Afbeelding
Koninginnenpage
Robin Septor

Daar is de lente: uitkijken naar koninginnenpages, grote vossen en rouwmantels

24 apr 2019
Categorieën
Natuurbericht
Klimaat
Vlinders


Het prachtige lenteweer zorgt ervoor dat er ook heel wat vlinders te zien waren de voorbije dagen. Sommige soorten, zoals de dagpauwoog, vliegen ten gevolge van het droge en hete 2018 in erg lage aantallen, terwijl andere soorten zich in ongeziene aantallen laten opmerken. Dat is het geval voor drie minder algemene tot zeer zeldzame soorten: de Koninginnenpage, de grote vos en de rouwmantel.

Een koninginnenpage in de tuin is altijd bijzonder. Deze onmiskenbare vlinder zie je nooit in hoge aantallen. De voorbije dagen zijn ze beginnen vliegen, en dat is niet abnormaal vroeg. Wat wel abnormaal is, is het aantal meldingen. 2018 was een heel goed jaar voor de koninginnenpage en die trend lijkt zich dit jaar door te zetten. Als we de trendlijn bekijken, dan lijkt het motto van de koninginnenpage: the sky is the limit. Dille en venkel in de tuin zetten is de boodschap: misschien wordt jouw tuin dan ook een leefgebied voor deze koningin onder de vlinders.


Afbeelding
Trendlijn koninginnenpage 2019

'The sky is the limit', zo lijkt de trendlijn van de koninginnenpage wel aan te geven (nummers zijn weeknummers). 

Naast de koninginnenpage zijn er ook opmerkelijk veel meldingen van de grote vos. Die is altijd al een zeldzaamheid in Vlaanderen geweest, maar deze winter blijken er veel te hebben overwinterd. Misschien niet helemaal onverwacht, omdat opnieuw 2018 al een topjaar was voor de soort, dat enkel overtroffen werd door recordjaar 2012. Opmerkelijk is dat de grote vos nu al in een pak meer kilometerhokken is aangetroffen dan in héél 2018!

Het contrast met de kleine vos, ooit een banale soort, kan niet groter zijn. Terwijl de kleine vos ooit één van onze meest gewone ‘netelvlinders’ was, is het nu een schaarse verschijning geworden. Hij boert al jaren achteruit, terwijl de zeldzamere grote vos steeds talrijker lijkt te worden. Grote vossen leggen hun eitjes op bomen, met name iep, maar ook fruitbomen zoals peer.


Afbeelding
Trendlijn grote vos 2019

Deze figuur toont de trendlijn van grote vos (nummers zijn weeknummers). 

Voor vlinderliefhebbers is het ongetwijfeld een heilige graal: de Rouwmantel. Dat is een vlinder die je niet gemakkelijk kan verwarren met een andere soort: vrij groot (zoals atalanta) en helemaal donker (zwartbruin) met een bleekgele rand.

De rouwmantel wordt in ons land maar onregelmatig gezien. De voorbije weken werden verschillende zwervende exemplaren in Vlaanderen opgemerkt, en dat is opmerkelijk. Soms zijn er jaren waren zich een (mini-)invasie voordoet: dat is intussen geleden van de periode 2006-2007. In de meeste jaren wordt er in Vlaanderen nauwelijks een rouwmantel gemeld.  En de schaarse meldingen hebben soms betrekking op langsvliegende exemplaren, waarvan geen foto genomen kon worden: bij zo’n zeldzame soort is het altijd meegenomen als waarnemingen gedocumenteerd zijn. De eerste rouwmantel van dit jaar werd net over de grens gemeld in het grenspark De Zoom-Kalmthoutse heide. Daarna volgden nog fotogenieke exemplaren in Büllingen (provincie Luik) en recent een erg gesleten exemplaar nabij Turnhout.


Afbeelding
Rouwmantel

Deze afgevlogen rouwmantel werd op 21 april gefotografeerd ten zuiden van Turnhout (foto: Eddy Devriese).

Tekst: Wim Veraghtert