MENU
Natuurbericht

Einde van onze droogtereeks, niet van droogte

10 oktober 2022

De afgelopen maanden zoomden Natuurpunt en partners in op de effecten van droogte op onze natuur. We keken naar de gevolgen van waterschaarste op dier- en plantensoorten en brachten de gevolgen van dalende grondwaterstanden op klimaat en ecosystemen in kaart. Ondertussen is er weer wat regen gevallen. Maar ondanks deze regen stonden begin oktober de helft van de meetplaatsen nog op een lage tot zeer lage, ­ondiepe grondwaterstand. We lijsten als slot van onze reeks drie actiepunten op die veel meer aandacht verdienen om zo echt een verschil te kunnen maken.

Blijf op de hoogte!

Natuurbericht

Een compleet verloren generatie

05 oktober 2022

Vorig jaar waren er bijzonder veel vlinders in het najaar: vooral dagpauwogen en atalanta’s. Dit jaar zijn er vrijwel geen. Het contrast kan moeilijk groter zijn: er zijn nu 100x minder vlinders dan vorig jaar. Hoe komt dat? Want het was toch een uitzonderlijk prachtige zomer, wat toch heerlijk is voor vlinders, niet? Het heeft alles te maken met de extreme droogte, want hoe paradoxaal ook, vlinders hebben ook regen nodig!

Natuurbericht

Veengebieden in valleien: minder gekende koolstofhotspots

29 september 2022

Door de vele droge zomers van de afgelopen jaren zakte de watertafel vaak tot vele meters onder het maaiveld. Dat zorgde voor het veelvuldig droogvallen van de veenlagen in onze bodem. Hierdoor neemt de veenafbraak toe en is er ook meer CO2-uitstoot. Klimaatscenario’s geven aan dat we de komende decennia steeds vaker lange droge zomers kunnen verwachten. Nieuw onderzoek van de KU Leuven bestudeerde welke factoren de belangrijkste impact hebben op veengroei in valleien.

Natuurbeleid

Maakt Vlaanderen werk van de Europese ambities voor biodiversiteit?

13 september 2022

Soorten verdwijnen razendsnel uit ons landschap. De belangrijkste oorzaak? Onze impact op hun leefgebied. Naast de ontregeling van het klimaat is die uitstervingsgolf één van de grootste uitdagingen van deze tijd. Europa ziet de bui hangen en kwam aanzetten met een biodiversiteitsstrategie én een natuurherstelwet. Wat doet Vlaanderen? Uit Natuur.blad Herfst 2022

Natuurbericht

Natuurpunt start cruciale fase in natuurgebied Zwarte Beek: vergiet wordt spons

12 september 2022

Het neerslagtekort in Vlaanderen bereikt recordhoogtes nu de historisch droge zomer van 1976 overtroffen werd. Specialisten zijn glashelder over de remedie: tijdens momenten wanneer er regen valt, moeten we dit maximaal laten infiltreren. In natuurgebied Vallei van de Zwarte Beek in Beringen, Halen en Lummen wordt er vanaf morgen een nieuwe fase ingegaan die de sponswerking van het gebied een enorme boost geeft. Bijna drie kilometer aan grachten zal er verondiept worden.

Natuurbericht

Is er nog hoop voor een paddenstoelrijke herfst?

09 september 2022

Paddenstoelen, de ‘vruchten’ van een zwam, hebben water nodig om te kunnen verschijnen. Voor de typische augustuspaddenstoelen was dit jaar rampzalig, vooral voor symbionten. In broekbossen en op zwaardere bodems die gemakkelijker water vasthouden is er nog hoop voor deze herfst. De zandige bodems zullen moeten wachten op regen; veel regen.

Natuurbericht

Hoe problematisch is de droogte voor onze vennen?

02 september 2022

Vennen zijn ondiepe wateren die we vooral in heiden en venen vinden. Door hun van nature voedselarme karakter herbergen ze een typische flora en fauna. Omdat ze vooral door regenwater gevoed worden vallen vennen in hete zomers al eens droog, en dat gebeurt door de klimaatverandering steeds vaker. Voor een aantal soorten kunnen die extreme en langdurige droogtes problematisch worden.

Natuurbericht

Een ander waterpeilbeheer is nodig in onze strijd tegen de droogte

25 augustus 2022

In de winter hebben we in België een overschot aan water, en in de zomer hebben we de laatste jaren vaak een tekort. Door dit tekort zakt het grondwater in de bodem te diep weg. De debieten en waterpeilen van onze waterlopen bepalen mee hoe snel het grondwater in de nabijgelegen gebieden wegzakt in de bodem. Dit waterpeil wordt meestal kunstmatig geregeld door de waterbeheerders. Een snellere omschakeling van winter- naar zomerpeil zou ons heel wat water besparen en ons beter wapenen tegen een droog voorjaar.

Natuurbericht

Waarom bosplanten in Vlaanderen extra vatbaar zijn voor droogte

19 augustus 2022

Juli 2022 was historisch droog, en ook augustus is goed op weg om droogterecords te laten sneuvelen. Ook de voorbije zomers (o.a. 2018, 2019 en 2020) werden gekenmerkt door extreme droogte. De opeenvolging van droge zomers sinds 2015 is minstens in de voorbije 2100 jaar ongezien. Er wordt verwacht dat droogtestress zal leiden tot een verlies aan plantendiversiteit in bossen, in het bijzonder in gebieden waar het bosareaal sterk versnipperd is, zoals Vlaanderen. Hier resten immers nog maar weinig echte boskernen met een koel en vochtig microklimaat.

Natuurbericht

E-flows zijn onontbeerlijk voor biodiversiteit in de strijd tegen droogte

06 augustus 2022

E-flows in de betekenis van ‘ecological flows’ streven naar afstemming van waterverdeling en -afvoer, watergebruik- en ecosysteemdoelen op schaal van het volledige watersysteem. Ze zijn de nodige duurzame opschaling van de Blue Deal ‘environmental’ e- flows die vooral gericht zijn op duurzaam watergebruik.

Natuurbericht

LIFE Multi Peat: Veenherstel als deel van de klimaatoplossing

01 augustus 2022

Een veengebied is eigenlijk een gebied waar duizenden jaren geleden heel veel CO2 is opgeslagen in de grond. Maar veel veengebieden in Europa zijn aan het verdrogen en stoten daardoor net CO2 uít. Om dit tegen te gaan moeten we het veen herstellen en ervoor zorgen dat het voldoende nat blijft. Voor het project LIFE Multi Peat werken 5 landen (België, Duitsland, Ierland, Nederland en Polen) samen in een Europees veenherstelproject. Naast veenherstel is er ook extra aandacht voor monitoring, beleid en starten we voor het eerst met paludicultuur in België als klimaatrobuuste landbouw.

Natuurbericht

Ook ernstig bedreigde paling lijdt onder de droogte

28 juli 2022

De paling is een trekvis die tussen zee en zoetwater migreert om haar levenscyclus te voltooien en heeft daarom nood aan een open verbinding tussen de zee en onze waterlopen. Ze gebruikt het stromende water ook als een soort oriëntatiemiddel. Maar de migratie van de paling wordt bijna onmogelijk gemaakt door allerhande obstakels zoals waterpompstations en dammen. Een aangepast beheer in functie van de droogte dringt zich op om deze ernstig bedreigde soort er bovenop te helpen.

Natuurbericht

Vlinders zien af van de droogte

22 juli 2022

Vlinders associëren we met zon en stralend weer, maar toch kunnen zowel de rupsen als de volwassen vlinders niet goed tegen droogte. Langdurige droogte heeft vooral effect op planten, en die effecten werken door op de vlinders. De voorbije jaren maakten eens te meer duidelijk dat vlinders (en bij uitbreiding alle insecten) zich niet enkel moeten aanpassen aan de stijging van de gemiddelde temperatuur maar dat ze daarbovenop ook weersextremen zoals langdurige droogte moeten kunnen overleven. En in een regio met veel versnipperde relictpopulaties kan dat een uitdaging zijn.

Natuurbericht

Dit is de impact van droogte op onze wilde planten

15 juli 2022

De hoeveelheid neerslag, en ook de frequentie ervan, heeft een belangrijke impact op vegetaties en de toestand van wilde planten in onze natuur. Het voorjaar van 2022 was opnieuw ontzettend droog. Hoewel we nog niet beschikken over trends van veranderingen in vegetaties op lange termijn, kunnen we bepaalde effecten van de recente droogteperiodes benoemen.

Natuurbericht

Hoe klimaatbestendig zijn onze bossen?

08 juli 2022

De klimaatverandering is geen goed nieuws voor onze bossen: niet alleen zijn ze vaker onderhevig aan hevige stormen soms in combinatie met zware regens; er zijn ook veel vaker langere droogteperiodes, vooral in het voorjaar en de zomer. Zijn onze bossen wel bestand tegen droogte en/of hitte? Welke boomsoorten zouden het wel eens lastig kunnen krijgen? En planten we nog wel de juiste bomen?

Natuurbericht

Zelfs onder water speelt droogte de natuur parten

01 juli 2022

De laatste zes jaar werden in Vlaanderen alle droogte- en hitterecords verbroken. Dat heeft gevolgen voor het leven in onze vijvers en waterlopen. Watertekort is het meest voor de hand liggende aspect van droogte, maar er zijn nog tal van effecten die optreden en die maken dat onze aquatische soorten in de hoek staan waar de droogteklappen vallen. Al kunnen betere beheermaatregelen én een beleid dat meer aandacht heeft voor de droogteproblematiek soelaas bieden.

Natuurbericht

Onze blauwe kikker duikt verder in het rood

24 juni 2022

De heikikker, die in de paartijd blauw kleurt, gaat de laatste jaren sterk achteruit. De legsels zakten in 2020 tot een dramatisch dieptepunt. In 2021 scheen de soort zich toch te herstellen in de telgebieden, maar 2022 blijkt alweer een bar slecht jaar wat het aantal afgezette klompjes dril betreft. Wat is er aan de hand?

TOP