Eikenpages en winterweer

Barkoud winterweer: niet meteen het uitgelezen weer om buiten op zoek te gaan naar dagvlinders. Tenzij je op zoek gaat naar eitjes van de Eikenpage. Speurneuzen met oog voor detail brachten de voorbije weken nieuwe vindplaatsen van de soort in kaart. Uit hun onderzoek bleek dat zelfs de ringbermen van de R4 rond Gent dienst doen als leefgebied en corridor voor de soort.

Veel vlinders overwinteren als rups of pop maar daar doen de kleine pages niet aan mee. Die brengen de winter door in het eistadium. In Vlaanderen komen verschillende soorten van die kleine pages door en de meeste ervan zijn niet algemeen. De Bruine eikenpage is een bedreigde soort uit de Kempen, de Sleedoornpage komt verbreid voor in de Leemstreek, de Iepenpage is een zeldzame soort die vooral in Vlaams-Brabant gevonden wordt en tenslotte hebben we nog de Eikenpage. Dat is de meest algemene van het viertal. Deze soort komt voor van de Westkust tot aan de Maas.

Hoewel de Eikenpage in Vlaanderen wijdverbreid en niet echt zeldzaam is, wordt de vlinder eerder zelden waargenomen. Dat heeft alles te maken met de mysterieuze leefwijze van de soort. De Eikenpage leidt een verborgen bestaan dat zich vooral in de boomkruinen afspeelt. Op bloemen foerageren doet hij slechts uitzonderlijk. Hij leeft vooral van honingdauw die door bladluizen wordt afgescheiden en dus ook in de boomkruinen te vinden is. Wie een Eikenpage wil zien, moet dus in juli veel naar boomtoppen turen.

Afbeelding

Vrouwtje Eikenpage (foto: Marianne Horemans)

Of je kan ook in de winter op pad. De eitjes van kleine pages zijn slechts een speldenknopje groot, maar kunnen door hun witte kleur en vorm toch opvallen. Voor de nog geheimzinnigere Sleedoornpage is het tellen van de eitjes tijdens de winter de beste methode om de vlinderpopulaties in kaart te brengen. Voor Eikenpage ligt dat wat lastiger: vaak zet een vrouwtje haar eitjes hoog in de bomen af. Maar stormweer biedt daar ook kansen: de voorbije weken werden eitjes ook aangetroffen op afgewaaide takken.

Ook onderhoudswerk waarbij eiken gesnoeid of afgezaagd worden, biedt mogelijkheden om eikenpages te zoeken. In het kader van het inventarisatieproject rond dagvlinders in Schelde-Durme trok Daan Van Eenaeme er de voorbije weken op uit en vond hij in het Gentse circa 70 eitjes, verspreid over een twintigtal kilometerhokken. Dat speurwerk bracht aan het licht dat ook de bermen van de ringweg R4 een langgerekte corridor annex leefgebied voor deze soort vormen. Dat valt op in het versnipperde landschap, waar Eikenpages het vaak moeten stellen met enkele geïsoleerde bomen.

Vaak zitten de eitjes solitair tussen de knoppen, maar soms vind je er ook meerdere in elkaars buurt. Zo vond Daan niet minder dan 19 eitjes op een grote afgewaaide tak die ongeveer 11m hoog in de boom had gehangen. Ook interessant is het aanpassingsvermogen van de Eikenpage. De soort legt in Vlaanderen nagenoeg uitsluitend op zomer- en wintereik, maar Daan vond ook een eitje op de uitheemse Moeraseik en drie op Amerikaanse eik. Eerder werd in een tuin in Waasmunster ook waargenomen dat Eikenpages rond de toppen van Amerikaanse eiken fladderen. Of ze zich op deze exoten ook succesvol kunnen voortplanten, moet nog beter onderzocht worden.

Eitjes van Eikenpage op afgezaagde of afgewaaide takken zijn in principe verloren. Als het eitje in het voorjaar uitkomt, gaat de rups op zoek naar een pas uitgelopen blaadje. Wie de eitjes niet verloren wil laten gaan, kan de twijg met het eitje vastbinden aan een levende tak in een lagere eik. Zo kan het rupsje toch nog haar weg zoeken in een geschikte bomen.

Een eitje van de Eikenpage gevonden? Voer de waarnemingen zeker in op de online natuurportaal www.waarnemingen.be.

Tekst: Wim Veraghtert (Vlinderwerkgroep van Natuurpunt) & Daan Van Eenaeme (medewerker dagvlinderproject Schelde-Durme)
Foto: Marianne Horemans & Daan Van Eenaeme