Natuur.focus 2013-3 Biogeochemie 4. Stikstof en biodiversiteit

Focus op biogeochemie – deel 4
Stikstof en biodiversiteit: een onverzoenbaar duo

Stikstof is een essentieel nutriënt voor de groei van planten. In de landbouw leidde het gebruik van kunstmest en drijfmest, waarvan stikstof een belangrijke component is, tot drie à zes maal hogere gewasopbrengsten. Mede hierdoor kon de wereldbevolking verviervoudigen tussen 1900 en 2010. Wat een zegen was voor de bevolkingsgroei, bleek later een ramp voor het milieu, de volksgezondheid en de biodiversiteit. De milieukost van stikstofverliezen vanuit de landbouw in Europa werd recent geraamd tussen 35 en 230 miljard euro per jaar, wat de directe economische opbrengst ten gevolge van het stikstofgebruik volledig teniet doet. Deze hoge kost aan de maatschappij wordt veroorzaakt door luchtvervuiling, nitraatvervuiling van grond- en oppervlaktewater en door het negatieve effect op de volksgezondheid en de biodiversiteit. De wereldwijde atmosferische stikstofdeposities, afkomstig uit landbouw, verkeer en industrie, verdrievoudigden tussen 1860 en het begin van de jaren 1990 en worden mede verantwoordelijk geacht voor het significante verlies aan terrestrische biodiversiteit.