Na Europees akkoord voor natuurherstelwet, hoog tijd voor Vlaamse ondersteuning

Vorige week bereikten de onderhandelaars van het Europees Parlement en van de EU-lidstaten een politiek akkoord over de veelbesproken natuurherstelwet. Natuurpunt roept Vlaanderen en de Vlaamse EU-Parlementsleden nu op om deze compromistekst goed te keuren en het broodnodige natuurherstel om de klimaat- en biodiversiteitscrisis tegen te gaan niet langer uit te stellen.

Gezien de felle tegenstand die er in het voorjaar en de zomer tegen de wet was, kunnen we opgelucht zijn met dit compromisvoorstel. Er is nu hoop dat de lidstaten gezamenlijke inspanningen zullen leveren om de natuur terug te brengen, in het belang van de biodiversiteit, ons welzijn en ons klimaat.

Prioriteit aan Natura 2000-gebieden tot 2030

Het is een goede zaak dat alle ecosystemen die oorspronkelijk onder de wet vielen nog steeds in het akkoord zijn opgenomen. De amendementen van het Europees Parlement om het herstel van agrarische ecosystemen en veengebieden uit de wet te halen werden dus niet weerhouden in het compromis. Zo zijn er concrete eisen om de natuurwaarden op landbouwgronden te vergroten, de afname van het aantal bestuivers om te keren en vrij stromende rivieren en veengebieden te herstellen. Tot 2030 zal prioriteit gegeven worden aan Natura 2000-gebieden, toch is de reikwijdte van natuurherstel binnen het akkoord niet beperkt gebleven tot deze gebieden. De lidstaten moeten maatregelen vastleggen om tegen 2040 ten minste 60% van de habitats in slechte staat te herstellen en tegen 2050 ten minste 90%. 

(foto: Wim Dirckx)

Niet enkel positief nieuws

Hoewel de hersteldoelen voor landbouwgronden en drooggelegde veengebieden een positief gegeven zijn, werden ook aanzienlijke toegevingen gedaan. Een aantal vrijstellingen en heel wat flexibiliteit met betrekking tot de verplichtingen van de lidstaten werden ingebouwd. Zo werd de eis om te voorkomen dat herstelde natuur terug zou verslechteren ernstig afgezwakt door er een inspanningsverbintenis van te maken. Lidstaten zullen dus niet beoordeeld worden op het resultaat dat ze bereiken op vlak van natuurherstel, ze zullen enkel moeten aantonen dat ze zich engageren om herstelmaatregelen te nemen.

Ook werd een zogenaamde “noodrem” ingebouwd. In het geval van onvoorziene en uitzonderlijke gebeurtenissen met ernstige gevolgen voor de voedselzekerheid zouden de herstelmaatregelen in landbouwgebied voor maximaal een jaar opgeschort kunnen worden.

De echte lakmoesproef komt dus nog: zal de wet in deze vorm werkelijk de duizelingwekkende gevolgen van de klimaat- en biodiversiteitscrisis kunnen aanpakken? Daarvoor is het noodzakelijk dat de lidstaten de wet op de juiste wijze ten uitvoer brengen.

Tijd voor actie vanuit de Vlaamse regering

Het bereikte akkoord moet later deze maand gestemd worden in de Milieucommissie van het EU-Parlement. Als het wetsvoorstel deze stap met succes doorloopt, zal er vervolgens een definitieve stemming plaatsvinden tijdens de plenaire stemming van het Parlement, die naar verwachting in december zal plaatsvinden. Begin volgend jaar zullen de lidstaten dan hun oordeel moeten vellen over het voorstel.

Hoog tijd dus dat de Vlaamse regering eindelijk verantwoordelijkheid neemt en het voorstel ondersteunt zodat België een positief standpunt kan innemen in de EU-ministerraad. Daarnaast is het aan onze Vlaamse vertegenwoordigers in het EU-parlement om voor de compromistekst te stemmen en zich te engageren in het belang van ons allen. 

Tekst: Anja Delief (Natuurpunt Beleid)

‘t Klopt toch niet dat de natuur uit grote delen van ons leven en ons landschap is verdwenen? Om de biodiversiteits-, de klimaat- en de gezondheidscrisis het hoofd te bieden, moeten we de natuur herstellen. Niet alleen in de natuurgebieden maar ook daarbuiten. Natuurpunt gaat voor meer en betere natuur, overal in Vlaanderen. Klopt jouw hart ook voor de natuur? Teken hier het Natuurmanifest!

Om onze boodschap kracht bij de zetten, zal je binnenkort deze banner overal in Vlaanderen zien verschijnen.

Afbeelding