Bosstraat werd speelbosstraat: verslag en vooruitblik

De Bosstraat doorheen de Vinderhoutse Bossen. Het klinkt idyllisch, maar toch is deze baan eerder een doorn in het oog. Ze snijdt dwars door de groenpool Vinderhoutse Bossen, en is door het vele vracht- en sluipverkeer een gevaar voor wandelaars, fietsers en bosdieren. De komende jaren worden de Vinderhoutse Bossen verder uitgebreid tot een aaneengesloten bos van de R4 tot aan de Campagne. Maar als er dwars door deze 240 hectare grote boskern een steenweg blijft daveren, zal dit nooit de rustgevende en kindvriendelijke natuurhotspot worden waarvoor het potentieel heeft. Om dit aan te kaarten en om even van veilige en rustgevende Vinderhoutse Bossen te proeven, sloten we voor één weekend de Bosstraat af voor het verkeer. We organiseerden allerlei natuur- en gezinsactiviteiten en gingen met buurtbewoners in dialoog. Hieronder enkele conclusies na dit bijzondere evenement.

Uitzonderlijke oase van rust

Wie erbij was zal het bevestigen: het was een onwezenlijke ervaring om in alle stilte van de Vinderhoutse Bossen te kunnen genieten. De groenpool was een onherkenbare oase van rust. Het bos werd voor twee dagen helemaal aan de wandelaars en de natuur gegeven. Wandelen was heerlijk rustgevend, en wandelaars of dieren moesten niet uitkijken voor doorrijdend verkeer. Fietsers konden voor een keer in de Bosstraat rijden zonder hun fiets stuk te rijden op het kaduke fietspad. Voor tientallen kinderen werd de tarmac een speel- en krijtplek, waarop ze de gekste soorten fietsen uittestten. Tegelijk genoten hun ouders van de zon en een drankje met een weids, onverstoord uitzicht op het bos. Het verschil tussen een doordeweekse Bosstraat en deze eenmalige situatie was enorm, en – voor de Vinderhoutse Bossen – uitsluitend positief.

Sluipverkeer in ruime omgeving aanpakken

Tegelijk zocht en vond het sluipverkeer een weg langs alternatieve banen. De hele omgeving Vinderhoute/Luchteren heeft zwaar te kampen met doorgaand en (veel) zwaar verkeer. Veel verkeer tussen het Meetjesland/havengebied en de E40 neemt niet de gewenste wegen (zoals de R4), maar rijdt dwars door het dorpen van Vinderhoute en Luchteren, langs de kleuterschool van Vinderhoute en Sint-Paulus Luchteren, en dwars door de Vinderhoutse Bossen. 

Tijdens het actieweekend gingen we in dialoog met tientallen bezorgde buurtbewoners, die (begrijpelijk) schrik hadden dat we ons enkel bekommerden om de Bosstraat en niet om het bredere mobiliteitsplaatje. Bij deze willen we nogmaals benadrukken dat we met onze actie NIET vroegen om de Bosstraat te knippen, maar het probleem van toenemend sluipverkeer (en de hypotheek die dat legt op de ontwikkeling van de groenpool Vinderhoutse Bossen) onder de aandacht wilden brengen. Met deze actie wilden we een signaal geven aan de stad Gent en de gemeente Lievegem om de grote overlast door het sluipverkeer in de omgeving rond Vinderhoute aan te pakken. De vele gesprekken met buurtbewoners hebben ons er nog meer van overtuigd dat een duurzame aanpak zich niet kan beperken tot de Bosstraat en de Vinderhoutse Bossen alleen, maar tegelijk een oplossing moet bieden voor het sluipverkeer in Vinderhoute en Luchteren. We zullen deze boodschap duidelijker naar voor brengen naar de bewoners en politieke verantwoordelijken toe en zo het draagvlak bij de bewoners proberen vergroten.

Slimme camera’s tegen sluipverkeer

Het sluipverkeer moet dus drastisch aangepakt worden, in de volledige omgeving. Natuurpunt wil geen ingrepen in de Bosstraat die zomaar de druk naar op andere straten verplaatst (zoals de Gavergrachtstraat, Boskeet of Neerstraat). Het sluipverkeer moet verminderen en zich niet verplaatsen.

Na overleg met mobiliteitsexpert Kobe Boussauw (professor aan de VUB) zijn we er ook van overtuigd dat dit mogelijk is, bijvoorbeeld door te werken met ANPR-camera’s, die het doorgaande verkeer door de volledige zone Vinderhoute/Vinderhoutse Bossen/Luchteren kunnen onderscheppen. ANPR-camera’s werken met nummerplaatherkenning, waardoor iedereen die in het gebied woont of werkt herkend wordt en kan doorrijden zonder boete. Ook wie lang genoeg in het gebied verblijft, zoals bezoekers, klanten van lokale handelaars en ouders van schoolkinderen, heeft rechtmatig toegang. Wie het gebied doorrijdt zonder stoppen, wordt gedetecteerd als sluipverkeer en kan beboet worden. Deze oplossing kan op korte termijn ingevoerd worden en wordt al succesvol toegepast op andere plaatsen in Vlaanderen. Tegelijk moet de aansluiting tussen de N9 en R4 vlotter verlopen. Hierin wordt in de nabije toekomst een eerste stap gezet, waarbij het voorsorteren en de verkeerslichten worden aangepast in het voordeel van wie de R4 op of af wil. Een heraanleg van het op- en afrittencomplex N9/R4 staat voorlopig niet op de planning. Natuurpunt benadrukt niet te willen wachten op een oplossing die er waarschijnlijk de komende 20 jaar niet komt om het toenemende sluipverkeer in de omgeving aan te pakken.

Tijd voor actie nu

Deze voorgestelde oplossing met ANPR-camera’s zou de volledige omgeving ten goede komen. Het is een oplossing voor de wandelaar en de natuur in de Vinderhoutse Bossen, voor omwonenden en (school)kinderen en voor de leefbaarheid van Vinderhoute en Luchteren in het algemeen. Het huidige sluipverkeer ondermijnt het fantastische potentieel van de Vinderhoutse Bossen en de prachtige dorpen die Vinderhoute en Luchteren zijn. Door dit eenmalig voor twee dagen te ervaren, is het voor ons nog duidelijker: er moet een kortetermijnoplossing komen voor het sluipverkeer. Onze vraag lijkt ons verenigbaar met de bezorgdheden van de verenigingen en de bewoners van Luchteren en Vinderhoute. We willen een totaaloplossing om van Vinderhoute en Luchteren twee levendige, verkeersveilige dorpen te maken met daartussen een uniek bosgebied. Een plek waarvan iedereen uit de omgeving, uit Gent en uit het Meetjesland, kan komen genieten. Wij zijn alleszins vragende partij om de krachten hierover te bundelen en samen bij de bevoegde instanties aan te kloppen.