Life-NARMENA project in de Laakvalleien

LIFE is het Europees subsidieprogramma voor milieu en klimaatactie. Het LIFE-programma voor 2021-2027 bestaat uit vier subprogramma’s: 

• Natuur en biodiversiteit 
• Circulaire economie en levenskwaliteit 
• Klimaatmitigatie en -adaptatie 
• Schone energietransitie

NARMENA staat voor NAture-based Remediation of MEtal pollutants in Nature Areas

In het LIFE-project NARMENA  zoeken 7 partners naar oplossingen voor historische metaalverontreiniging in waterbodems. Ze testen twee types niet-invasieve, natuurgebaseerde saneringsmethoden uit, waarbij ze de (water)bodemsanering afstemmen op natuurbehoud en waterberging.

NARMENA: wat en waarom?

In het NARMENA-project worden demonstratieprojecten voorzien in de valleien van verontreinigde waterlopen: de Grote Calie (regio Turnhout-Kasterlee), de Winterbeek (regio Scherpenheuvel-Zichem), en de Grote Laak (regio Laakdal Geel).

Door het aanleggen van fytoremediatievelden (nadere uitleg zie hier onder) en 'constructed wetlands' reduceren we de biobeschikbaarheid van de metalen aanzienlijk, waardoor mogelijke risico's voor het ecosysteem worden beperkt of uitgesloten. Als waterloopbeheerder van de Laak en de Winterbeek zal VMM samen met andere partners 'constructed wetlands' in deze gebieden aanleggen.

Een belangrijk verschil met conventionele technieken is dat de natuurgebaseerde technieken ‘in situ’ gebeuren, of anders gezegd: op het terrein zelf. Hierdoor zijn er veel minder handelingen en drastische ingrepen nodig op de natuur en omgeving. De CO2-uitstoot is ook stukken lager of nagenoeg nul. Er moeten bijvoorbeeld geen tientallen vrachtwagens ingezet worden om uitgegraven grond of slib te transporteren.

Afbeelding

Fytoremediatie- technologieën gebruiken levende planten om bodem, lucht en water op te ruimen die zijn verontreinigd met gevaarlijke verontreinigingen. Het wordt gedefinieerd als "het gebruik van groene planten en de bijbehorende micro-organismen, samen met de juiste bodemaanpassingen en agronomische technieken om giftige milieuverontreinigingen te bevatten, te verwijderen of onschadelijk te maken"

Fytoremediatie wordt voorgesteld als een kosteneffectieve, op planten gebaseerde benadering van milieusanering die gebruikmaakt van het vermogen van planten om elementen en verbindingen uit het milieu te concentreren en om verschillende verbindingen te ontgiften.

Doel van het project

De resultaten en ervaringen van NARMENA zullen inspireren om een kader uit te werken voor de toepassing van deze kosteneffectieve natuurgebaseerde saneringen. Deze resultaten worden vergeleken met conventionele saneringstechnieken en de bevindingen worden verspreid binnen de EU, zodat de bevoegde overheden gestimuleerd worden om deze technieken (vaker) toe te passen in kwetsbare natuurgebieden.

NARMENA in België

Life NARMENA wordt uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie binnen het LIVE-Projects programma onder leiding van OVAM. Dit zijn de 7 partners die zoeken naar oplossingen voor historische metaalverontreiniging in waterbodems:

Georges Aerts