Pestvogels zakken massaal af naar Vlaanderen

De voorbije dagen werd Nederland en in mindere mate ook Vlaanderen overspoeld door groepjes Pestvogels. Een laag bessenaanbod en ijskoude temperaturen in Scandinavië kunnen binnenkort nog veel meer groepjes van deze prachtige vogel in onze richting duwen.

Pestvogels broeden in de vochtige naaldwouden van het noorden van Scandinavië en West-Rusland. In de broedperiode leven ze er van insecten, maar in de winter moeten ze het hebben van bessen. In koude winters met weinig bessen in het noorden, zetten ze het op een zwerven, richting zuiden, richting eten. Dat doen ze vaak in kleine, dichte groepjes.

In Nederland is er momenteel een invasie aan de gang met groepjes tot maximaal 56. Vooral langs de kust werd de soort gezien, uitzonderlijk is dat ze zich zo vroeg in het najaar ook massaal ten zuiden van de grote rivieren laten zien. Meestal bereiken pestvogelinvasies ons pas in het begin van het jaar, in de maanden januari tot maart.

Afbeelding

Waarnemingen van Pestvogels in Nederland sinds 15/10/2016 (bron: waarneming.nl)

België houdt het voorlopig op 400 exemplaren, verspreid over West-Vlaanderen (Blankenberge, Heist), over Oost-Vlaanderen (Sint-Laureins), Antwerpen (Olen) en Limburg (Hasselt). Pestvogels zijn verzot op allerlei bessen: lijsterbes, liguster, meidoorn, mispel, sierappeltjes. Die bessen zijn momenteel in overvloed aanwezig. Wanneer die voorraden verorberd zijn, schakelen Pestvogels massaal over op Gelderse roos, dat is immers een bessensoort die door maar weinig soorten gesmaakt wordt, en dus vaker blijft hangen.

De Pestvogel wordt bijna jaarlijks waargenomen maar zeer grote invasies blijven een uitzonderlijk schouwspel. Klassiek is dat ze tijdens de najaarstrek eerst vooral langs de kust verschijnen. Het blijft afwachten of de influx zich verder in het binnenland zal ontwikkelen.

Rotnaam voor een prachtvogel

Waar heeft deze noordelijke schone haar "rotnaam" te danken? Daarvoor moeten we terug tot in de Middeleeuwen. Deze fraaie vogels doken immers meestal op in erg strenge winters, winters waarin niet zelden ook de pest uitbrak. In het volksgeloof werd dan ook gauw aangenomen dat de pest werd verspreid door deze prachtige vogels.

Pestvogels zijn pluizige dikzakjes met een trendy kuifje, citroengele staartband, zwart dievenmaskertje en een zachte zijdestaart. Ongetwijfeld één van de mooiste vogels van Europa. Hun roep doet wat denken aan een rinkelende Merel.

Hoe lang zullen de Pestvogels hier blijven? Eens de bessen op zijn, zetten Pestvogels het verder op een zwerven, naar de volgende besdragende struik. Die zwerftocht brengt hen geregeld in woonwijken waar struiken zoals Gelderse roos en vlier staan. Maar eerst duimen we dat de aantallen verder aandikken want die garantie is er voorlopig nog niet.

Wie Pestvogels waargenomen heeft, mag dat melden via www.waarnemingen.be.

Tekst: Gerald Driessens, Natuurpunt Studie
Foto: Francois Van Bauwel