekening op de Ferraris-kaart uit 1775. Het langgerekte valleibos strekt zich verder (privé-eigenaars) uit langs de Zobbroekbeek tot aan de Postweg.

De natte percelen zijn doorsneden door kwelzones. Het opstuwend grondwater zorgt dan wel voor een rijke voorjaarsflora met dotterbloemen, slanke sleutelbloem, moerasspirea en vele andere vochtminnende flora, de ondergrond van natte leem was niet geschikt voor landbouw. Deze bood echter optimale omstandigheden voor snelle groeiers als es, els en wilg. Gedurende eeuwen zal dit bos dan ook brandhout en geriefhout geleverd hebben aan de lokale bevolking. Vandaag merken we hier en daar nog getuigen van dit hakhoutbeheer waarbij bomen op min of meer regelmatige tussentijden (+/- 10 jaar) laag bij de grond afgezet werden zodat er op de "stoof " nieuwe uitlopers konden groeien tot een volgende hakbeurt en de omgeving van de stoof tijdelijk meer licht kreeg.

De verschillende houtsoorten dienden elk een eigen doel. Wilg is behoorlijk waterbestendig en laat zich gemakkelijk bewerken waardoor het de ideale houtsoort is om klompen uit te hakken. Els is een zeer duurzame houtsoort voor waterwerken. Es is taai en veerkrachtig en leverde de ideale schop- en hamerstelen.

De strooisellaag (bladval) van es en els wordt bovendien snel afgebroken tot een rijke humuslaag.

Eeuwenlang hakhoutbeheer heeft er aldus voor gezorgd dat er een evenwichtig ecologisch systeem ontstond waardoor bosplanten die wijzen op "oud bos" hier hun habitat vonden. Zo wisten hier diverse typische oude bosplanten stand te houden als bosanemoon, aronskelk, salomonszegel, éénbes en muskuskruid.

Natuurreservaat

Het erkende natuurreservaat is een waardevol broekbos, in het brongebied van een smalle Pajotse beekvallei van de Zobbroekbeek. De vallei wordt door Natuurpunt samen met de vrijwilligers van de lokale afdeling, Natuurpunt Leeuwse Natuurvrienden beheerd. Het gebied werd in 2005 verworven en is als natuurgebied erkend sinds april 2008. Het heeft een oppervlakte van 3ha 4a.

Het natuurreservaat is te onderscheiden in 2 kernen, Cortenbroeck en het Lindeperceel 60A. Voor dit laatste zijn we nog op zoek naar een goede naam in lokale toponiemen.

Natuurbeheer

Met het beheer van dit natuurgebied wil Natuurpunt de huidige natuurwaarde van het Cortenbroeck versterken door het inheemse elzenbroekbos en essen-iepenvalleibos in ere te herstellen. In een meerjarenplan zullen productiesoorten zoals Canadese populier vervangen worden door inheemse boomsoorten als enerzijds es, els en wilg en anderzijds linde, eik, haagbeuk en kers.
Sinds 2005 werd reeds 3 ha populierenbos omgevormd tot een inheems broekbos met els, es, eik en hazelaar.

Een gemengd lindebosje werd in het najaar van 2016 met vereende krachten en jeugdige helpers van de lokale basisschool aangeplant met inheemse soorten als winter- en zomerlinde, wintereik, haagbeuk en kers. Dit bosje wordt opgevolgd, vooral om het jonge bosplantsoen ruimte te geven om te groeien. De boszoom wordt hier met rust gelaten en passief maar met nieuwsgierige blik opgevolgd naar ontwikkeling van spontane vegetatie als hazelaar, sleedoorn, meidoorn, vlier e.a.