Baltsende Kraanvogels in Het Hageven

Bericht uitgegeven door Natuurpunt Neerpelt op maandag 5 mei 2014

Het grensoverschrijdend natuurgebied ”Het Hageven-De Plateaux“ bij Lommel en Neerpelt is sinds de grote LIFE-werken in het kader van het Europese Natura 2000-project een almaar belangrijkere tussenstop geworden voor trekvogels. Zo kwamen dit jaar ook doortrekkende Kraanvogels uitrusten en bijtanken... en verrassend genoeg zelfs baltsen. 

Nadat de landbouwenclave opnieuw omgevormd werd naar wat men nu de Plateauxvennen noemt, zijn heel wat soorten op doortrek gesignaleerd in het gebied. Voornamelijk steltlopers, waaronder Groenpoot-en Zwarte ruiters, beschouwen het als een topgebied. Ook Tureluur, Witgatje, Grote zilverreiger, Visarend en de zeldzamere Steltkluut tanken er al eens bij tijdens hun trektocht.

Zowel in de voor- als najaarstrek van de Europese Kraanvogels wordt dit gebied bezocht als rust- en overnachtingsgebied. Zo sliepen er bij de grote doortrek van de Kraanvogels begin maart van dit jaar 72 exemplaren op de vennen. Die dag lijkt het gebied wel even Lac du Der, de vaste rustplek voor duizenden trekkende kranen in de Franse Champagnestreek.

Heel bijzonder was dat er op 20 April 2014 bij de late doortrekkers ook een paartje overnachtte dat het gebied danig aantrekkelijk vond dat het hier de balts, zeg maar de paringsdans, opvoerde. Een ritueel dat de band tussen het paartje moet versterken en tegelijk een schouwspel dat je in onze streken vrijwel nooit te zien krijgt. Meestal gebeurt het pas bij aankomst in de broedgebieden in Scandinavië.

De aanwezige Kieviten en een paartje Wulpen vonden het alleszins maar een raar gedoe en voelden zich eerder bedreigd in de onmiddellijke nabijheid van hun broedplaats en voerden dus de nodige aanvalsvluchten uit. Ook een aanwezige Vos op zoek naar een hapje keek even zijn ogen uit, maar werd door het paartje kranen toch resoluut verjaagd.
Na de welgekomen en noodzakelijke verpozing zette het kranig paartje de 21ste april de trek naar hun eigenlijke broedgebied verder.

Er zijn nog wel wat plekken waar soms Kraanvogels neerstrijken, vooral in de Limburgse en Antwerpse Kempen zoals de Maten, Averbode Bos en Heide en de heidegebieden in en rond Turnhout (Turnhouts Vennengebied en Landschap de Liereman). Om daadwerkelijk tot broeden te komen hebben Kraanvogels uitgestrekte rustgebieden nodig. De kans dat vogels die zo gevoelig zijn voor verstoring zulke gebieden in Vlaanderen kunnen vinden, lijkt voorlopig nog klein. En dus zal het bij het spelenderwijs baltsen blijven.

Tekst: Patrick Schuurmans, Natuurpunt Neerpelt
Foto: Wim Dirckx, Patrick Schuurmans
Video: Paul Vangerven