Wespen in het land: wat er aan de hand is, en wat je kan doen

Bij de barbecue, op het terras of recht in je zoete zomerdrankje: daar zijn de wespen weer. En door de lange droogte en het hoge insectenaanbod zijn ze dit jaar met velen. Waarom duiken ze precies nu op? Wat valt eraan te doen? En doen ze ook nuttige dingen?

Waarom nu?

Het hele voorjaar zijn ze ijverig aan het werk geweest: werksters jagen op insecten als muggen, vliegen en bladluizen om de larves in het nest groot te brengen. In ruil mogen ze smullen van een heerlijke zoetstof. Rond eind juli zijn de laatste larven volgroeid.

Als de laatste wespenlarven poppen geworden zijn, is het lekkers in het nest op en het werk volbracht. De werkloze wespen storten zich op hun suikerverslaving en zoeken naar alternatieve bronnen van suiker. Maar zeker nu het warm en droog is, is er in de natuur weinig te vinden. En zo ontdekken ze een ideale bron van voedsel: aan de barbecue of in je zomerdrankje. Dat maakt hen wel eens vervelend en opdringerig.

Dit jaar lijken ze met velen te zijn. Het aantal wespen in de zomer hangt bijna volledig af van de weersomstandigheden in de maanden die eraan voorafgaan. In het voorjaar worden wespennesten gevormd. Als het dan nat is, sneuvelt een deel van deze nesten, zeker als ze zich onder de grond bevinden. Vooral bij extreme regenval kan het wespenbestand gedecimeerd worden. Aangezien extreme weersomstandigheden vaak lokaal zijn, kunnen er ook grote verschillen zijn in aantallen wespen tussen regio’s. Bij warm en droog weer ontwikkelen insectenpopulaties zich sneller en is er dus veel voedsel voor de wespenlarven. Zolang het weer stabiel blijft, zoals deze zomer, kan het nest blijven groeien.

Wat valt eraan te doen?

Dat je veel wespen ziet, betekent nog niet dat er een nest in de buurt is. Wespen kunnen een behoorlijke actieradius hebben, die honderden meters bedraagt.

Nesten bevinden zich vaak in spouwmuren, zolders, daken, schuurtjes, verlaten muizennesten of mollengangen in de grond... Wespen zullen vooral aanvallen wanneer hun nesten verstoord worden. Heb je een kleine tuin of zit het nest in een omgeving waar je vaak vertoeft, dan kan het een goed idee zijn om het nest te laten verwijderen door de brandweer of een verdelgingsfirma. Heb je een tuin die groot genoeg is of zit het nest op een plek waar je het niet kan verstoren, dan kan je het rustig laten zitten.

Door enkele simpele tips te volgen, kan je overlast vaak vermijden.

• Lok wespen weg van je tafel. Dat doe je door een lege pot confituur met een restje zoetigheid op veilige afstand te leggen. 

• Wespen houden niet van de geur van citroen en kruidnagel. Plaats een halve citroen met enkele kruidnagels in het midden van de tafel en je bent al voor een groot deel van het wespenprobleem verlost. Ook koffie laten smeulen op je tafel, zou wespen op afstand kunnen houden.

• Niet slaan: naar een wesp slaan is nooit een goed idee. Dit zal hen het gevoel geven dat jij de aanval startte en hierdoor kunnen ze gemeen steken. Een wesp die ‘aangevallen wordt’ zal ook feromonen verspreiden die nog meer wespen zullen lokken. Weglopen van een wesp kan je ook wel eens lelijk verrassen. Als je kalm blijft, druipt de wesp gewoonlijk zelf af. Onthoud dat wespen snelle bewegingen beter zien dan trage.

• Word je toch aangevallen? Probeer dan niet te roepen. Wespen kunnen zo in je mond vliegen. Een wespensteek in de mond- of keelholte is gevaarlijk. Wees om die reden ook voorzichtig wanneer je buiten frisdrank of alcohol drinkt. Je hebt het vaak niet meteen door als er een wesp in je drankje is gevlogen, zeker niet bij blikjes. Dek je drankje altijd af als je buiten zit.

• Vermijd kleding in felle kleuren en sterk ruikende parfums wanneer je in de natuur gaat wandelen. Wespen gebruiken geur als communicatiemiddel en kunnen hier agressief op reageren. Als je een wesp doodslaat, let dan extra op. Het gif van wespen bevat namelijk een feromoon dat andere wespen waarschuwt dat ze een vijand te lijf moeten gaan.

Wat te doen bij een wespensteek?

• Contacteer onmiddellijk een arts of bel een ziekenwagen bij sterk allergische reacties

• Gebruik ijs om de zwelling en pijn te verminderen

• Etherische olie op basis van lavendel verzacht de pijnlijke steek.

Doen ze ook nuttige dingen?

Zeker, wespen kunnen behoorlijke lastposten zijn, maar we mogen niet vergeten dat ze een belangrijke rol in de natuur vervullen. En dat ze ook voor mensen heel nuttig zijn. Om de larven in het nest te voeden, vangen de werksters vliegen en muggen. Een nest van 6.000 wespen kan zo in één week een half miljoen vliegen en zo’n 130.000 muggen vangen. Mochten er geen wespen zijn, dan zouden wilde planten en landbouwgewassen het veel moeilijker hebben om vruchten voort te brengen. Maar wespen fungeren ook als een soort opruimingsdienst. Kadavers van kleine zoogdieren, amfibieën en vogels worden in stukjes gebeten en gevoederd aan de larven.