Altijd vakantie: wandelen in heide en duinen
Verleng je vakantiegevoel! Zoek de duinen op in een van onze heidegebieden. Wandel tussen de paarse gloed van de heide, beklim de stuifduinen en voel het zand onder je blote voeten. Geniet van weidse zichten en zoom in op het rijke insectenleven. Kan jij de heivlinder, zwarte heidelibel of heidesabelsprinkhaan spotten?
Wat wil je doen:
De heide staat in bloei: tijd om erin te duiken
In augustus en september heb je een niet-te-missen afspraak met de heide. Want dan staat de heide in bloei, en wandel je tussen de paarse gloed. Veel beter dan dit wordt het niet.
10x Wandelen in grote heidegebieden
Nog maar een eeuw geleden was het grootste gedeelte van de arme, hoger gelegen zandbodems in Vlaanderen bedekt met heide. Ongeveer 95% van dit vroegere cultuurlandschap verdween, maar vooral op de zandgronden in de Antwerpse en Limburgse Kempen vinden we nog heide terug, perfect om uren door te struinen.
10x Verrast door pop-up heide
Soms duikt heide plots op tijdens je natuurwandeling. Zo'n kleine paarse snipper is een levensbelangrijke stapsteen voor de soorten die afhankelijk zijn van de heide. En het is een meerwaarde voor het bos errond want een gezond bos bevat zo’n 10% open plekken. De bosranden, waar meer licht binnenvalt, barsten van het leven. En ook voor de bezoekers is de afwisseling tussen bos en open plekken heel aangenaam.
Volg de gids
Een heilzame heiwandeling, een plantenexcursie, een tocht die focust op het leven op de hei... Onze gidsen geven alle heidegeheimen prijs. Stuin tijdens een geleide wandeling samen over de hei.
Wandelen in de duinen
Niets geeft zo'n onvervalst vakantiegevoel als een lading zand in je wandelschoenen en de zon die altijd wat harder lijkt te schijnen op de indrukwekkende Vlaamse zandgrond. Om hier volop te kunnen van genieten, trek je naar de duinen. En dat kan verrassend genoeg in bijna elke Vlaamse provincie.
10x Landduinen ontdekken in het binnenland
Voor een indrukwekkende duinwandeling hoef je lang niet altijd naar de kust te reizen. Ook in de Antwerpse en Limburgse Kempen tref je de (zeldzame) landduinen. Landduinen zijn zandige heuvels die ontstaan zijn na de laatste ijstijd, door het uitwaaien van zand uit de rivieren. Dit specifieke landschap met hoge, droge landduinen en lage, natte beekvalleien is een getuigenis uit een ver verleden en bepaalt nog altijd de structuur van het landschap.
10x Wandelen in échte duinen aan de kust
Liever toch een onvervalst vakantiegevoel en wil je met je tenen wroeten in echt zeezand? Dan moet je naar de kust. Duik onze mooiste kustnatuurgebieden in voor je naar het strand afzakt om de zon te zien zakken in de zee. Alle ingrediënten voor een perfect dagje uit.
Volg de gids
Wie maakt er holletjes in de duinen? Welke planten doen het goed in het zand? En hoe welke soorten genieten van de open ruimte in de duinen? Onze gidsen vertellen honderduit tijdens een geleide wandeling in de duinen.
Heide is van levensbelang
In Vlaanderen is 95% van onze heidegebieden verloren gegaan. Er blijven slechts een paar snippers over. Nochtans is 13% van onze planten en dieren er afhankelijk van. Daarom probeert Natuurpunt dit natuurtype, dat vooral voorkomt in West-Europa en op wereldschaal bijzonder is, te herstellen.
Leven op de heide en in de duinen
De landduinen zorgen voor prachtige landschappen met een heel aparte flora en fauna. Zomereiken en vliegdennen bepalen het beeld. Op de droge zandruggen wandel je door uitgestrekte naaldbossen, mooie heideterreintjes en weidse zandverstuivingen. We zetten een aantal typische bewoners op een rijtje:
![]() | ![]() | |
GraafwespenGraafwespen leven meestal solitair. Na de paring sterft het mannetje en graaft het wijfje zich in de grond om eitjes te kunnen leggen. Voorwaarde is dat de grond waar ze in leven makkelijk uit te graven is en zandgrond leent zich daar uitstekend voor. | ZandbijenDe zandbijen zijn de grootste groep binnen de solitaire bijen. Je vindt ze in heide en duinen, maar ook overal waar er open zand is of boswilgen bloeien. | |
![]() | ![]() | |
HarkwespDe harkwesp is een vliesvleugelig insect uit de familie van de graafwespen. Ze jaagt voornamelijk op vliegende insecten als dazen en zweefvliegen, en dier dankt haar naam aan het ‘aanharken’ van het zand bij de opening van het nest. | ZandblauwtjeEen opvallend blauw bloemetje dat enkel gedijt op schrale zandgrond. Het voorziet heel wat insecten van nectar en stuifmeel, waaronder de zeldzame rode maskerbij. | |
![]() | ![]() | |
Zwart lieveheersbeestjeOnder de 60 soorten lieveheersbeestjes zijn er enkele soorten die je nagenoeg enkel in heidegebieden vindt. Het zwart lieveheersbeestje is bijna volledig zwart met oranje pootjes en een beetje oranje aan het halsschild. |
ZuringspannerDeze dagactieve nachtvlinder vinden we in heideterreinen waar ook schapenzuring groeit. Het is een prachtig vlindertje met roze banden over de vleugels. | |
![]() | ![]() | |
HeivlinderDe heivlinder komt uitsluitend in Europa voor, maar is niet bedreigd. Typisch is dat de vliegende vlinder zich zet, en ineens schijnbaar verdwenen is. | ZandoorwormDe zandoorworm (of grote oorworm) kan tot 25 mm lang worden, en komt voor in stuifduinen, waar ze buisvormige gangen in het zand graven. De oorworm is volkomen onschuldig: niet giftig en niet in staat om te steken of bijten. | |
![]() | ![]() | |
Zwarte heidelibelDe zwarte heidelibel is de kleinste van de heidelibellen, die na verloop van tijd steeds zwarter word. Uitgekleurde mannetjes worden bijna volledig zwart. Jonge vrouwtjes kunnen verrassend geel zijn. | HeidesabelsprinkhaanDe heidesabelsprinkhaan is een soort met halflange vleugels waarmee ze niet kunnen vliegen. De zijkanten van het halsschild zijn alleen langs de achterrand wit gezoomd en zijn kleur is bruin en groen. | |
![]() | ![]() | |
Groene zandloopkeverDe groene zandloopkever is tot 15 millimeter groot. Zijn lichtgroene dekschilden hebben ver uit elkaar staande kleine witte vlekjes. | NachtzwaluwDe nachtzwaluw is een mysterieuze vogel die perfect gecammoufleerd leeft in voor in landschappen met open zandige plekken en bosranden. | |
![]() | ![]() | |
BoomleeuwerikWanneer je op zandgrond, heide of stuifzand een leeuwerik met een zéér korte staart spot, is het vrijwel zeker de boomleeuwerik. Je hoort hem meestal voor je hem ziet. | DuinpieperDe duinpieper leeft op droge zandgrond: duinen, grassteppen, stuifzand, heide ... Hij behoort tot de familie van de kwikstaarten, en zijn roep doet denken aan die van een huismus. | |
![]() | ![]() | |
RoodborsttapuitDeze vogel zit vaak op de topjes van struiken en laat zich opmerken door zijn opvallende roepjes. Van maart tot oktober kan je hem tegenkomen in heidegebieden. | BoompieperDe boompieper leeft graag aan de rand van bossen en open plekken; moerassen, kaalgekapte bospercelen en heideterreinen. Wanneer het op de middag zeer warm wordt op de heide, en alle vogels stil zijn, weerklinkt de melodieuze zang van boompiepers. | |
![]() | ![]() | |
Levendbarende hagedisDe levendbarende hagedis is een vrij kleine, bruinige hagedis met een relatief lange staart. De eitjes ontwikkelen zich volledig in het moederlichaam. | HeideknotzwamDeze knotsvormige paddenstoel vind je in oktober-november in heideterreinen. Een opvallende, gele verschijning waar je niet naast kan kijken | |
![]() | ![]() | |
Rode heideluciferRode heidelucifer is een korstmos dat bestaat uit holle steeltjes met daarop ronde knotsjes. Het is een algemene soort van open plekken in heide. |
Rood bekermosHet rood bekermos is een korstmos dat voorkomt op humusrijke bodems, af en toe op hout. Vaak in heidevelden, stuifzanden, ook in de duinen. | |
![]() | ![]() | |
IndigoboleetDe indigoboleet is een paddenstoel met een buikige steel en gewelfde hoed. Hij is licht crème-oker-kleurig tot vaal bruin. De rand van de hoed heeft rafelige, ingescheurde randen. Hij leeft bij loofbomen, in jonge of volgroeide bossen op voedselarme, zure en droge zandgrond. | LentevuurspinDe lentevuurspin vertoeft liefst op droge, voedselarme zand- en heidegrond. In België leeft ze enkel in Lommel, op een voormalig bedrijventerrein. Het opvallende uiterlijk van de volwassen mannetjes maakt hen voor velen tot de mooiste van alle Belgische spinnen. |
Bij lange periodes van droogte hou je best de waarschuwingen in de gaten.
Sinds augustus 2022 is het permanent verboden om te roken en vuur te maken in de natuur.