Schaapskudde in Averbode Bos en Heide

Natuurherstel voor en door schaapskudde in Averbode Bos en Heide (2018-2020)

Projectomschrijving

Averbode Bos & Heide ( Scherpenheuvel-Zichem) - Averbode is door iedereen wel gekend als één van de grote Norbertijnenabdijen, gelegen op het drieprovinciënpunt van Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant, op de grens van de Zuiderkempen en het Hageland. Het commercieel productiebos, gelegen rondom de abdij, bevatte nog elementen van de vroeger op veel grotere schaal voorkomende heide. Vandaar dat er bij natuurherstel werd ingezet op herstel van het natuurlijk heidelandschap en het gebied de naam Averbode Bos & Heide kreeg. Het is nu een groot en belangrijke bosgebied, maar evengoed een uitgestrekt heidelandschap inclusief stuifduinen en verschillende vennen.

Realisaties

Omwille van de grote rol voor schapenbegrazing in het beheer van het gebied, werd op de rand van het gebied een schapenstal gebouwd. Met steun van de provincie Vlaams Brabant en de Vlaamse Landmaatschappij kan Natuurpunt nu enkele belangrijke, natuurlijke en historische landschapselementen die hiermee samenhangen, herstellen.

Zo werden er rasters voorzien op verschillende plaatsen om ontsnappen van de kudde naar sappig groene landbouwakkers en tuinen vermijden. Ook de veiligheid van de straten rondom wordt hierdoor gegarandeerd. Door deze rasters kunnen nu ook deze delen van het gebied veilig begraasd worden en creëren we een kwaliteitsvol leefgebied voor zeldzame soorten als Levendbarende hagedis of Veldkrekel.

Door het gebied loopt een wandelpad op een aarden wal. Weinigen weten dat de wal onder hun voeten meer dan 500jaar oud en is de historische “veekering” tussen de toenmalige privé-abdijbossen en de gemeenschappelijke heidegronden waar het hele dorp zijn dieren mocht laten grazen. Op deze wal plantten we terug de stekende en struikvormige soorten aan die, voor er prikkeldraad was, de graasdieren uit het bos moesten weren. De Sleedoornpage, die maar op 1 plek in de rand van het gebied voorkwam, kan zich via deze wal in het gebied uitbreiden.

Daarnaast kozen we ervoor om op enkele locaties waar er bos gekapt werd, een heraanplant te doen met zeldzame soorten. Soorten als winterlinde, ratelpopulier en wintereik werden volledig uit de commerciële bossen geweerd. Terwijl iedere soort op zich net zijn eigen specifieke rol in het natuurlijke ecosysteem heeft. Door deze nu terug aan te planten, verwachten we dat ze van hieruit terug de rest van het bos zullen koloniseren en daar mee aan het bosherstel zullen “timmeren”.

Komend najaar zal nog gewerkt worden aan een volgende fase van het herstel van de grote open landduin en zal het Weefbergven ontslibt en afgevist worden.

Wie de afgelopen weken in het gebied ging wandelen, heeft de rasters en de schaapskudde zeker zien verschijnen!