Koolwitjes boven tijdens vlindertelweekend van Natuurpunt

Het Klein koolwitje was dit weekend de meest gespotte vlindersoort tijdens het Grote Vlinderweekend van Natuurpunt. De Atalanta kwam op de tweede plaats, gevolgd door het Groot koolwitje. Afgelopen weekend vlogen er aanzienlijk minder vlinders dan normaal, maar in tuinen met veel variatie en natuurlijke elementen, werden toch tot 5 keer meer vlinders gespot dan in tuinen met enkel een kale gazon.

3 zandoogjes strijden om de vierde plaats. Op maandagochtend stond het Oranje zandoogje op 4, Bont zandoogje op 5 en Bruin zandoogje op 6. Daarna volgde de Gehakkelde aurelia. De Dagpauwoog stond slechts op de 8e plaats. Kleine vos en Citroenvlinder sluiten de top-10 af. Het is al van 2007 geleden dat het Klein koolwitje als winnaar van het telweekend uit de bus kwam. De voorbije twee edities won de Atalanta. In totaal waren op maandagochtend 5158 tellingen verzameld waarbij 48.000 vlinders werden gespot.

Afbeelding

Natuurpunt vroeg de deelnemers ook naar de kenmerken van hun tuin. Daaruit bleek dat in tuinen met veel variatie en natuurlijke elementen, tot 5 keer meer vlinders worden gezien dan in tuinen met enkel een kale gazon. Ook in kleine tuinen zorgt het nemen van vlindervriendelijke maatregelen (zoals het voorzien van veel variatie en bloemenaanbod en het laten staan van hoekjes met distels en brandnetels) tot meer vlinders en meer verschillende soorten.

De weersomstandigheden zaterdag waren niet zo goed, maar zondag was het grootste deel van de dag wel ideaal om vlinders te spotten. Toch lagen de aantallen aanzienlijk lager dan de voorbije jaren. Gemiddeld werden per tuin slechts 6 exemplaren van 4 soorten gemeld. Het is daarmee het op 2 na zwakste resultaat in 11 jaar tijd.

Dat lijkt grotendeels te wijten aan de vroege vlinderpiek, veroorzaakt door het bijzonder warme voorjaar van 2017. Hierdoor vlogen de meeste soorten 2 tot 4 weken vroeger dan gemiddeld, waardoor hun vliegperiode bijna voorbij was. Van sommige soorten zoals de Dagpauwoog volgt nog een nieuwe generatie, maar die was op het moment van de vlindertelling nog niet actief.

Andere opvallende waarnemingen: de Kolibrievlinder werd dit jaar relatief vaak waargenomen en ook minder algemene soorten zoals de Glasvleugelpijlstaart, de Keizersmantel en het Kaasjeskruiddikkopje werden in respectievelijk 47, 14 en 13 tuinen waargenomen.

Het vlinderweekend blijft een momentopname. Om de vlinderpopulaties doorheen het hele jaar op te volgen hanteert Natuurpunt ook een systeem van regelmatige vlindertellingen. Wie dat wil kan al zijn waarnemingen van vlinders (en andere soorten) melden via www.waarnemingen.be

Provinciale verschillen
Uit de tellingen blijken ook duidelijke provinciale verschillen. Klein koolwitje en Atalanta bezetten overal de eerste plaatsen, maar in Antwerpen staat de Gehakkelde aurelia op 3 gevolgd door de Citroenvlinder.  In Oost-Vlaanderen verdringt het Oranje zandoogje de Atalanta van de tweede plaats. In West-Vlaanderen staat het Oranje zandoogje op 3. Vlaams-Brabant en Limburg volgen de nationale top-3.

Tekst: Wouter Vanreusel, Natuurpunt Studie
Foto: Leo Vaes