Winterprik lokt vinken naar tuin tijdens vogelweekend van Natuurpunt

Voor het eerst sinds 2013 is de vink de meest getelde vogel in Vlaamse tuinen. Dat heeft wellicht te maken met de korte winterprik van de voorbije week. De kauw staat op 2, de huismus op 3. Afgelopen weekend hebben meer dan 33.500 mensen in ruim 17.500 tuinen en 218 speelplaatsen meer dan een half miljoen vogels geteld tijdens Het Grote Vogelweekend van Natuurpunt. Daarmee werd het een recordeditie van het telweekend, ondanks het mindere weer. De resultaten lopen nog volop binnen via www.vogelweekend.be.

Volgens de voorlopige resultaten zaten in de gemiddelde Vlaamse tuin 24 vogels van 9 verschillende soorten. Dat is nipt meer dan vorig jaar: toen waren het 23 vogels van 8 verschillende soorten. Maar wat de rangschikking van de soorten betreft, is het een en ander veranderd.

Nek-aan-nekrace
Uit de eerste resultaten blijkt dat de vink de meest getelde vogel in Vlaamse tuinen is, voor het eerst sinds 2013. De winnaar van vorig jaar, de koolmees, zakt weg naar een vierde plek. De huismus zakt van 2 naar 3. En de kauw gaat erop vooruit van 3 naar 2. Belangrijke kanttekening daarbij is dat het een nek-aan-nekrace is geworden tussen de nummers 1 en 4. Nummer 5, de houtduif, volgt op ruime afstand.

Winterprik lokt vinken
“Voor de opvallend goede prestatie van de vink zien we twee mogelijke verklaringen”, zegt Gerald Driessens, vogelexpert van Natuurpunt. “De korte winterprik en sneeuw van vorige week heeft de schuwere vogels, die doorgaans hun voedsel vinden in het bos, massaal naar tuinen gelokt waar gevoederd werd. Bovendien verplaatsen vinken zich vaak in grote groepen. Wie vinken heeft in z’n tuin, ziet vaak grote aantallen.” 

Veel minder merels door usutu en klimaat
Net als vorig jaar vinden we de merel pas terug op de 8ste plaats in de lijst. Slechts in 72% van alle onderzochte tuinen wordt een merel gezien. In 2016 was dat nog het geval in 91% van de tuinen. Het toont hoe groot de impact is van het usutuvirus. Vorig jaar bleef de provincie West-Vlaanderen nog enigszins gespaard van het virus, dat is dit jaar anders. Het effect blijkt sterker in Vlaanderen dan in Nederland, waar afgelopen weekend ook geteld werd. Mogelijk speelt ook de klimaatverandering een rol: door het zachte weer overwinteren Scandinavische merels mogelijk noordelijker dan enkele jaren terug.  

Citizen science
Mensen kunnen hun telling nog doorgeven via www.vogelweekend.be. Daarna worden de gegevens nagekeken door de experts van Natuurpunt Studie, onder meer op onwaarschijnlijke aantallen en andere meldingen. 

Met Het Grote Vogelweekend wil Natuurpunt een stand opmaken over de toestand van onze tuinvogels. Met enkel professionele biologen zou het onmogelijk zijn om de honderdduizenden gegevens te verzamelen. Tegelijkertijd wil de natuurvereniging mensen de schoonheid van de natuur in hun tuin laten ontdekken, en mensen aanmoedigen om hun tuin natuurvriendelijk in te richten.

Kauw blijft heersen over Vlaamse speelplaatsen én gaat vooruit in tuinen
Voorafgaand aan het telweekend organiseerde Natuurpunt ook een Vogeltelweek voor Scholen van 21 tot en met 25 januari. Ook daar werd het een stevige editie: 5349 leerlingen uit 414 klassen van 218 scholen telden samen meer dan 15.231 vogels. Daaruit bleek dat de kauw de meest getelde vogel was op de Vlaamse speelplaatsen, voor de vijfde keer op rij al. De zwarte kraai en de houtduif vervolledigden er de top 3. Traditioneel laten grotere vogelsoorten zich minder afschrikken door speelplaatsen. Ook in de reguliere telling zet de kauw een opvallend goed resultaat neer. Deze intelligente vogels weten zich goed aan te passen aan ons verstedelijkt landschap.

Afbeelding

Nergens zoveel vogelaars als in de provincie Antwerpen

In de provincie Antwerpen hebben 7335  mensen in 5325 tuinen vogels geteld tijdens het Grote Vogelweekend dat Natuurpunt afgelopen weekend organiseerde. In totaal was dat goed voor 152.715 vogels op de teller. In de Antwerpse top drie staat de kauw op één, de houtduif op twee en de vink op drie. De Antwerpse winnaar van vorig jaar, de koolmees, valt buiten dit jaar net buiten de top 3.

Huismus houdt stand in Limburg

In de provincie Limburg hebben 2815 mensen in ruim 2000 tuinen vogels geteld tijdens het Grote Vogelweekend dat Natuurpunt afgelopen weekend organiseerde. In de Limburgse top drie staat de huismus op één, de koolmees op twee en de vink op drie. Daarmee is Limburg de enige provincie waar de huismus een koppositie kan bemachtigen.  

Vink op één in Oost-Vlaanderen

In de provincie Oost-Vlaanderen hebben 6686 mensen in ruim 4800 tuinen vogels geteld tijdens het Grote Vogelweekend dat Natuurpunt afgelopen weekend organiseerde. In de Oost-Vlaamse top drie staat de vink op één, de kauw op twee en de koolmees op drie. Opvallend is dat in de provincie 1264 koperwieken gesignaleerd werden.

Koolmees houdt de koppositie in Vlaams-Brabant

In de provincie Vlaams-Brabant hebben ruim 4000 mensen in 2914 tuinen mee vogels geteld tijdens het Grote Vogelweekend dat Natuurpunt afgelopen weekend organiseerde. In de Vlaams-Brabantse top drie staat de koolmees op één, de huismus op twee en de vink op drie. De kauw, in de Vlaamse telling nog op plek 2, scoort in onze provincie opvallend slechter (plaats 7). De koolmees was vorig jaar nog de Vlaamse overwinnaar én de overwinnaar in de provincie Vlaams-Brabant.

Usutuvirus bereikt merels in West-Vlaanderen

In de provincie West-Vlaanderen hebben 4809 mensen in 3487 tuinen vogels geteld tijdens het Grote Vogelweekend dat Natuurpunt afgelopen weekend organiseerde. In de West-Vlaamse top drie staat de kauw op één, de huismus op twee en de vink op drie. Opvallend is dat de merel sterk achteruitboert in de provincie. Oorzaak is de verdere verspreiding van het usutuvirus, een ziekte die merels treft. Opvallend in de provinciale top 10 is de 6de plaats voor de spreeuw, een vogel die het elders in Vlaanderen moeilijk heeft.